Pages

Tuesday, September 30, 2025

यदि हमासले ट्रम्प–नेतन्याहू गाजा शान्ति योजना अस्वीकार गर्‍यो भने के हुन्छ?

What If Hamas Rejects the Trump–Netanyahu Gaza Peace Plan?

 


यदि हमासले ट्रम्प–नेतन्याहू गाजा शान्ति योजना अस्वीकार गर्‍यो भने के हुन्छ?

निर्णायक मोडमा रहेको नाजुक पहल

२०२५ सेप्टेम्बर २९ मा अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प र इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतन्याहूले गाजा युद्ध अन्त्य गर्ने उद्देश्यले २०-बुँदे शान्ति योजना सार्वजनिक गरे। यसमा युद्धविराम, बन्धक मुक्त गरिनु, निरस्त्रीकरण र अन्तर्राष्ट्रिय निगरानीमा पुनर्निर्माण समावेश छ।

तर यस प्रस्तावको भविष्य एउटा प्रश्नमा निर्भर छ: के हमास यसलाई स्वीकार्छ? सेप्टेम्बर ३० सम्म हमासले औपचारिक प्रतिक्रिया दिएको छैन। ट्रम्पले तीनदेखि चार दिनको समय सीमा तोकेका छन् र अस्वीकार भएमा गम्भीर परिणाम हुने चेतावनी दिएका छन्। प्रारम्भिक रिपोर्टअनुसार हमास नेताहरू यसलाई इजरायल पक्षधर योजना ठानेका छन् र आफ्ना आधारभूत मागहरू—पूर्ण फौजी फिर्ता र फिलिस्तीनी राज्यको मान्यता—पुर्ति नभएको ठान्छन्।

यदि हमासले "होइन" भन्यो भने परिणाम अत्यन्त गम्भीर हुन सक्छ। यहाँ सम्भावित चरणबद्ध परिदृश्यको विश्लेषण प्रस्तुत छ।


तात्कालिक असर: कूटनीतिक धक्का (पहिलो हप्ता)

हमासको औपचारिक अस्वीकृति
हमासले यसलाई "समर्पण दस्तावेज" भन्दै अस्वीकार गर्न सक्छ। प्रमुख आपत्तिहरू:

  • गाजाको शासनबाट पूर्ण बहिष्कार,

  • अनिवार्य निरस्त्रीकरण,

  • फिलिस्तीनी सार्वभौमिकताका लागि ठोस ग्यारेन्टीको अभाव।

हमासले बदला स्वरूप बिना शर्त युद्धविराम, थप कैदीको रिहाई र पुनः कब्जाविरुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय आश्वासन माग्न सक्छ। अल-कस्साम ब्रिगेडको प्रचारले यसलाई "समर्पण होइन, प्रतिरोध" को रूपमा चित्रण गर्नेछ।

ट्रम्पको प्रतिक्रिया
ट्रम्प हमासलाई "अविवेकी आतंकवादी" भन्दै निन्दा गर्नेछन् र भन्न सक्छन् कि उनीहरूले "शान्तिको सट्टा मृत्यु रोजे।" उनी इजरायललाई "काम पूरा गर्न" पूर्ण समर्थन दिने वाचा दोहोर्याउनेछन्—जसमा हतियार आपूर्ति, गोप्य सूचना सहयोग र संयुक्त राष्ट्रमा वीटो शक्ति प्रयोग गर्ने सम्भावना छ। यसले अरब मुलुकहरूमाथि घरेलु दबाब बढाउनेछ।

नेतन्याहूको प्रतिक्रिया
नेतन्याहू अस्वीकृतिलाई प्रमाणका रूपमा प्रयोग गर्दै हमाससँग सम्झौता असम्भव भएको दाबी गर्नेछन्। उनी आफ्नो "कठिन बाटो" चेतावनी दोहोर्याउनेछन्—कि इजरायलले आफैं काम पूरा गर्नेछ। उनका दक्षिणपन्थी गठबन्धन सहयोगीहरूले स्थायी बफर जोन विस्तार जस्ता कठोर कदम माग्न सक्छन्।

अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिक्रिया
साउदी अरब, कतार, र इजिप्ट जस्ता अरब मुलुकहरूले "निराशा" व्यक्त गर्नेछन् तर अमेरिकासँग सीधा टकराव नगर्नेछन्। युरोपेली संघ, संयुक्त राष्ट्र र रुसले वार्ता पुनः सुरु गर्न अपील गर्नेछन्, तर प्रभाव सीमित हुनेछ। विश्वभर प्रदर्शन हुन सक्छन्, जसमा अमेरिका–इजरायलमाथि "नरसंहार" का आरोप लगाइनेछन्।


छोटो अवधिको असर: सैन्य तीव्रता (१ महिना)

इजरायली अभियान
अमेरिकी समर्थनसहित इजरायलले गाजा सिटीमा ठूला आक्रमण गर्न सक्छ। हवाई आक्रमण सुरुङ, हतियार भण्डार र हमास नेताहरूलाई लक्षित गर्नेछन्। जमिन सेनाले सुरक्षा घेरे विस्तार गर्नेछ। मानवीय सहायता ठप्प हुनेछ र हजारौँ नागरिक मारिन सक्छन्।

हमासको प्रतिक्रिया
हमासले रकेट आक्रमण, घात हमला र "विजयसम्म प्रतिरोध" को प्रचार गर्नेछ। उनीहरूले बन्धक मार्ने वा धम्क्याउनेजस्ता कदम चाल्न सक्छन्। आन्तरिक विवाद देखा पर्न सक्छ, तर कठोरपन्थी गुट हावी हुनेछ।

बंधक संकट थप गहिरो
बिना सम्झौता बन्धकहरूको अवस्था अझै खराब हुनेछ। इजरायलभित्र परिवारहरूको पीडा बढ्नेछ र नेतन्याहू सरकारमाथि घरेलु दबाब चर्किनेछ।


मध्यम अवधि: क्षेत्रीय असर (१–६ महिना)

क्षेत्रीय भागीदारी
हिजबुल्लाह वा अन्य ईरानी गुटहरूले सीमा संघर्ष बढाउन सक्छन्। इजरायलले अमेरिकी समर्थनसहित सिरिया वा लेबनानमा ईरानी लक्ष्यहरूमा प्रहार गर्न सक्छ। इजिप्ट र जोर्डनले शरणार्थी रोक्न सीमा कडाइ गर्नेछन्, कतार र टर्कीले केवल बयानबाजी गर्नेछन्।

मानवीय संकट
गाजाको पूर्वाधार झन् ध्वस्त हुनेछ। अरब लिगको ५३ अर्ब डलरको पुनर्निर्माण योजना स्थगित हुनेछ। राहत संस्थाहरूले भयावह अवस्था देखाउनेछन्, जसले युद्ध अपराधसम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय अदालत (ICC) जाँच वा बहिष्कारको माग बढाउन सक्छ।

आर्थिक र राजनीतिक असर

  • इजरायल: लामो समयको सैन्य लामबन्दीले अर्थतन्त्रमा दबाब।

  • अमेरिका: सैन्य सहायता–सम्बन्धी आलोचना।

  • फिलिस्तीनी प्राधिकरण: केही समर्थन पाइने तर वैधता कमजोर रहने।

नेतन्याहू सरकार छोटो अवधिमा बलियो देखिन सक्छ, तर नागरिक मृत्यु बढेपछि विरोध प्रदर्शन चर्किन सक्छ। ट्रम्प अमेरिकी राजनीतिमा "आतंकवादविरुद्ध कडा" छविको रूपमा यसलाई प्रयोग गर्नेछन्।


दीर्घकालीन असर: अन्धकारमय भविष्य (६+ महिना)

हमास कमजोर, तर अन्त्य नभएको
इजरायल निरन्तर आक्रमणद्वारा हमासलाई कमजोर बनाउन सक्छ र गाजामा कडा सुरक्षा नियन्त्रण कायम गर्न सक्छ। तर गुरिल्ला प्रतिरोध जारी रहन्छ।

शान्ति होइन, जमेका हालात
हमासको सहभागिता बिना ट्रम्पको आर्थिक पुनर्निर्माण योजना विफल हुनेछ। गाजा "विकासशील समाज" नभई "नियन्त्रित क्षेत्र" बन्नेछ।

राजनयिक ठहराव
दुई-राज्य समाधान अझै टाढा धकेलिनेछ। अरब–इजरायल सामान्यीकरण प्रक्रिया रोकिएला। हिंसाको चक्र निरन्तर चलिरहनेछ।


निष्कर्ष

हमासले अझै आफ्नो प्रतिक्रिया दिएको छैन, तर अस्वीकृतिको सम्भावना उच्च छ। उनीहरूको दृष्टिमा यो योजना "एकतर्फी आत्मसमर्पण" हो।

यदि अस्वीकृति आयो भने परिणाम हुनेछ: युद्ध तीव्र, मानवीय त्रासदी गहिरो, र विभाजन अझै गहिरो। ट्रम्पले जसलाई "ऐतिहासिक अवसर" भनेका थिए, त्यो "ऐतिहासिक असफलता" मा परिणत हुन सक्छ—मध्यपूर्व शान्ति प्रयासहरूको लामो र पीडादायी कथामा अर्को अध्याय।




गाजा शान्ति योजना: स्वीकृति बनाम अस्वीकृति परिदृश्य

** आयाम ** ** स्वीकृतिको परिदृश्य ** ** अस्वीकृतिको परिदृश्य **
समयरेखा (तात्कालिक: १–७ दिन) हमास सशर्त स्वीकृति दिन्छ; ४८–७२ घण्टाभित्र युद्धविराम लागू; बन्धक विनिमय सुरु। हमास यसलाई "समर्पण दस्तावेज" भन्दै अस्वीकार गर्छ; अमेरिकाको समर्थनसहित इजरायल आक्रमण तीव्र बनाउँछ।
समयरेखा (अल्पकाल: १–४ हप्ता) युद्धविराम अस्थायी रूपमा कायम; मानवीय सहायता पुनः सुरु; विस्थापितहरू फर्कन थाल्छन्; अन्तर्राष्ट्रिय निगरानीमा राजनीतिक वार्ता अघि बढ्छ। अवस्था चर्किन्छ: इजरायली सेना गाजा सिटीमा गहिरो पुग्छ; हवाई आक्रमण बढ्छ; हमास रकेट र घात हमला गर्छ; बन्धक संकट थप गहिरो।
समयरेखा (मध्यमकाल: १–६ महिना) प्राविधिक/अराजनीतिक फिलिस्तीनी समिति शासन सम्हाल्छ; “बोर्ड अफ पीस” सहायता र सुधार हेर्छ; प्रारम्भिक चुनावको तयारी। क्षेत्रीय असर: हिजबुल्लाह र इरानी गुटहरूले उत्तरी सीमामा तनाव बढाउँछन्; इजिप्ट/जोर्डनले सीमा कडा गर्छन्; सहायता रोक्छ; गाजामा अकाल र रोग; अरब लिगको $५३ अर्बको योजना ठप्प।
समयरेखा (दीर्घकाल: ६+ महिना) गाजामा चरणबद्ध पुनर्निर्माण सुरु; विशेष आर्थिक क्षेत्र कार्यान्वयन; रोजगारी र पूर्वाधारबाट स्थायित्व; दुई-राज्य समाधानको सम्भावना पुनर्जीवित। लामो युद्ध: हमास कमजोर हुन्छ तर समाप्त हुँदैन; गुरिल्ला प्रतिरोध जारी; गाजा "सुरक्षा क्षेत्र" बन्छ इजरायली नियन्त्रणमा; संघर्ष जमेको अवस्थामै।
सकारात्मक परिणाम - नागरिक मृत्यु कम। - फिलिस्तीनी प्राधिकरणको वैधता बलियो। - क्षेत्रीय सहयोग (साउदी, कतार, इजिप्ट, यूएई) बाट पुनर्निर्माण। - अमेरिका “शान्ति दलाल” को भूमिकामा। - छोटो अवधिको इजरायली एकता (“काम पूरा गर” भावना)। - हमासका कट्टरपन्थीहरूलाई प्रतीकात्मक वैधता।
नकारात्मक परिणाम - युद्धविराम अस्थिर। - पुनर्निर्माणका लागि अपर्याप्त फण्ड। - नेतन्याहू गठबन्धनमा अस्थिरता। - व्यापक नागरिक पीडा र अमेरिका–इजरायलमाथि अन्तर्राष्ट्रिय आलोचना। - गाजामा मानवीय संकट। - अरब–इजरायल सामान्यीकरण प्रक्रिया अवरुद्ध। - दुई-राज्य समाधान अझै टाढा धकेलियो।
जोखिम - निरस्त्रीकरण असफल भए युद्धविराम भंग। - दातृ राष्ट्रहरूको फण्ड कम। - नेतन्याहू सरकार कमजोर। - बहु-मोर्चा युद्ध (हिजबुल्लाह, इरान)। - ICC जाँच/संयुक्त राष्ट्र प्रतिबन्ध। - अमेरिकी सैन्य सहयोगमाथि घरेलु आलोचना। - क्षेत्रमा कट्टरपन्थ बढ्ने।



No comments: