"म दुइटा मास्क लगाउँछु र मान्छेको नजिक सकेसम्म जाँदै जान्नँ"

लाग्छ, दिल्लीमा युद्ध चल्दैछ मेरो छिमेकमा दर्जनौं मान्छे बिरामी छन्। मेरा एक जना सहकर्मी सिकिस्त छन्। मेरो छोराका शिक्षकहरू थलिएका छन्। म बस्ने घरमै पनि दायाँबायाँ सबै कोरोना संक्रमित छन्। 'मलाई थाहै छैन मलाई कसरी सर्‍यो,' अस्पताल भर्ना भएका मेरा एक नजिकका साथी भन्दै थिए, 'एक सासमै यो...।' ......... सिकिस्त भएका उनमा आफ्नो वाक्य पूरा गर्ने तागत थिएन। ......... केही दिनअघिको तथ्यांक हेर्ने हो भने कोरोना पोजेटिभ हुने संख्या ३६ प्रतिशत थियो। यो भनेको तीन जनामा एक जनाभन्दा बढी संक्रमित हुनु हो। एक महिनाअघि यो संख्या तीन प्रतिशत थियो। .......... यहाँ संक्रमण आँधीझैं फैलियो। ........ दोस्रो लहरमा आएको कोरोनाको भयानक चट्याङले सबैलाई एकैपटक हानेको छ। .......... कहीँ आइसियू खाली छैन। धेरै अस्पतालका त गेटै बन्द भइसके। ......... यो नयाँ प्रकारको भाइरस एकदमै धेरै र चाँडो फैलिन्छ र खोपको प्रभावकारिता पनि कम गर्न सक्छ ........  हामीले कुराकानी गरेका केहीले त दुईपटक खोप हालिसके पनि गम्भीर बिरामी भएको बताएका छन्। यो एकदमै भयानक संकेत हो। .......... म अचेल फोन हेर्न पनि डराउँछु। कतै कुनै साथीलाई गाह्रो पर्‍यो कि, मृत्यु नै भयो कि! .......... मैले त आफूमा पनि लक्षणहरू कल्पना गर्न थालिसकेँ, के मेरो घाँटी दुखेको हो? मेरो टाउको दुखिरहेको थियो, आज झन् बढेको हो कि? ........ यस्तो लाग्छ, बाहिर विषालु हावा फैलिएको छ, हामी सास फेर्नै डराएका छौं। .......... अस्ति भर्खर भारतीय हवाई सेनाले सिंगापुरबाट अक्सिजन ल्याएर आवश्यक ठाउँहरूमा वितरण गर्‍यो। यो समाचार देख्दा म धेरै भावुक भएँ- सरकारले हावाबाटै हावा बोकेर ल्याइरहेको थियो। ......... अवस्था योभन्दा खराब हुन सक्छ। .......... आउँदो अगस्टसम्म भारतमा कोरोनाका कारण मर्नेहरू दस लाखभन्दा बढी हुन सक्छन्। .......... अस्तिको जनवरी र फेब्रुअरी महिनामै म भारतका विभिन्न सहर चहार्दै समाचार खोजिरहेको थिएँ। त्यो बेला कसैले पनि मास्क लगाएका थिएनन्, साँच्चै कसैले पनि। ....... सबै ठाउँमा जस्तै भारतमा पनि धनी र पहुँच हुने वर्गका मान्छेलाई संकटबाट पार पाउन सहजै छ। अहिले भने अवस्था यस्तो देखिँदैन। .......... म दुइटा मास्क लगाउँछु र मान्छेको नजिक सकेसम्म जाँदै जान्नँ। 

झपक्क निदाउँदा पनि ऐंठन हुन्छ ! ‘यतिका बिरामीलाई अब कसरी बेड मिलाउनु ?’ ........ सात दिनदेखि निरन्तर २४ घण्टे ड्युटीमा रहेकी उनलाई ज्वरो आउन थालेको दुई दिन भएको थियो । ............  ‘प्यासले ज्यान सुकिसक्दा पनि पानी खान नपाउने अवस्था छ’ उनले भनिन्, ‘पीपीई सेट लगाएपछि ट्वाइलेट जान नमिल्ने हुनाले पानी नखाई बस्नुपर्छ ।’ ........ ‘तर, म घरमा बसें भने आफू मात्र सुरक्षित हुन्छु, यहाँ अरूलाई पनि बचाउन सक्छु’, उनी भन्छिन्, ‘भयावह अवस्था देखिने अस्पतालको भिडियो हेरेर आत्तिनुभएका आमाबुवालाई फोनमा यस्तै कुरा गरेर सम्झाएँ ।’ ........... नजिकै बेड कुरिरहेका संक्रमितहरू घरीघरी ती शव हेर्न विवश थिए । .......... यही आईसीयूमा एकै बिहान पाँच जना संक्रमितको मृत्यु भएको थियो । त्यसपछि प्रतीक्षामा रहेका पाँचजना संक्रमितले एकै पटक बेड पाए ......... आईसीयू बेड खाली नभएकोले अक्सिजन सपोर्टमा साधारण बेडमा राख्न अग्रसर भएकी डा. आचार्यलाई ती बिरामी महिलाका आफन्तले अपशब्द प्रयोग गरेका थिए । बिरामी बचाउन दिन–रात नभनी चौबीसघण्टे ड्युटीमा खटिएका उनीसँग त्यसको ‘जवाफ’ मा कुनै शब्द थिएन । ......... ‘मन बिथोलिएर आउँछ’ डा. आचार्य भन्छिन्, ‘तर के गर्नु, बिरामीको पीडा र आफ्नो पेशागत कर्तव्य सम्झेर, मन बुझाएर ड्युटीमा फर्कनुपर्छ ।’ .......... आईसीयूमा खटिरहेको बेला उनले ‘डाक्टरलाई झ्याम–झ्याम गालामा हान्नुपर्ने’ भनेको धेरै पटक सुनेकी छिन् । महामारीमा यस्तो भनाइ धेरै स्वास्थ्यकर्मीले सुनेका छन् । यस्ता कुराले चित्त दुखे पनि बिरामी निको भएर जाँदा खुशी लाग्ने डा. आचार्य बताउँछिन् । ........... १४१ जना संक्रमितलाई उपचार गर्ने क्षमता भएको अस्पतालमा २४२ जनालाई ‘एड्जस्ट’ गरेर उपचार गरिंदैछ । ........... ‘यति धेरै बेहाल हुनुपरेको एचडीयू बेड थोरै भएर भन्दा पनि संक्रमण नै भयावह भएर हो ।’ .......... कतिपय संक्रमित छट्पटाउँदै मरिरहँदा केही गर्न नसकेर हेर्न विवश भएको डा. आचार्य बताउँछिन् । ........... ‘संक्रमण नभएका स्वास्थ्यकर्मी खोज्न थाल्ने हो भने त यहाँ संक्रमितको उपचार गर्न कोही बाँकी रहँदैन’, डा. आचार्य भन्छिन् । ........... ‘दिनमै चार–पाँच जना छट्पटाउँदै मरिरहेका हुन्छन्’ डा. आचार्य आफ्नो भोगाइ सुनाउँछिन्, ‘आफन्तले बचाइदिनु भनेर हात जोड्दै, रुँदै विन्ती गर्दा अवाक् बनेर बस्नुको पीडा हामी भोगिरहेका छौं ।’ .............. ‘अर्को, संक्रमितहरू यहाँ आइपुग्दा निकै ढिलो भइसकेको हुन्छ, जसले गर्दा रेमडिसिभर लगायत औषधि चलाउँदा पनि बचाउन सकिन्न’, उनी भन्छिन् । ........... बुधबारसम्म भेरी अस्पतालका ७० जना स्वास्थ्यकर्मीलाई कोरोना संक्रमण भएको छ । ‘जनशक्ति नहुँदा संक्रमित भएर पनि काम गर्नुपर्ने बाध्यता छ’ पहिल्यै संक्रमित भएर निको भइसकेकी डा. आचार्य भन्छिन्, ‘अब त एकक्षण झपक्क निदाउँदा पनि ऐंठन हुन्छ ।’ 

‘राजनीतिमा अपराधीकरणको चरम रुप’ दिपक मनाङ्गेः गुण्डा नाइकेदेखि मन्त्रीसम्म  ......... २०५० देखि ७५ सालसम्म काठमाडौं प्रहरी प्रमुखमा जो प्रमुख भएर आए, हरेकको सूचीमा हुन्थे राजीव गुरुङ उर्फ दिपक मनाङ्ग । चुनाव हुँदा होस् या ‘गुण्डा समूह’सँग जोडिएका जुनसुकै घटना हुँदा होस्, उनी पक्राउ पर्नु सामान्य बनिसकेको थियो । पक्राउ परेनन् भने चाहिँ उनी आफैं कनिष्ठ प्रहरीहरुसँग सोध्थे, ‘मलाई … (प्रहरी प्रमुखको नाम) दाइले किन समातेनन् ?’ अधिकारीहरुका अनुसार प्रहरीले पक्राउ नगर्दा उनी छायाँमा परेको महसुस गर्थे, आफ्नो गतिविधि जारी रहेको छनक दिन पनि हिरासत पुग्नुपर्छ भन्ने मान्थे ।  .......... काठमाडौं प्रहरीमा लामो समय काम गरेका एक अधिकृतका अनुसार मनाङ्गेले ठमेलमा टाउको उठाउँदै गर्दा उपत्यकामा अर्का गुण्डा चक्रे मिलेन मात्रै थिए । ठमेलमा डान्स बार र रेष्टुरेन्टहरु खुल्दै जाँदा मनाङ्गले हप्ता असूली गर्न थालेका थिए ।  ........... ०५९ सालमा ठमेलको एक्सजोन डिस्कोमा नेपाली सेनाका एकजना मेजरलाई कुटपिट गरेपछि चाहिँ उनी चर्चामा आए । आफू पनि कारबाही पर्ने डरले मेजरले उजुरी त दिएनन् ........... महाराजगञ्ज क्षेत्रका मिलन चक्रे र चाबहिलका राजु गोर्खालीले गिट्टी बालुवा र जग्गा व्यवसायमा हात हाल्न थाले । मनाङ्गेको रजगज चाहिँ ठमेल क्षेत्रमै सीमित थियो, झगडा मिलाइदिने र हप्ता असूलीले मात्र नपुग्ने भएपछि उनले चक्रेको क्षेत्रतिर हात हाल्ने कोसिस गरे । डिस्कोमा काम गर्ने बाउन्सर गणेश लामालाई पनि उनले आफ्नो समूहमा सामेल गराए । .............. हाल उनी यार्सागुम्बा लगायतका जडिबुटीको व्यवसायी गरिरहेको प्रहरी रेकर्डले देखाउँछ । ........... मनाङ्गे पनि ०४७ सालदेखि ०६८ सालसम्म अधिकांश समय राप्रपासँग जोडिएका थिए । तर, ०६२/०६३ को आन्दोलनपछि राप्रपा कमजोर बन्दै जाँदा उनले अन्य दलहरुको फेरो समात्न थाले । .........  ०६८ सालतिर संघीय समाजवादी पार्टी प्रवेश गरे । ०७३ सालमा राप्रपा प्रवेश गरेका उनी एक वर्षपछि एमालेमा प्रवेश गरे । .................. मनाङ्गको प्रदेशसभा क्षेत्र नं. ‘ख’बाट उनलाई २०७४ सालमा एमालेले टिकट दिने निर्णय गर्‍यो । तर सामाजिक सञ्जाल र सार्वजनिक वृत्तमा व्यापक विरोध भएपछि पार्टी निर्णयबाट पछि हट्यो । मनाङ्गेले स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिए, एमालेले कसैलाई उठाएन । .............. माननीय बनेपछि पनि मनाङ्गेको शैली भने फेरिएन । २०७६ माघ पहिलो साता मनाङ्गेले कास्की फुटबल संघका अध्यक्ष मिलन गुरुङलाई झापड हाने । ........... मनाङ्गेले भ्रष्टाचार मौलाएको र आफूले व्यक्तिमाथि नभइ प्रवृत्तिमाथि प्रहार गरेको दाबी गरे । ............ उनलाई दुईपटकसम्म पक्राउ परेका एक अधिकृत यो प्रश्नमा हाँस्छन् मात्र । भन्छन्, ‘यो देशमा गुण्डागर्दीले कुन तहसम्म जरा गाडेको छ भन्ने प्रमाण हो ।’  ...........   मनाङ्गेहरुलाई डन नभई ‘फ्याउरे भएको’ सार्वजनिक अभिव्यक्ति दिने पूर्वप्रहरी नायब महानिरीक्षक (डीआईजी) रमेश खरेल पनि उनलाई मन्त्री बनाइनुले देशका माथिल्लो तहमा बस्ने पनि गुण्डागर्दी र भ्रष्टाचारमा संलग्न छन् भन्ने देखिने बताउँछन् । ‘यो राजनीतिमा अपराधीकरणको पराकाष्ठ हो’, खरेलले अनलाइनखबरसँग सुनाए, ‘दिपक मनाङ्गले एउटा क्षेत्र तर्साउँथ्यो, नेताहरु देशै तर्साइरहेका छन् । त्यसैले दुईबीच फरक देखिन्न ।’ ............ बहालवाला थुप्रै सांसदहरुको पनि आपराधिक पृष्ठभूमि भएको ..............  मनाङ्गे भन्थे, ‘पुलिस नेतादेखि डराउँछ, नेता गुण्डादेखि डराउँछ, गुण्डा पुलिसदेखि डराउँछ ।’

मनाङे-लामा सम्बन्धः गुरू-चेला !  डिल्लीबजार कारागारमा सँगै रहेका अर्का गुन्डा नाइके दिपक मनाङेले लामालाई माला लगाइदिएर विदाइ गरेको कारागार स्रोतले जनाएको छ ।  ..........  मनाङे ३१ वैशाख ०६१ मा पानीपोखरीको चाइनिज चुफाङ रेष्टुरेन्टमा मिलन चक्रेको हात छिनाएको घटनामा डिल्लीबजार कारागारमा कैद सजाय भुक्तान गरिरहेका छन् । .......... पछि काभ्रेमा रक्तचन्दनको कारोबार थालेपछि उनी एकाएक राइज भए । त्यसवेला प्रहरीलाई समेत रक्तचन्दनबारे जानकारी थिएन । ‘त्यतिवेला प्रहरीलाई समेत हातमा लिएर उनीहरुले रक्तचन्दन तस्करी गरिरहेका थिए,’ एक सुरक्षा अधिकारीले अनलाइनखबरसँग भने, ‘तर, पछि मात्रै तस्करीबारे राज खुलेको थियो ।’ ........... फोरम लोकतान्त्रिक कांग्रेसमा विलय भएपछि लामा पनि कांग्रेस प्रवेश गरे । .......... लामाविरुद्ध सम्पत्ति शुद्धिकरण अनुसन्धान विभागले पनि मुद्दा चलाएको थियो । अपरहण, फिरौती र ज्यान मार्ने उद्योग सम्बन्धी मुद्दामा पनि उनीविरुद्ध प्रहरीले पटकपटक मुद्दा चलाएको छ ।

बाबुरामले जसपा फोड्ने भयो

नेपालको संविधानको प्रमुख लेखक बाबुराम आफुलाई ठांदछ। कमा, फुलस्टॉप केही पनि बद्लिनु हुन्न भन्ने लागेको बाबुराम लाई। जुन बाबुरामका विरुद्ध मधेसमा क्रांति भयो, त्यति धेरै शहीद भए, अहिले पनि झुठा मुद्दामा जेलमा छन, त्यस बाबुराम लाई पार्टी सुम्पे उपेन्द्र यादवले। 

प्रचंड को पुच्छर बाबुराम, बाबुरामको पुच्छर उपेंद्र। प्रचंड एक पार्टी माइंडसेट को मान्छे। बाबुराम एक पार्टी माइंडसेट को मान्छे। प्रथम संविधान सभा असफल पार्ने प्रमुख व्यक्ति नै प्रचंड हो। खुरुखुरु दफा उपदफा मा बहस र मतदान गर्दै गएको भए शक्ति संतुलन प्रयाप्त थियो। तर प्रचंड लाई मोहन वैद्य लाई खुश गर्न कटुवाल प्रकरण बजार्नु पर्ने। कांग्रेस र एमाले लाई बैठक कोठा कोठा मा पुगेर भिटो पावर दिनुपर्ने। 

बाबुराम लाई पार्टी हस्तांतरण गरे पछि अब जसपा को मधेसमा औचित्य समाप्त भएको छ। अब आशाको एक मात्र केन्द्र जनमत पार्टी हो। जाउ लग आफ्नो पार्टी गोरखा लग। 

ओली असल मान्छे त होइन। त्यो कमसल मान्छे देश माथि लादने मान्छे प्रचंड होइन भने को हो? ओली तीन वर्ष अगाडि अर्कै, पाँच वर्ष अगाडि अर्कै, आज अर्कै मान्छे त होइन। ओली ले संविधान को एउटा धारा माथि प्रहार गर्यो। त्यो प्रहार विफल भयो। सारा का सारा अंतरिम संविधान माथि नै प्रहार गरेर एउटा १९ दिने सन २००६ को अप्रिल क्रांति र त्योभन्दा रापतापमा उच्च चार चार वटा मधेसी क्रांति विरुद्ध प्रतिक्रांति गर्ने नै यो झुण्ड हो। केपी ओली एक्लो होइन। ओली लाई प्रतिगमन को एउटा औँला देखाउने हरु तर्फ प्रतिगमन को चार वटा औंला सोझिएको छ। देउबा, माधव, प्रचंड, बाबुराम। संविधानको प्रस्तावनामा मधेसी क्रांति नलेख्ने यिनै हुन। 

प्रधानमन्त्रीविरुद्धको अविश्वास प्रस्तावमा सघाउने जसपा 'बहुमत सांसद'को निर्णय भट्टराई-यादव पक्षले संकलन गर्‍यो १८ सांसदको हस्ताक्षर

उपेन्द्र यादवको निर्णयविरुद्ध महन्थ ठाकुर निर्वाचन आयोगमा

जसपा र प्रधानमन्त्री विचको कार्यदल बैठक आज सम्पन्न 

जसपामा महन्थ ठाकुर र उपेन्द्र यादव दुवै पक्ष आ आफनो रणनिती बनाउदै 

देउबा र प्रचंड सँग सहकार्य नै हुन सक्दैन भन्ने होइन। देशको संसदले मानेको प्रत्येक पार्टी सँग संवाद र सहकार्य संभव छ। तर अहिलेको बाबुरामको बदमाशी झुठा मुद्दा फिर्ता हुन लागेको प्रक्रिया अवरुद्ध पार्ने दुष्प्रयास हो। तीन दलको चुनावी गठबंधन गरेर दुई तिहाई ल्याए संविधान संसोधन का लागि संख्या पुग्छ। चार दल मिले त संख्या अहिले नै पुग्छ। चुनाव पछि किन? 

बाबुरामले संविधान संसोधनको प्रयास माथि बज्रपात नै गरेको यो। बाबुराम लाई पार्टी भित्र पस्न कसले दियो? पार्टी जोगाउने भए बाबुराम लाई पार्टी बाट निकाल। 

निर्दोष छन् भन्दै हिँड्ने प्रधानमन्त्री ओलीले किन रिहा गर्दैनन् रेशम चौधरीहरूलाई ? एउटै मञ्चमा थारु र मधेसीलाई देख्दा शासकहरूको मन पोल्छ र षड्यन्त्र गर्न थाल्छन् : सुरेन्द्र चौधरी, टीकापुर राजबन्दी रिहाइ राष्ट्रिय अभियानका संयोजक ........ टीकापुरका जनताको मनबाट त्रास अझै हराएको छैन । कतिबेला के हुने हो कुनै ठेगान छैन । ........ उनमा संयुक्त राष्ट्रसङ्घमा २० वर्ष काम गरेको अनुभव छ । ........... हामीले एक महिनाअगाडि टीकापुर घटनाका राजबन्दी रिहाइ अभियान गठन गर्यौँ । त्यसको संयोजक म हुँ । ......... राजबन्दी रिहाइ थारुहरूको मात्र अथवा जसपाको मात्र मुद्दा होइन, यो राष्ट्रिय मुद्दा हो । यसको गहिराइमा गएर विचार गर्ने हो भने यो एउटा कुनै दल वा समुदायको मात्र मुद्दा होइन । ......... यो घटना हुँदा नेपाली काँग्रेसको सरकार थियो । प्रधानमन्त्री सुशील कोइराला हुनुहुन्थ्यो भने गृहमन्त्री वामदेव गौतम हुनुहुन्थ्यो । अहिले केपी शर्मा ओलीसम्म आउँदा चार पाँचवटा सरकार परिवर्तन भइसकेका छन् । तर कुनै पनि सरकारले टीकपुर घटनालाई गम्भीर रूपमा लिएनन् । कुनै दलले चासोपूर्वक त्यसलाई हेरेनन् । ........ टीकापुर घटनाबारे सञ्चारमाध्यम वा अन्य माध्यमबाट आएका समाचारले त्यो आन्दोलन थारुले गरेका थिए भन्ने छ । थारुहरू खुङ्खार हुन्छन्, थारु भनेका राक्षस हुन्, उनीहरू हत्यारा हुन्, थारुले पहाडीलाई मारे, उनीहरू अपराधी हुन् भनेर सार्वजनिक छवि धमिल्याइदिए । ........... थारुहरूले पहाडीलाई मारे, आठजना प्रहरी मारे भन्ने कोणबाट मात्र विश्लेषण भयो ।  तर त्यहाँ थारु पनि मारिएका छन् भनेर किन कसैले बोल्दैन ? थारुहरूको पनि क्षति भएको छ, थारुमाथि पनि ज्यादती भएको छ । थारुहरू पनि घरवारविहीन भएको कुरा किन कसैले बोल्दैनन् ? ............ प्रधानमन्त्री ओलीले त्यतिबेला भन्नुभएको थियो, “कुनै पनि थारू दोषी छैनन्, मलाई सबै थाहा छ । तर थारुहरूले अलिअलि षड्यन्त्र बुझ्नु पर्यो नि ! थारुहरू लाटो जात, सोझो जात षड्यन्त्र किन नबुझेका होला ?” ......... लुम्बनी प्रदेशका मुख्यमन्त्री शङ्कर पोखरेलले केही राजनीतिक व्यक्तिसँगको भेटघाटमा भन्नुभएको थियो, “यो घटना (टीकापुर) मा कुनै पनि थारु दोषी छैन । जति पनि जेलमा छन् ती सबै निर्दोष हुन् ।” .......... पार्टीको कार्यकर्ता भइदियो भने निर्दोष, नभए दोषी देख्ने सोच राजनीतिक दलका नेताहरूमा छ । त्यो आपत्तिजनक छ । ........ मुख्य कुरा के हो भने थारुहरू एकजुट हुन थाले, थारु र मधेसीहरूको एकता हुन थाल्यो भन्ने थाहा पाए शासकहरूले भने एकता कमजोर पार्नतिर लाग्छन् । एउटै मञ्चमा थारु र मधेसीलाई देख्दा उनीहरूको मन पोल्छ र षड्यन्त्र गर्न थाल्छन् । उनीहरूलाई थुनेर राख्न सके भने शासकहरूले मधेसीको साथमा गएका थियौ, छुटाउन सकेनन् भन्नेछन् । यस्तो षड्यन्त्र गर्ने काम पनि भइरहेको छ । तर उनीहरूको यो षड्यन्त्र सफल हुनेछैन । ...............  खासगरी त्यो बेलाको राजपालाई म सम्मान गर्छु । किनभने उक्त दलका नेताहरू पनि ओली नेतृत्वको सरकारमा जानसक्नु हुन्थ्यो । तर रेशम चौधरीको कुरालाई लिएर सरकारमा उहाँहरू जानु भएन । तत्कालीन राजपाका माध्यमबाट रेशम चौधरीलाई शपथग्रहण गराउनुको साथै रिहाइका लागि निकै पहल भएका थिए । तर राज्यले सम्झौताअनुसार रेशम चौधरीलाई छाडेन । रेशम चौधरीको मामिलामा मैले मधेसवादी दललाई इमानदार नै पाएको छु । ............... टीकापुर घटनालाई लिएर पाकिस्तान र चीनबाहेक लगभग नेपालमा रहेका अधिकांश राजदूतलाई भेटेको छु ।  

पहिले ओलीले धरहरा चढ़ेसी भुईंचालो, अहिले चढ़ेसी कोरोनाको दोश्रो खतरनाक लहर/ होईन ओलीले शिबलिंग धरहरामा राखेर नी किन अपशकून हँ???

Posted by Suresh Chamling on Tuesday, April 27, 2021

वीर अस्पतालमा हामी !

Posted by Dr. Baburam Bhattarai on Thursday, April 29, 2021

Fulton Sheen

The Life of Christ (PDF)
धर्म निरपेक्षता भनेको नास्तिकता होइन
To Attain

India's Massive Second Wave

“Our health system can’t contain the pandemic” Health Minister blames middlemen for the delay in vaccine procurement, says it is up to the public how long the lockdown will last. ..............  Nepal has a total of 18,917 general beds, 1,486 ICUs and 634 ventilators. ..........  warned that our health system cannot contain the pandemic at the rate people are getting infected. ............ The second wave is more contagious and lethal, often times symptoms appear towards the end when patients require ICU or ventilator support. ........... We might be reporting 11,000 new cases a day by July. But our health system is already saturated. ....... the total infections might be more than what we forecast previously ............ the public didn’t take the latest surge seriously despite the government’s repeated appeal to follow safety measures. Both political parties and communities are responsible for the second wave. .............. Foreign nationals must have a negative PCR test to enter Nepal either via road or air. Everyone must quarantine. .......... People are getting a second dose. Everyone who got the first one will also receive the booster shot. ............  We have also approved the Sputnik V vaccine and the Russian government is manufacturing vaccines in Nepal with selected private companies. .......... Of the 14.8 million doses we pledged under the WHO’s COVAX initiative, we have received only 348,000 doses. Vaccines may seem like a health and commercial product, but, fundamentally, we are at the mercy of vaccine politics. ........... Patients of the new variant require three times more oxygen than those infected by the original strain. ........ We are evaluating the situation as the second wave spreads.

Posted by Tula Narayan Shah on Wednesday, April 28, 2021

 

‘We are witnessing a crime against humanity’: Arundhati Roy on India’s Covid catastrophe It’s hard to convey the full depth and range of the trauma, the chaos and the indignity that people are being subjected to. Meanwhile, Modi and his allies are telling us not to complain .............. the haunting image of the flames rising from the mass funerals in India’s cremation grounds is making the front page of international newspapers ........... India’s unfolding catastrophe and the difficulty of containing new, fast-spreading Covid variants within national borders. ............ Parks and car parks are being turned into cremation grounds. It’s as if there’s an invisible UFO parked in our skies, sucking the air out of our lungs. An air raid of a kind we’ve never known. ........... Senior politicians, journalists, lawyers – India’s elite – are on Twitter pleading for hospital beds and oxygen cylinders. The hidden market for cylinders is booming. .......... At the bottom end of the free market, a bribe to sneak a last look at your loved one, bagged and stacked in a hospital mortuary. A surcharge for a priest who agrees to say the final prayers. Online medical consultancies in which desperate families are fleeced by ruthless doctors. At the top end, you might need to sell your land and home and use up every last rupee for treatment at a private hospital. Just the deposit alone, before they even agree to admit you, could set your family back a couple of generations. ............ The number of Covid-protocol funerals from graveyards and crematoriums in small towns and cities suggest a death toll up to 30 times higher than the official count. Doctors who are working outside the metropolitan areas can tell you how it is. ............ against the accepted ideas of what constitutes civilisation, happiness and progress .................. The precise numbers that make up India’s Covid graph are like the wall that was built in Ahmedabad to hide the slums Donald Trump would drive past on his way to the “Namaste Trump” event that Modi hosted for him in February 2020. Grim as those numbers are, they give you a picture of the India-that-matters, but certainly not the India that is. In the India that is, people are expected to vote as Hindus, but die as disposables. ........... Destroying the last vestiges of democracy, persecuting non-Hindu minorities and consolidating the foundations of the Hindu Nation makes for a relentless schedule. There are massive prison complexes, for example, that must be urgently constructed in Assam for the 2 million people who have lived there for generations and have suddenly been stripped of their citizenship. ............. There was also the Kumbh Mela to be organised, so that millions of Hindu pilgrims could crowd together in a small town to bathe in the Ganges and spread the virus even-handedly as they returned to their homes across the country, blessed and purified. This Kumbh rocks on .......... Who hasn’t seen the videos of the BJP’s star campaigner, the prime minister himself, triumphant and maskless, speaking to the maskless crowds, thanking people for coming out in unprecedented numbers? That was on 17 April, when the official number of daily infections was already rocketing upward of 200,000. .........  Now, as voting closes, Bengal is poised to become the new corona cauldron, with a new triple mutant strain known as – guess what – the “Bengal strain”. Newspapers report that every second person tested in the state capital, Kolkata, is Covid positive. The BJP has declared that if it wins Bengal, it will ensure people get free vaccines. And if it doesn’t? ................. Under Modi, India’s economy has been hollowed out, and hundreds of millions of people who were already living precarious lives have been pushed into abject poverty. ..........  In India, the main underlying impetus of the vaccination campaign seems to be corporate profit. ............ The system has not collapsed. The “system” barely existed. The government – this one, as well as the Congress government that preceded it – deliberately dismantled what little medical infrastructure there was. This is what happens when a pandemic hits a country with an almost nonexistent public healthcare system. India spends about 1.25% of its gross domestic product on health, far lower than most countries in the world, even the poorest ones. Even that figure is thought to be inflated, because things that are important but do not strictly qualify as healthcare have been slipped into it. So the real figure is estimated to be more like 0.34%. The tragedy is that in this devastatingly poor country, as a 2016 Lancet study shows, 78% of the healthcare in urban areas and 71% in rural areas is now handled by the private sector. The resources that remain in the public sector are systematically siphoned into the private sector by a nexus of corrupt administrators and medical practitioners, corrupt referrals and insurance rackets. ........... what we are witnessing is not criminal negligence, but an outright crime against humanity. ............ The hashtag #ModiMustResign is trending on social media. ...................  the man with no feelings, the man with empty eyes and a mirthless smile, can, like so many tyrants in the past, arouse passionate feelings in others. .......... Fredrick Douglass said it right: “The limits of tyrants are prescribed by the endurance of those whom they oppress.” How we in India pride ourselves on our capacity to endure. How beautifully we have trained ourselves to meditate, to turn inward, to exorcise our fury as well as justify our inability to be egalitarian. How meekly we embrace our humiliation. ............... So here we are now, in the hell of their collective making, with every independent institution essential to the functioning of a democracy compromised and hollowed out, and a virus that is out of control. ............  The crisis-generating machine that we call our government is incapable of leading us out of this disaster. Not least because one man makes all the decisions in this government, and that man is dangerous – and not very bright.  

तनावमा उपेन्द्र !  

How China took an unlikely lead in the global supply of Covid-19 vaccines Chinese shots have reached more than 60 countries so far, as rich nations guard their doses for mass inoculation at home But the vaccines are still under review for WHO authorisation, and concerns remain over efficacy and data transparency  

The Anguish of the World’s Doctor 

Over 100 countries stand ready to make the Pfizer and Moderna vaccines.

We have a moral obligation to license the IP with the world.

— Rep. Ro Khanna (@RepRoKhanna) April 29, 2021

As India continues to battle its catastrophic coronavirus surge, countries from around the world have been rushing to send help to the stricken nation. pic.twitter.com/8OwreQ8BOO

— SCMP News (@SCMPNews) April 29, 2021

महामारी को दोष: नेता को कि जनता को?

नेता को दोष नहुने भए देशलाई पप्रधानमंत्री चाहिन्थ्यो नै किन? प्रमुख जिम्मेवारी त प्रधान मंत्री को नै हुन्छ। अमेरिका मा डोनाल्ड ट्रम्प ले पनि गैर जिम्मेवार व्यवहार गर्यो, ब्राज़िलमा बोलसनेरो ले पनि गैर जिम्मेवार व्यवहार गरे र लाखौं नमर्नुपर्ने मानिस मरे भनेर पंछिन पाइँदैन।      

पुरा नेतृत्व वर्ग जिम्मेवार छ। अहिले एक वर्ष देखि संसदको प्रत्येक पार्टीले आफ्नो सम्पुर्ण संरचना संचालन गरेर एकोहोरो किसिमले सबैले मास्क लगाउने, सामाजिक दुरी कायम राख्ने, हातले अनुहार नछुने, दिनमा चार पाँच पटक साबुन पानीले रगड़ी रगड़ी हात धुने, तातो पानी खाने, काढ़ा पिउने आदि सन्देश दिनुपर्ने समय थियो र छ। नेपाल सरकारको प्रत्येक मंत्रालय, प्रत्येक सैनिक र प्रहरी, फ़िल्मी दुनिया का हस्ती हरु सबैले एकोहोरो सुचना प्रवाह गर्नुपर्ने समय थियो र छ। कोका कोला को ब्रांड दुनिया भर स्थापित छ। तैपनि उसले बराबर विज्ञापन दिराखेको हुन्छ। किन? किन भन्दा दिन छोड्यो भने मान्छेले त्यो ब्रांड लाई बिरसिनछन। देशका ९०% बढ़ी मानिस बिना मास्क नहिडने हो भने खोप सबैले लगाए जतिकै फाइदा हुन्छ।  भने पछि गरीब देश, खोप पाइएन भन्ने ठाउँ छैन। 

लोकतंत्रमा जनताले अधिकार पाउँछ तर साथै प्रत्येक नागरिक को थाप्लोमा जिम्मेवारी पनि आइपुग्छ। नेता लाई गाली मात्र गरेर देश चलिदिने भए आहा कति सजिलो! लोकतंत्र एउटा सजिलो राजनीतिक व्यवस्था हुनेथियो। तर लोकतंत्र गारहो राजनीतिक व्यवस्था हो किनभने प्रत्येक नागरिकले आफ्नो जिम्मेवारी वहन नगरे व्यवस्था चल्दैन। नेता भनेको पदमा पुगेको नागरिक नै हो, त्यो पनि सीमित समयका लागि। होली भारतमा सबैले मच्चिएर मनाए। अहिले त्यहाँ हाहाकार छ। नेपाल भारत भन्दा चार हप्ता पछाड़ि छ। होली मनाउने जनता पनि जिम्मेवार हो। एक वर्ष नमनाए केही बिग्रिने थिएन। 

धनी देश हरु पनि जिम्मेवार। यो वायरस ले धनी देश हरु मात्र उम्किने बाटो छोडेको छैन। संक्रमण जथाभावी फैलिये नया नया वैरिएंट हरु आउँदै जान्छन र ती खोप लगाएका धनी देशका नागरिक सम्म नै पुग्छन। प्रत्येक मनुष्य सम्म खोप पुर्याउनु विश्व अर्थतन्त्रको नया प्रस्थान विन्दु हो। त्यसका लागि सबै देश हरु मिलेर जे गर्नुपर्यो त्यो गर्नुपर्यो। 

संक्रमित हुने जति सबै मर्ने गरेको भए महामारी नै हुने थिएन। वुहान मा दश बीस हजार मरथे, कुरा त्यहीं सिद्धिनथ्यो। मोटामोटी संक्रमित १०० जना मध्ये ८० लाई डॉक्टर अस्पताल केही चाहिँदैन, २० बिरामी हुन्छन्, ती मध्ये पाँच चाहिं सिकिस्त नै, र मर्ने एक जना हो। तर त्यो एक पनि धेरै हो। र यो एक वर्ष पुरानो जानकारी हो। नया नया वैरिएंट हरु बारे हामीलाई थाहा भइसकेको छैन। 

विश्व महामारी भएकोले प्रत्येक मनुष्य को कर्तव्य बन्न जान्छ कमसेकम आफ्नो चिनजान हरुमा मास्क र सामाजिक दुरी बारे सुचना प्रवाह एक पटक होइन, दुई पटक होइन, कोका कोला ले जस्तो पटक पटक गरिरहने, महामारी चलिरहँदा सम्म गरिरहने। 

Pandemic Responsibilities: Leaders' Or The Peoples'

The country would not need a Prime Minister if leaders were not responsible. The primary responsibility rests with the Prime Minister. You can not say Donald Trump in the US was also irresponsible, that Bolsanaro was also irresponsible, and skip responsibility. 

The entire political leadership is responsible. All political parties in the parliament should have been using their entire organizational structures to constantly hammer home the message for over a year that masks should be worn, people should social distance, they should not touch their faces, they should gargle with warm water, they should wash their hands multiple times a day. That time is still now. All government ministries, every soldier, every police officer, film industry celebrities all should have been hammering home the message. Coca-Cola is a globally famous brand name. But it still spends billions every year on advertising. Why? Because if they stop, people will forget the name. If more than 90% of the people in the country were to not leave home without wearing masks, it would be as good as if everyone had been vaccinated. You can't say we are a poor country and the vaccine has not reached us yet. 

A citizen in a democracy has rights, but also responsibilities. If a country could be run by simply griping about politicians, wouldn't that be oh so easy! Democracy would have been easy. But democracy is a challenging political system to work precisely because it needs every citizen to do their best to do the responsible thing. A leader is simply a citizen who has attained high office, that also for a limited time. India celebrated Holi with gusto, and now it is paying the price. Not celebrating Holi this year would not have been any major sacrifice. Nepal is about four weeks behind India. 

The rich countries are also responsible. This virus does not leave a path out only for the rich countries. Large-scale infections anywhere on the planet will give rise to mutant variants that will find their way back to the rich countries. Some of those variants will defeat the vaccines and it will be back to square one also for the vaccinated. Taking the vaccine to every human being is the new departure point for the global economy. All countries have no choice but to come together for this.

If every infected person would have died, this would not have been a pandemic. We might have lost 10-20,000 lives in Wuhan and that would have been the end of it. But because 80% of the infected do not need medical attention, only 5% need serious medical attention, and about 1% die, we have the mayhem that we have. But that information is a year old. We don't have the data on the new variants. 

Because this is a global pandemic, it is the responsibility of every human being to at least reach out to their immediate social circles with the basic messages repeatedly for as long as the pandemic rages on: wear a mask, social distance, wash your hands, avoid crowds and large gatherings. Do the Coca-Cola thing and keep repeating. 

राजेन्द्र महतो भन्छन्, ‘सरकारसँग विश्वासकाे वातावरण बन्यो’  ‘हाम्रा अझै केही माग पुरा गर्न बाँकी छ, त्यो माग पुरा भएपछि सरकारमा जान सकिन्छ,’ उनले भने, ‘तर त्यसका लागि मागहरु पुरा हुनुपर्छ । सरकारले १५ वटा मुद्दाअन्तर्गत १२० जनाको मुद्दा फिर्ता गरेकोमा जसपा नेपालले धन्यवाद ज्ञापन गर्दछ । सरकारको निर्णय स्वागतयोग्य हो । मुद्दा फिर्ता गरेर सत्ता सहकार्यका लागि वातावरण तयार भएको छ ।’ .............  शरतसिंह भण्डारीले भने आफूहरुले सरकारसँग पाँचवटा माग राखेको र सो माग पुरा भएपछि मात्र सत्तासमीकरणको बारेमा छलफल गर्ने बताए । मुद्दा फिर्ता, राजबन्दी रिहाइ, नागरिकताको विषय, संविधान संशोधन र लाल आयोगको प्रतिवेदन सार्वजनिक लगायतका माग पुरा भएपछि मात्र सरकारलाई समर्थन गर्ने कि नगर्ने विषयमा छलफल गर्ने उनले बताए । ‘अहिले जति जनाको मुद्दा फिर्ता गरेको छ । त्यसका लागि सरकारलाई धन्यवाद । यो राम्रो सुरुवात हो, यसलाई जसपा नेपाल स्वागत गर्दछ तर अहिले नै सरकारलाई समर्थन गर्ने अवस्था रहेको छैन,’ उनले भने । उनले नेकपा एमालेसँग मात्र होइन, अन्य दलसँग पनि सत्ता सहकार्यको बारेमा अहिले कुनै कुरा नहुने बताए ।

केपी भर्सेस माधव : संकटको डिलमा को छ ?  ओलीले नेपालको अडानलाई अस्वीकार मात्रै गरिदिएनन्, त्यसको भोलिपल्टै बालुवाटारमा महाधिवेशन आयोजक समितिको बैठक राखेर स्थायी कमिटीबाट नेपाल पक्षलाई हटाइदिए । यसबाट केपी ओली एक्लै अगाडि बढ्न चाहन्छन् भन्ने थप प्रष्ट भएको छ । ........ अब प्रधानमन्त्री ओलीले नेपाल पक्षका आफूलाई मन परेका नेताहरुलाई व्यक्तिगत रुपमा छानीछानी आफूतिर तान्ने रणनीति लिएको देखिन्छ । उनले प्रष्टै भनिसकेका छन्, म गुटसँग ‘डिल’ गर्दिनँ, व्यक्तिसँग गर्छु । ............ योगेश भट्टराई मात्र होइन, स्वयं ओली समूहभित्रैका दोस्रो तहका नेताहरु पनि आफ्नो राजनीतिक भविश्य सोचेर चिन्तित बनेका छन् । पार्टी फुट्यो भने त्यसको घाटा माधव पक्षलाई मात्र नभएर ओली पक्षलाई पनि हुने ती नेताहरुले बुझेका छन् ।  .......... एमाले बचाउने ब्रह्मास्त्र अब युवाहरुसँग मात्र रहेको ..........  सर्वोच्च अदालतलाई दिएको जवाफमा पनि प्रधानमन्त्रीले दुईतिहाई बहुमतकै लागि ताजा जनादेशमा जानुपरेको जिरह गरेका थिए । .......... दुईतिहाई त के, सामान्य बहुमतको कुरो पनि प्रधानमन्त्री ओलीले गर्न छाडेका छन् । .......... यसअघि प्रधानमन्त्री ओलीले आगामी चुनावमा माधव नेपाल समूहका नेताहरुले कहीँ पनि चुनाव नजित्ने बताउँदै आएका थिए । माओवादीको त पत्तासाफै हुने बताउने गरेका थिए । ................ अहिलेकै अवस्थामा चुनावमा जाने हो भने ओली समूहले बहुमत त के, प्रत्यक्षतर्फ ९/१० सीटमात्रै जित्न सक्ने निश्कर्ष निस्किएको .......... ‘माओवादीले समर्थन फिर्ता लियो र जसपाले सरकारलाई भरथेग गरेन भने ओलीले फेरि संसद विघटन गरेर ‘अर्ली इलेक्सन’ मा जाने कदम त चाल्न सक्लान् । तर, यसो गर्दा ६ महिना (आगामी मंसिर) भित्रै चुनावमा जानुपर्ने हुन्छ, जुन समय ओली पक्षका  लागि अनुकुल होइन । २०६९ साल बैशाख अगाडि चुनाव भयो भने ओलीका लागि तयारी नपुग्ने ........ एमाले पार्टीभित्रको विवादका कारण आगामी चुनावमा नराम्रो पराजय व्यहोर्न बाध्य हुनुपर्ने वास्तविकताचाहिँ ओलीले ढीलै भए पनि बुझेका छन् । .......... नेकपा एक थियो, फुट्यो । १७४ सीट रहेको पार्टी १२१ सीटमा झर् यो । नागरिक समाज र वौद्धिक समुदायमा पनि पार्टी र सरकार आलोचित बन्यो । सर्वोच्च अदालतले प्रधानमन्त्रीको कदमलाई असंवैधानिक ठह¥याइदियो । संसद पुनस्थापनापछि पनि सरकार ढल्ने जोखिम पहिले भन्दा झन बढेर गयो । माओवादी चोइटिसकेपछि पनि एमालेभित्र एकता कायम हुन सकेन  । .......... अन्ततः पार्टी पनि चोइटिने र सत्ता पनि नरहने, चुनावमा जान पनि नपाइने, चुनावमा गइ नै हाले पनि बहुमत ल्याउन नसक्ने जुन परिस्थिति अहिले केपी ओलीका सामु उत्पन्न भएको छ, यो संकटको मुहान पुस ५ को कदम नै हो ।  ....... नयाँ भेरिएन्टसहित पुनः फैलिएको कोरोना राज्यको नियन्त्रणभन्दा बाहिर जाने खतरा बढेको जनस्वास्थ्यविदहरुले औंल्याइरहेका छन् । यस्तो बेलामा महामारीसँग लड्न राष्ट्रिय एकता र संकल्प चाहिन्छ । तर, सरकारले अन्य दलहरुको विश्वास गुमाएको अवस्था छ । ............. विपक्षीले  महामारीसँग जुध्न सर्वदलीय राजनीतिक संयन्त्रको माग गरिरहेका छन् । सरकार भने एक्लै हिँड्ने ध्याउन्नमा देखिन्छ । .......... पछिल्ला दिनमा प्रधानमन्त्री र मन्त्रीहरु आफैं भिडभाडमा हिँडेको दृश्यले सरकारमाथिको आलोचना बढेकोे छ .......... देशमा संकट आइपर्दा सरकारको मूल्यांकन हुने गर्दछ ......... ओली नेतृत्वको सरकार र पार्टी दुबैको लोकप्रियता खस्कने सम्भावना बढ्छ । यो स्थितिमा सरकार जति समय टिक्छ, उसको लोकप्रियतामा क्षयीकरण हुँदै जान्छ । महामारीका बेलामा सरकारले सुशासन दिन सकेन भने यसको असर आगामी चुनावमा पनि पर्छ र सम्बन्धित दलमा पनि ।  .......... हरेक मोर्चाहरुमा माधव नेपाल पक्ष केपी ओलीसँग हार्दै–हार्दै आएको देखिन्छ । ........ देश चुनावमा गयो भने केपी ओलीले माधव नेपाल पक्षका नेताहरुलाई टिकटै नदिने सम्भावना छ ......... केपी ओलीले देशव्यापी पार्टी गठन प्रक्रियाको थालनी गरिसकेका छन् । माधव नेपाल पक्षले पनि समानान्तर कमिटीका रुपमा पार्टीभित्रै पार्टी गठन गरिरहेकै छ । औपचारिकरुपमा दुई पार्टी घोषणा हुन मात्र बाँकी छ ।  ......... २०७४ सालमा सिंगो एमालेले एकल बहुमत ल्याउने आँट नगरेर माओवादीसँग मोर्चाबन्दी गरेको थियो, अब फुटेको एमालेले बहुमत ल्याउने विश्लेषण गर्नु भनेको ‘भदौमा आँखा फुटेको गोरुले सधैं हरियो देख्छ’ भनेजस्तो मात्र हो ।

पार्टी र सरकार : दोस्ती कि दुस्मनी ? मुखमा मदन भण्डारी र बगलीमा स्टालिनवाद बोक्ने प्रधानमन्त्रीलाई स्थिरताका नाममा मुलुकले पाँच वर्ष बोक्नैपर्छ भन्ने छैन । किनभने, हामी जान्दछौं, सरकारको स्थिरताभन्दा लोकतान्त्रिक संविधानको स्थिरता र रक्षाको प्रश्न प्रधान हुन्छ । ........... सात सालको क्रान्ति सम्पन्न भएको यो सत्तरी वर्षमा कोही एक मात्र पनि प्रधानमन्त्रीले पाँच वर्ष कार्यकाल पूरा शासन गरेको उदाहरण छैन । .........  कोरोनाको महामारीले सेतो कात्रोमा जनता बेह्रिएका बेला रातो झन्डा फहराउँदै भोट माग्न जाने शासकीय सनकले गर्दा संसद् विघटनसमेत गरियो । ........ संविधानमा राखिएको स्थिरताका नवीन प्रावधानहरूले पनि अस्थिरताको पुरानो प्रवृत्तिलाई अन्त्य गर्न र अस्थिरता छेक्न सकेनन्, सक्ने पनि छैनन् । .......... मुखमा मदन भण्डारी र बगलीमा स्टालिनवाद बोक्ने प्रधानमन्त्री ........ बहुमतप्राप्त कुनै पनि दलको सरकार र प्रधानमन्त्रीले पूरै कार्यकाल शासन कहिल्यै गर्न नसक्नुका प्रवृत्तिगत साझा कारणहरू पहिचान गर्न एकदमै अनिवार्य छ । .......... आर्थिक रूपमा गरिब तर भूतपूर्व प्रधानमन्त्रीहरूको संख्यामा धनी कहलिएर गिनिज बुकमा रेकर्ड राख्न उद्यत मुलुक ........... प्रत्यक्ष निर्वाचित कार्यकारीमा जाने हो भने ........ अर्को पद्धतिमा गए पनि मान्छे त हामी नै हौं क्यारे, हामीसँंग हाम्रो प्रवृत्ति पनि त्यहाँ पुग्ला नै, तब के गर्ने ? ............ नेपाल देशको राष्ट्रिय हित र राष्ट्रिय स्वार्थको केन्द्रमा छिमेकीहरूलाई विश्वासमा लिने, सीमा प्रश्नको हल ऐतिहासिक तथ्यमा आधारित रहेर राष्ट्रिय एकतासाथ खोज्ने, नेपालको भूमि दुवैविरुद्ध प्रयोग हुन नदिने र दुवैसंँग व्यावसायिक सम्बन्ध बलियो बनाएर उनीहरूको समृद्धिबाट लाभान्वित हुने नेतृत्व–योग्यता नेपाल देशले अब प्रस्तुत गर्न सक्नैपर्छ । यस्तो योग्यता विकसित नगर्ने अनि अस्थिरताको विरह–गीत गाएर दोष उतै थोपर्ने काम एक्काइसौं शताब्दीको गणतन्त्र नेपाललाई सुहाउँदैन । ............... दल होइन, संसदीय दल प्रधान रहने अवस्था ......... दल पार्टी सदस्यको मतले बनेको हुन्छ, संसदीय दल पार्टीसंँगै जनताको मत र मनले अनुमोदित हुन्छ । त्यसैले पार्टीको मूलनीति उल्लंघन गरेको स्थितिमा बाहेक प्रधानमन्त्रीलाई अन्य हस्तक्षेप पार्टीबाट नहुने व्यवस्था उपयुक्त ........ मुलुक निर्माणका लागि नीतिगत स्थिरता प्रधान कुरा हो । तर, हाम्रो पद्धति र प्रवृत्ति दुवैमा एक हदसम्म परिमार्जन गर्दै राजनीतिक स्थिरता पनि हासिल हुन सके समृद्धिको गति चौगुणा बनाउन सकिन्छ ।

प्रचण्ड राष्ट्रिय समस्या हो : प्रधानमन्त्री ओली नेपाली काँग्रेसमा भन्नुस् न ? उहाँ शेरबहादुर देउवा, रामचन्द्र पौडेल कृष्ण सिटौला, शेखर कोइराला, शशांक कोइरालाकाबीचमा अहिले पनि खेलिरहनुभएको छ 

ओलीले हामीलाई कारबाही गर्न सक्दैनन् : भीम रावल ‘उहाँ (केपी शर्मा ओली)ले सर्वोच्च अदालतको फैसला विपरित र नेकपा एमालेको विधान विपरित केन्द्रीय कमिटीलाई भंग गर्नुभयो । कथित आयोजक कमिटी बनाउनु भो महाधिवेशनका लागि । मान्छे थप्ने, हामीलाई कारबाही गर्ने भनेर स्पष्टीकरण सोध्ने गतिविधि गर्नुभएको छ,’ उनले भने, ‘यी स्वेच्छाचारी र पार्टी विधान, पार्टीको मार्गनिर्देशन, नवौं राष्ट्रिय महाधिवेशनको निर्णय विपरितका गतिविधि हुन् । र यसको विरुद्धमा देशव्यापी रुपमा कार्यकर्तालाई एमालेको सिद्धान्त, नीति, कार्यक्रम र यसको विधानको रक्षाको लागि जुन अभियान चलाएका छौं, हामीले यसलाई जारी राख्नुपर्छ ।’ नेता रावलले कोरोना नियन्त्रणका लागि सरकारले प्रभावकारी पाइला चाल्न नसकेको समेत बताए ।

१२० जनाको मुद्दा फिर्ता लिने सरकारको निर्णय (सूचीसहित)  जसपाले मुद्दा फिर्ताका लागि २२४ जना प्रतिवादी रहेको २६ वटा मुद्दाको सूची बुझाएको थियो । ........ प्रधानमन्त्री ओलीविरुद्ध अविश्वासको प्रस्ताव ल्याउने औपचारिक निर्णय गराउन जसपाका नेताहरु उपेन्द्र महतो र बाबुराम भट्टराई लागि परिरहेका वेला सरकारले मुद्दा फिर्ताको निर्णय गरेको हो । 

एमालेमा नेपाल पक्षमाथि कारबाही रोक्न सर्वोच्चले दिएन अन्तरिम आदेश

जनता समाजवादी पार्टीबाट यी २३ सांसदको प्रधानमन्त्री ओलीलाई साथ (नामसहित)  संसदमा निर्णायक भूमिका खेल्ने हैसियतमा रहेको जसपाका महन्थ ठाकुर ओली पक्षमा छन् भने उपेन्द्र यादवकै केही सांसदहरु ओलीलाई समर्थन गर्न उद्यत छन् । ओलीले नै माग पूरा गरिरहेका कारण अविश्वासको प्रस्तावमा सहमति नहुने ठाकुरले शीर्ष नेताको मंगलबारको बैठकमा भनिदिए । .......... राजेन्द्र महतोदेखि अन्य सबै सरकारलाई समर्थन दिने या चुनावमा जाने पक्षमा छन् । ........ उपेन्द्र यादवले भने सरकार गिराउन बैठक बोलाउनुपर्ने बताए पनि महतोले कोरोना कहरमा बैठक बोलाउन नहुने बताए 

The Challenges of Animal Translation Artificial intelligence may help us decode animalese. But how much will we really be able to understand? .......... whenever we attempt to communicate with animals, we risk projecting our ideas and preconceptions onto them ........... “What Is It Like to Be a Bat?” Bat life, Nagel argued, is so profoundly different from human life that we can never truly know the answer to that question. ............ the only way to know what it is like to be a bat is to be a bat, and to have bat concepts .......... if a lion could talk, we could not understand him—our human minds would not share the sensory and conceptual landscape that lion-talk would express. .......... the Interspecies Internet ......... “Computer technology is finally allowing us to see inside the world of animals in ways that are showing us that they are complex sentient beings that deserve our understanding and respect” ..........  doubt that genuine translation can be easily achieved between species that don’t share the same basic perceptual and cognitive processes ........... we have more in common with other primates than with octopuses and squid: the last common ancestor we share with chimpanzees lived six to eight million years ago, whereas the last we may share with octopuses lived in the Precambrian seas around six hundred million years before that .............  great apes can learn to communicate with humans in very sophisticated ways........ “We study things that matter to us.” This may mean that we are too ready to attribute meaning and understanding to the animals with whom we communicate.  ......... “the time has come for people to understand that what we recognize as reality is not necessarily what other animal species recognize.” ......... “bees and some birds see in the ultraviolet range of the visual spectrum, but we don’t. Bats, dolphins, dogs, and cats hear sounds in the ultrasonic range, but we don’t.” Dogs have vastly more smelling capacity than we humans do. ....... many dolphins might as well live on a different planet—a gravity-free world that’s typically blue-green in all directions, with no shadows or smells and a vast and alien soundscape .............. 

India is in the midst of the second wave of COVID-19 pandemic. Other countries in South Asia are likely to follow India.

Posted by Madhav Bhatta on Wednesday, April 28, 2021

As we watch the catastrophe in India unfold, Big Pharma is pulling out all the stops to prevent vaccines from becoming...

Posted by Robert Reich on Wednesday, April 28, 2021

सम्पत्तिको उग्र आकाङ्क्षा बोकेर सतामा पुगेका कम्न्युस्ट हरु ले जनतालाई कसरी थाङ्नामा सुताउदै छन बिचार गरौ ।मेलम्ची...

Posted by Deepak Pun on Monday, April 26, 2021

हृदयेश का लागि जसपामा ठाउँ

हृदयेशले अलग पार्टी खोल्छु भन्ने गरेका छन। त्यसो गर्नु हुँदैन। जसपा मा सम्मानजनक प्रवेश गर्नुपर्छ। गजेन्द्र नारायण उमेरमा पाको। होइन भने दुबैले सँगै शुरू गरेको। स्थानीय चुनावमा हृदयेशको गाउँमा एउटा पनि भोट नखसेर दुई नंबर प्रदेशमा स्थानीय इकाई को संख्या बढेको। 

पार्टी अध्यक्ष त हुँदैन। संसदीय दलको नेता त हुँदैन। तर अहिले राजपा का दुई सपा का तीन छन। बैलेंस मिलेन। हृदयेशले बैलेंस मिलlउनुपर्छ। 

जसपा का लागि उपयुक्त रोडमैप

अब मोटामोटी डेढ़ वर्ष त हो। त्यो धेरै समय होइन। स्थानीय चुनाव त त्योभन्दा चाडो हो। जसपा का लागि उपयुक्त रोडमैप भनेको अहिलेको तरल राजनीतिको फाइदा उठाएर फ़ास्ट ट्रैकमा संविधान संसोधन गराउनु नै हो। प्रधान मंत्री पदको कुनै महत्व छैन। चुनाव पछि संसदको अंकगणित जेसुकै भए पनि राजनीति अहिलेको जस्तो तरल हुँदैन। गराउने भनेको अहिले हो।

जसपा भित्र दुई लाइन संघर्ष चलेको कुरा सही हो। पहाड़ी पुर्वाग्रही मीडिया ले गलत लेख्यो भनौं भने युट्युब मा उपेन्द्र यादव र राजेन्द्र महतो का वीडियो हरु नै छन। अंग्रेजीमा भनिन्छ straight from the horse's mouth भनेर। उपेन्द्र यादव को भनाइ महंथ र राजेन्द्र जे भनिरहेका छन, यो माग त्यो माग पुरा गराउँछु भनेर, त्यो संभव नै छैन। ओली ले कुनै माग पुरा गर्दैन। अल्झाएर राख्छ मात्र। त्यसैले ओली लाई कुनै पनि हालतमा समर्थन गर्न सकिँदैन। राजेंद्र र महंथ को भनाइ, हाम्रो प्रेम ओली सँग होइन, सत्तामा जो छ उहीसँग गफ गर्ने न हो। र यस पटक यति बुँदे उति बुँदे भनेर समझौता हुँदैन। नगदमा काम हुन्छ। झुठा मुद्दा फिर्ता गरेको आधारमा हामी सरकारमा जाँदैनौं। अहिले त सत्ता समीकरणको कुरा न ओली सँग भएको छ न देउबा-प्रचंड सँग। किन गर्ने? ओली र देउबा बीच फरक के? दुबैले तीन वर्ष भागबण्डा को राजनीति गरे। देउबा बिपक्षमा बसेको छ र? बिपक्षी नेताको काम बरु नेकपा एक हुँदा नै प्रचण्डले गरे। हाँडी गाउँमा। 

उपेंद्र र महंथ-राजेंद्र ले दुई अलग अलग कुरा भनिरहेका छैनन। देउबा प्रधान मंत्री छ भने हामी झुठा मुद्दा फिर्ता बारे सरकार सँग गफ गर्छौं, ओली सँग भने गर्दैनौं भन्ने भनाइ उपेन्द्रको होइन, हुन सक्दैन। आफुलाई अपमान गर्ने मानिस सँग बदला लिने समय होइन यो। पार्टी क्रियाकलाप त्यसले निर्धारण गर्दैन। मैले पनि ओली लाई आँप भन्दिएँ। हिसाब राफसाफ। तर उपेन्द्रले कुनै पनि हालतमा ओली सँग डील गर्न सकिँदैन भनेको हो भने त्यो देउबा र प्रचंड लाई फोकटमा समर्थन दिने प्रयास हो। निर्णायक शक्ति जसपा रहेको तथ्य लाई विस्थापित गरेर देउबा-प्रचंड लाई निर्णायक बनाउनु हो, त्यो पनि फोकटमा। त्यस अवस्थामा माग पुरा त दुरको बात, देउबा सरकारले राम्रो मंत्रालय पनि दिँदैन। आफैले आफैलाई हल्का किन पार्ने? आफ्नो पुछारथ किन समाप्त पार्ने?      

दुई चार वटा आँप झरेर जाने भए

तर ओली ले झुठा मुद्दा फिर्ता गरे पनि ओली सँग डील हुँदैन भन्न सकिँदैन। त्यो मुद्दाको राजनीति होइन व्यक्तिगत रीसइवी को राजनीति हुनेछ। देउबा प्रधान मंत्री हुँदा, प्रचंड प्रधान मंत्री हुँदा, खुद पहिला र यस पटक नै पनि ओली प्रधान मंत्री हुँदा फिर्ता नगरेको झुठा मुद्दा फिर्ता यदि हुन्छ भने उपेन्द्रले ओली सँग डील गर्न नजानेको भन्ने अर्थ लाग्दैन। त्यो महंथ र राजेंद्र को जित होइन, अहिलेको तरल राजनीति को जित हुनेछ। 

बरु झुठा मुद्दा फिरता भए पछि ओली सँग पनि र देउबा-प्रचंड सँग पनि सत्ता समीकरण का लागि गफ गर्ने र दुबै पक्ष लाई संविधान संसोधन का लागि राजी गर्ने। एक वर्ष भितरमा फ़ास्ट ट्रैकमा संविधान संसोधनको रोडमैप ल्याउने, जुन कि उपेन्द्र यादवले मंत्री पद तिलांजलि दिनु अगाडि ओली लाई प्रस्तुत गरेको रोडमैप नै हो। 

संविधान संसोधन बारे उपेन्द्र यादवको लाइन सही साबित हुँदै गएको छ 

एक वर्ष भित्र फ़ास्ट ट्रैक मा संविधान संसोधनको रोडमैप मा दुबै पक्ष लाई राजी गर्नु अगाडि कुनै पनि पक्ष सँग सत्ता समीकरण गर्ने निर्णय गर्नु हुँदैन। दुबै पक्ष लाई राजी गरे पछि अब महंथ को नेतृत्वमा डेढ़वर्ष का लागि एउटा चुनावी सर्वदलीय सरकार बनाउने प्रस्ताव अगाडि सार्नु पर्छ। एजेंडा जसपा को भने प्रधान मंत्री कसको? 

त्यो संभव नदेखिए ओली सरकार मा सहभागी हुनुपर्छ। म्याद एक वर्ष। एक वर्ष भित्र फ़ास्ट ट्रैकमा संविधान संसोधन का लागि ओली ले काम फत्ते नगरे अर्को संसदीय चुनाव अगाडि ओली सरकार विस्थापित गरिदिनुपर्छ। महंथको नेतृत्वमा कांग्रेस र माओवादी को सरकार बनाउनुपर्छ। संविधान संसोधन का लागि ओली ले व्हिप जारी गरे कांग्रेस र माओवादी त सरकार बाहिर बसे पनि लुरुलुरु आउने हो। गारहो त एमाले हो। एमाले सत्ता बाहिर छ भने आउँदैन। अहिले त ओली आफ्नो इच्छा का विरुद्ध संविधान संसोधन भन्दैछन। 

यदि उपेन्द्र ले कुनै पनि हालतमा ओली सँग सहकार्य गर्न सकिँदैन भन्छन अथवा महंथ-राजेन्द्रले ओली ले माग पुरा गरे पनि नगरे पनि बालुवाटार मा अन्तहीन वार्ता हाम्रो चलिरहन्छ भन्छन भने दुबैले एउटै कुरा भनेका हुन। एउटा पक्षले हामी देउबा-प्रचंड को दास, अर्को पक्षले हामी ओली को दास भनेका हुन। मानसिक दासता बाट ग्रस्त हरुको दुई लाइन संघर्ष। 

 

फ्लोर क्रॉस को संभावना छ र?

देउबा र प्रचण्डले अविश्वासको प्रस्ताव ल्याउने र माधवका ३० सांसदले अंतिम समयमा आएर फ्लोर क्रॉस गरेर ओली लाई हटाएर देउबा लाई स्थापित गरिदिने गर्न सक्छ। त्यो टेक्निकली संभव छ। तर के त्यो राजनीतिक रूपले संभव छ? फ्लोर क्रॉस गर्नेको पद पनि जान्छ र पार्टी सदस्यता पनि। माधव नेपाल यदि एमाले को सदस्य होइन भने पार्टी महाधिवेशन जान पायेन। त्यस अवस्थामा माओवादी पार्टी सँग एकीकरण को संभावना पनि रहँदैन। प्रचंड को मा शरणार्थी बस्न गए भो। माधव भन्ने समुह छिन्नभिन्न भइसकेको हुन्छ। 

फ्लोर क्रॉस गर्नु भनेको माधवका लागि सुसाइड बॉम्बर चाल हुनेछ। सुर्य चिन्ह छोड्ने कुनै इच्छा छैन माधवको। पार्टी ओली बाट खोस्ने प्रयास हो जुन आफैमा गारहो काम हो। 

अविश्वास प्रस्तावमा फेरि माधव पक्षले सही गर्ने कुरा आउँदैन। जसपा ले गर्दैन। नेपालको संविधान अनुसार पुरानो सरकार प्रति अविश्वास र नया प्रति विश्वास सँगै हुन्छ। अर्थात तीन दल सँगै आउनुपर्यो र नया प्रधान मंत्री प्रस्ताव गर्नुपर्यो। 

फ्लोर क्रॉस को संभावना खासै छैन। देउबा प्रचंड ले ओली आउट गर्न चाहेको भए महंथ को नाम वरिपरि गोलबंद हुनुपर्यो। अहिले जसपा ले ओली सँग गफ गर्नुपरेको ओली प्रधान मंत्री भएकोले हो। तर महंथ प्रधान मंत्री हो भने ओली सँग माग्नुपरेन, आफैले गर्न पाइयो। 

फ्लोर क्रॉस को संभावना छैन। तर महंथ प्रधान मंत्री हुने संभावना छ। ओली लाई हटाउन सक्ने भनेको महंथ मात्र हो। त्यो माधव लाई पनि चाहिएको कुरा। ओली बालकोट पुगे माधव ले पार्टी भित्रको संघर्ष जित्ने हो। कम्युनिस्ट फुटेको अवस्थामा देउबा लाई चाहिएको निष्पक्ष चुनाव त्यो महंथ ले मात्र दिन सक्छ। प्रचण्डलाई चाहिएको ओली को बहिर्गमन। महंथ ले संभव बनाउँछ। 

माधवकुमार नेपाल समूहले दायर गरेको मुद्दामा लिखित जवाफ माग्ने आदेश

The Anguish of the World’s Doctor Dr. Tedros of the W.H.O. publicly focuses on managing the pandemic. Privately, he weeps as his Tigrayan people are raped, starved and slaughtered. 

एमालेमा नेपाल पक्षमाथि कारबाही रोक्न सर्वोच्चले दिएन अन्तरिम आदेश

पार्टी र सरकार : दोस्ती कि दुस्मनी ? मुखमा मदन भण्डारी र बगलीमा स्टालिनवाद बोक्ने प्रधानमन्त्रीलाई स्थिरताका नाममा मुलुकले पाँच वर्ष बोक्नैपर्छ भन्ने छैन । किनभने, हामी जान्दछौं, सरकारको स्थिरताभन्दा लोकतान्त्रिक संविधानको स्थिरता र रक्षाको प्रश्न प्रधान हुन्छ ।

To Attain

To attain enlightenment
Is to embrace
But
How would you know

The dazzling light
Most pleasant
Is a gift
From above
Like everything else

Hold tight
Live
Contribute
Serve
And meditate and pray
For that which is above and grand
Is real
And
So
So
Loving

३० वर्षपछि पंचायत ढल्यो, ३० वर्ष पछि अब कांग्रेस कम्युनिस्ट ढल्नुपर्यो

प्रधानमन्त्री ओलीले बोलाए आकस्मिक महाधिवेशन आयोजक कमिटी बैठक

भारत र पाकिस्तानको बीचमा किन मध्यस्थता गर्दैछ यूएई ?

ओली र नेपालबीचको दूरी थप बढ्यो

जसपा फुटको संघारमा 

३० वर्षपछि पंचायत ढल्यो, ३० वर्ष पछि अब कांग्रेस कम्युनिस्ट ढल्नुपर्यो। 

नाकाबंदी ले पंचायत ढाल्यो, महामारीले कांग्रेस कम्युनिस्ट ढाल्छ। 

India And The Pandemic

"India will likely exceed 1.1 million new cases reported daily. The daily death tolls will likely reach over 7,000 a day. ............... The daily death tolls will likely reach over 7,000 a day. There is no reason to expect the transmission to slow down immediately as non-pharmaceutical mitigation measures-- masking, social distancing, and limiting gatherings-- have not been really adopted in recent months .......... The only way to slow down the epidemic in the short-term is to adopt those measures immediately, Unfortunately, India cannot vaccinate or treat itself out of the current surge. Only about 1% of the population has been fully vaccinated and the healthcare system has collapsed. ......... Why did this have to happen a year after the pandemic began, when highly effective non-pharmaceutical mitigation measures were known, multiple effective vaccines were available, and the country was the largest producer of vaccines globally?"

Dire COVID-19 Situation in India Unfortunately is Just Beginning Current COVID-19 situation in India is dire with a...

Posted by Madhav Bhatta on Saturday, April 24, 2021

मेरा परिचय: मैं एक प्रवासी डिजिटल एक्टिविस्ट

मैं एक प्रवासी मधेसी, एक प्रवासी नेपाली। न्यु यॉर्क में रहता हुँ। नेपाल में काठमाण्डु जो है, दुनिया में न्यु यॉर्क वही है: राजधानी। कोइ जनकपुर से काठमाण्डु जाता है तो नहीं कहते अरे घर छोड़ के चले गए। मैं जब जनकपुर से काठमाण्डु जाया करता था तो रात्रि बसमें भर रात का सफर होता था। तो अभी दिल्ली से न्यु यॉर्क के डायरेक्ट फ्लाइट में बारह घंटे तो ही लगते हैं। उतना दुर तो नहीं। 

मैं प्रवास में ना होता तो सन २००५, २००६ और २००७ में जो मैंने काम किया वो शायद न कर सकता। लोकतंत्र के लिए। फिर मधेसी क्रांति के लिए। मेरा रोल क्या? मैंने जो किया उसे पत्रकारिता नहीं कहते। मुझे एक डिजिटल एक्टिविस्ट (digital activist) कह लिजिए। किसी संगठन में पद तो दुर की बात, सदस्यता तक नहीं। अगर मैं नेपाल में होता तो जसपा अथवा जनमत पार्टी के केन्द्रीय समिति में होता। तो जसपा अथवा जनमत पार्टी के किसी भी केंद्रीय सदस्य से मैं कम योगदान करता हुँ वैसा तो मुझे नहीं लगता। वो भी कोइ पद लिए बगैर। तो नेपाल में रह के जो पद लेते हैं उसे भी आप भराबुला कहेंगे, जो पद न ले उसे भी, तो वो तो नाइंसाफी हुइ। पद लेनेवालों की कमीं नहीं। हम बगैर पद के ही ठीक हैं। अपना काम कर रहे हैं। राजनीतिक विचार, रणनीति पेश करते रहते हैं। सुनने वालों पर कोइ प्रेशर भी नहीं रहता कि मेरा किया ही करो। 

उजाले के गति में सुचना प्रवाह होती है। बहुत लोग जुड़े रहते हैं। लेकिन ये भी है कि आप सिर्फ न्यु यॉर्क टाइम्स और वाशिंगटन पोस्ट पढ़ के अमेरिकी राजनीति नहीं समझ सकते। उसी तरह सिर्फ ऑनलाइन न्युज पढ़ के नेपालकी राजनीति समझी नहीं जा सकती। तो लोगों मिलने का काम तो वहां के फुल टाइमर लोग तो करते ही हैं। 

नेपालके राजनीति में मैं देखता हुँ एक से एक काबिल लोग सब हैं। सन २००५ और २००६ में लोकतंत्र के लिए खटने वाले अमेरिका के नेपाली लोगों में से मैं अकेला फुल टाइमर था। दिन रात सुबह शाम हप्ते में सात दिन। मेरा ग्रीन कार्ड था, एक्सपायर हो गया पता भी नहीं चला। उसके बाद से अभी तक जो सब हुवा है नेपाली राजनीति में मेरे को कभी ग्लानि नहीं हुइ। लोकतंत्र एक नीट एंड क्लीन व्यवस्था नहीं होती। अधिकांश मेडीओकर (mediocre) लोग ही प्रधान मंत्री बनेंगे। वैसा होता है। नेता लोगो का रोल होता है। जनता की भी रोल होती है। सिस्टम बनाने में वक्त लगता है। 

मैं नयु यॉर्क शहर में लेकिन नहीं। मेट्रो एरिया में हुँ। एक छोटा सा गाओं है। इतना छोटा की मुझे जहाँ जहाँ जाना होता है पैदल ही पहुँच जाता हुँ। मेरा न अपना घर है न गाडी। अमेरिकन ड्रीम कहने वाले कहते हैं: घर और गाडी। मैंने कई मर्तबा प्रयास किया टेक स्टार्टअप शुरू करूँ। अभी एक किताब लिख रहा हुँ। फिर से एक बार प्रयास करूँगा टेक स्टार्टअप। मेरे को लगता है नेपाल, बिहार, भारत, अफ्रीका के अरबो लोगो की सेवा करने की सबसे अच्छी रास्ता शायद वही है। इसलिए। 

(फोटो: नवंबर २०१५)

अविश्वास प्रस्ताव ल्याउन जति ढिलाइ हुन्छ, उति धेरै संकट निम्तिन्छ- नेता पौडेल 

लोकतन्त्रलाई कमजोर पार्न खोज्ने शक्तिहरु कमजोर हुँदैछन्- प्रधानमन्त्री ओली

यस्तो छ सलमान खानको 'राधे'को ट्रेलर (भिडिओ)

From Third World To First: The Singapore Story by Lee Kuan Yew (Free PDF Download)
Abundance: The Future Is Better Than You Think by Peter Diamandis (Free PDF Download)

जसपाको यथार्थ

झुठा मुद्दा फिर्ता अहिलेसम्म भइसक्नुपर्ने हो। बालुवाटार मा गफ हुन थालेको निकै भयो। अहिलेसम्म आश्वासन मात्र छ। त्यो एउटा चाहिं पुरा हुन्छ कि जस्तो लागेको मलाई। तर त्यसका आधारमा ओली सरकार लाई समर्थन गर्ने कुरा आउँदैन, गरिएको पनि छैन। 

कर्णालीको फ्लोर क्रॉस जसपा लाई हलुको पार्ने प्रमुख ध्येय का साथ गरिएको हो। लुम्बिनी मा न यो पक्ष न त्यो पक्ष, तिम्रा सांसद को समर्थन लिन तिम्रो सहयोग चाहिँदैन भन्ने ओली को सन्देश हो। कर्णाली र लुम्बिनी जसपा लाई स्पष्ट सन्देश हो, माधव र ओली मधेसको मुद्दामा एक छन, एकै किसिमले विरोधी। 

मधेसको विरोध गर्नु लाई नै राष्ट्रियता ठान्ने हरु समय आउँदा पार्टी फोड़न पनि बिर्सिने हुन। अहिले पार्टी फोड़न उद्दत छन। फ्लोर क्रॉस ले गर्दा पनि र ओली को एकोहोरो आफ्नो नेतृत्वको चुनावको एजेंडा ले गर्दा पनि यस संसद बाट संविधान संसोधन को संभावना शायद कम छ। प्रयास गर्नुपर्छ। तर यथार्थ फेस गर्नुपर्छ। पाँच माग प्रयास हो। तर अहिलेसम्म एउटा पनि पुरा नभएको यथार्थ हो। 

ओली सँग संविधान संसोधन का लागि न इच्छा छ, न क्षमता छ, न अब अंकगणित नै। ओली ले एउटा पनि माग पुरा नगर्ने तर जसपा ले ओली नेतृत्वको चाडो चुनाव सम्भब बनाइदिनु पर्ने भन्ने हुँदैन। अथवा झुठा मुद्दा फिर्ता मात्रका आधारमा पनि त्यो हुँदैन। ओली नेतृत्वमा चुनाव हुनु हुँदैन। बामदेवले एक पटक स्थानीय मा जुन ताण्डव मच्चायो, ओली ले त्यो तांडव प्रत्येक तहमा मच्चाउने इरादा राखेको छ। स्टेट कैप्चर को रोडमैप नै हो। राज्य का अंग हरुलाई आफ्नो पार्दै जाने अथवा निस्तेज पार्ने।

३० जनाको सांसद पद एक त खाने कसरी? फ्लोर क्रॉस पछि मिल्छ, त्योभन्दा अगाडि त मिल्दैन। खाए पनि उपचुनाव हुन्छ ती ठाउँमा। ओली नेतृत्वको अर्ली इलेक्शन निस्तेज पार्न जसपा देउबा प्रचंड लाई नेतृत्व दिन तैयार बस्नुपर्छ। 

ओली ले पाँच माग पुरा गर्नु जसपा का लागि सबैभन्दा राम्रो हो। तर त्यो मनको लड्डु घिउ सित खाने अवस्था हो शायद। दोस्रो राम्रो अवस्था हो महंथ ले तीन दलको सरकार बनाउनु। ओली लाई अर्ली इलेक्शन नदिन त्यति गर्नुपर्छ जसपा ले। 

तर एक पटक फ्लोर क्रॉस गरेर माधवका ३० ले ओली फाल्ने र देउबा स्थापित गर्ने काम गरे त्यो निर्णय त लागु हुने हो, नेपालका पोलिटिकल जीनियस हरुले लेखेको संविधान अनुसार। ती ३० को त्यस पछि सांसद पद गए पनि देउबा एक वर्ष का लागि ढुक्क। दोस्रो संविधान सभाको १६ बुँदे मधेस विरोधी स्पिरिट फर्किसक्यो। त्यस अवस्थामा जसपा भनेको नेमकिपा। 

माधवले त्यसो गर्न सक्छन। त्यसको टडकारो संभावना छ। पार्टी भित्रको संघर्ष का लागि माधवको स्ट्रेटेजी मा ओली लाई बालुवाटार बाट बालकोट पुर्याउनु प्रथम महत्वपुर्ण कदम हो। 

सके झुठा मुद्दा सम्म फिर्ता गराउने, तर त्यस पछि प्रमुख रूपले पार्टी एक ढिक्का राख्न पुरा ताकत लगाउने, ताकि अर्को चुनावमा राम्रो गर्न सकियोस। जसपा का लागि उत्तम बाटो शायद त्यो हो। यो संसद त बन्दर को हाथमा नरिवल। 

नेकपा तीन फ्याक हुनुले अब जसपा को पहाड़ प्रवेश संभव बनाएको छ। पश्चिम तराई प्रवेश संभव बनाएको छ। त्यसमा फोकस गर्नुपर्यो। फोकस त चुनाव नै हो तर त्यो भनेको ओली नेतृत्वको अर्ली इलेक्शन होइन, महंथ नेतृत्वको समयको निष्पक्ष चुनाव हो। 

नयाँ सरकार गठनबारे काँग्रेसले बोलायो संसदीय दलको बैठक २ बैशाखमा गण्डकीमा काँग्रेसका १५, माओवादी केन्द्रका ११ र जसपाका २ प्रदेशसभा सदस्यद्वारा हस्ताक्षर गरिएको अविश्वासको प्रस्तावमा नेपालीलाई मुख्यमन्त्रीको उम्मेदवारका रुपमा प्रस्तावित गरिएको छ । तीन सांसद रहेको राष्ट्रिय जनमोर्चाले अविश्वासको प्रस्तावमा हस्ताक्षर नगरे पनि प्रस्तावको पक्षमै मतदान गर्ने बताइसकेको छ ।

संभव घटनाक्रम

ओली सरकार को नीति कार्यक्रम पास हुने संभावना छैन। प्रचंड ले समर्थन फिर्ता लिने ढिलाई गर्दै आए। तर ओली को पक्षमा भोट नै दिन गारहो होला। त्यो अगाडि ओली ले जसपा को माग पुरा गर्ने संभावना कम छ। भने पछि जसपा को मत पनि कसरी पाउने? तेस्रो पक्ष फ्लोर क्रॉस को स्पष्ट संभावना। 

नीति कार्यक्रम पास भएन भने सरकार ढल्यो। तर फ्लोर क्रॉस गर्ने हरु को सांसद पद गुमेर जाने भएकोले र जसपाले नगदमा लिने स्टैंड लिएकोले या त देउबा प्रचण्डले महंथ लाई प्रम मान्नुपर्यो, होइन भने फेरि ३० दिन का लागि ओली नै आउने भए। 

त्यस पछि बल्ल देउबा प्रचण्ड को घैंटोमा घाम लागेर महंथको नाममा एक ठाउँ आउने होलान। देउबा लाई चुनाव त चाहिएको हो तर ओली को नेतृत्वमा चाहिएको होइन होला। 

तर यी तीन स्टेप मा पनि ठाउँ ठाउँमा चिप्लिने ठाउँ छन। नचिताएको हुने। 

जसपा तर नफुट्नु जरूरी छ। न ओली ले माग पुरा गर्ने, न देउबा प्रचंड ले माग पुरा गर्ने तर जसपा गएर फ़ुटदिने? त्यो त अचम्मको परिस्थिति हो। जसपा फुटे दुबै गुट बिलाउँछ। राजनीति समाप्त हुन्छ। फुटसम्म कुरा नपुग्ला। 

अर्को छ ओली ले भटाभट जसपा का माग पुरा गरिदिने। त्यस्तो संभावना उपेन्द्र यादवले नदेखेको। तर माग पुरा गरे पनि समर्थन दिन सकिँदैन भन्ने त होइन होला। दुई तिहाई बहुमत सम्हालेर राख्न नसक्ने मान्छे ले जसपा का पाँच माग पुरा गर्ने क्षमता राख्छन भन्ने त म पनि पत्याउँदिन।