Allegations of Trump’s Business Ties with Pakistan Undermining US-India Relations

---

ट्रम्पका पाकिस्तानसँगका व्यापारिक सम्बन्धले अमेरिका-भारत सम्बन्ध कमजोर पारे?

पृष्ठभूमि र आरोप

हालैका दिनमा पूर्व अमेरिकी राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार जेक सुलिभान (सन् 2021 देखि 2025 सुरुवातसम्म बाइडेन प्रशासनमा) ले गम्भीर आरोप लगाएका छन्। प्रगतिशील मिडिया प्लेटफर्म MeidasTouch लाई दिएको अन्तर्वार्तामा उनले पूर्व राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प ले पाकिस्तानमा आफ्ना परिवारका व्यापारिक हितलाई फाइदा पुर्‍याउन अमेरिकाको दीर्घकालीन भारतसँगको रणनीतिक साझेदारीलाई जानी–जानी कमजोर पारेको दाबी गरे।

सुलिभानका अनुसार, पाकिस्तानले ट्रम्प परिवारसँग “व्यापारिक सौदा गर्न तत्परता” देखाएपछि ट्रम्पले भारतलाई “किनारामा धकेले।” उनले यसलाई अमेरिकी विदेश नीतिलाई “ठूलो रणनीतिक क्षति” भएको बताए।

यद्यपि सुलिभानले यसलाई प्रत्यक्ष “घुस” भनेका छैनन्, उनले यसलाई हितको टकराव (conflict of interest) को रूपमा प्रस्तुत गरे। भारतीय मिडिया र सामाजिक सञ्जालमा यसलाई “पाकिस्तानले ट्रम्पलाई घुस दियो” भनेर प्रचार गरियो, तर सुलिभानले प्रयोग गरेका शब्द भने “व्यापारिक सौदा गर्न चाहना” मात्र थिए, स्पष्ट “bribe” होइन।

---

व्यापारिक सम्बन्ध: वर्ल्ड लिबर्टी फाइनान्सियल र पाकिस्तान

विवादको केन्द्रमा छ वर्ल्ड लिबर्टी फाइनान्सियल (WLFI), एउटा क्रिप्टोकरेन्सी कम्पनी जसमा ट्रम्प परिवारको करिब 60% हिस्सेदारी रहेको बताइन्छ। यसलाई ट्रम्प परिवारका नजिकका सहयोगीहरूले सह-स्थापना गरेका थिए, जसमा जैक विटकफ (ट्रम्पका पूर्व मध्यपूर्व दूत स्टीभ विटकफका छोरा) पनि समावेश छन्।

सन् 2025 अप्रिलमा WLFI ले पाकिस्तान क्रिप्टो काउन्सिल (PCC) सँग महत्वपूर्ण सम्झौता गर्‍यो। उद्देश्य थियो पाकिस्तानको वित्तीय संरचनामा ब्लकचेन प्रविधि लागू गर्नु, क्रिप्टो प्रयोग बढाउनु र विदेशी लगानी भित्र्याउनु। यस क्रममा ट्रम्प परिवारका प्रतिनिधि र WLFI अधिकारीहरूले पाकिस्तानी प्रधानमन्त्री शहबाज शरीफ र सेनाप्रमुख जनरल असीम मुनीरसँग भेटघाट गरे, नुर खान एयर बेसमा फोटो अवसर पनि भयो।

विशेषज्ञहरूका अनुसार, यी सम्झौताबाट ट्रम्प परिवारलाई वार्षिक करोडौँ डलर नाफा हुने सम्भावना छ। केही रिपोर्टहरूमा अनुमान गरिएको छ कि पाकिस्तानले तेल आम्दानी वा अन्य स्रोतहरूलाई क्रिप्टोमा रूपान्तरण गर्न यी सम्झौताको उपयोग गर्न सक्छ।

---

ट्रम्पका नीतिगत निर्णयहरूमा देखिएको परिवर्तन

आलोचकहरूको भनाइमा, ट्रम्पका धेरै निर्णयहरू पाकिस्तानलाई अनुकूल र भारतविरुद्ध देखिए:

• भारतमा ट्यारिफ: 2025 को मध्यतिर ट्रम्पले भारतीय वस्तुहरूमा 25–50% ट्यारिफ लगाए, कारण भारतले रूसबाट सस्तो तेल किनिरहेको थियो। तर चीन (सबैभन्दा ठूलो खरीदार) र युरोप (रूसी ग्यसको सबैभन्दा ठूलो खरीदार) लाई भने उनले छोडिदिए।

• मध्यस्थताको दाबी: ट्रम्पले 30 भन्दा बढी पटक दाबी गरे कि उनले भारत–पाकिस्तानबीच “अपरेशन सिन्धूर” (2025 सुरुवातमा भएको भनिएको भारतीय सैन्य आक्रमण) पछि युद्धविराम गराए। भारतले अमेरिकी मध्यस्थता अस्वीकार गर्‍यो।

• पाकिस्तानलाई सुरक्षा सहायता: 2025 फेब्रुअरीमा ट्रम्प प्रशासनले पाकिस्तानलाई करिब 400 मिलियन डलरको सुरक्षा सहायता दियो (F-16 विमान मर्मत र अपग्रेडसहित), जबकि अन्य देशहरूको सहायता रोकियो।

• तेल र व्यापार सम्झौता: 2025 जुलाईमा ट्रम्पले पाकिस्तानका “विशाल तेल भण्डार” विकासका लागि व्यापार सम्झौता गरे र जनरल मुनीरलाई ह्वाइट हाउसमा स्वागत गर्दै पाकिस्तानी सेनाको “शान्ति कायम गर्ने भूमिकाको” प्रशंसा गरे।

---

व्यापक सन्दर्भ र ढाँचा

सुलिभानका आरोपहरू ट्रम्पमाथि पहिलेदेखि लाग्दै आएको आरोपसँग मेल खान्छन्—उनको विदेश नीति व्यक्तिगत व्यापारिक स्वार्थले निर्देशित भएको। भारतीय रणनीतिक विज्ञ ब्रह्मा चेल्लानी लगायतका विश्लेषकहरूको भनाइमा कतार र टर्कीसहितका देशहरूले विगतमा पनि ट्रम्पका व्यापारिक कमजोरीहरूको फाइदा उठाएका थिए।

उदाहरणका लागि, ट्रम्पको पहिलो कार्यकालमा कतारले ट्रम्प–सम्बद्ध परियोजनामा 400 मिलियन डलरको लगानी गरेको घटनाले ठूलो विवाद खडा गरेको थियो। पाकिस्तानसँगको क्रिप्टो सम्झौता पनि त्यही ढाँचाको अर्को उदाहरणका रूपमा हेरिन्छ।

---

प्रमाण र विश्वसनीयता

• दस्तावेजीकृत तथ्यहरू:

  • WLFI को संरचना र ट्रम्प परिवारको हिस्सेदारीबारे Wall Street Journal, NDTV, The Economic Times र The Indian Express जस्ता विश्वसनीय मिडियामा जानकारी प्रकाशित छ।

  • ट्रम्पले भारतमा ट्यारिफ लगाएको, पाकिस्तानलाई सहायता दिएको र मध्यस्थताको दाबी गरेको तथ्यहरू आधिकारिक अभिलेख र मिडिया रिपोर्टहरूबाट प्रमाणित छन्।

• आरोप र व्याख्या:

  • सुलिभानको दाबी गम्भीर छ, तर प्रत्यक्ष प्रमाण छैन।

  • भारतीय मिडियाका “bribery” शीर्षकहरू अतिरञ्जित छन्; सुलिभानले केवल “व्यापारिक सौदा” को कुरा गरेका हुन्।

  • अमेरिकी थिङ्क ट्याङ्क AEI को भनाइमा, समय–संयोग शंकास्पद देखिए पनि पाकिस्तानले ट्रम्पलाई रिश्वत दिएको प्रमाण छैन।

• अटकलहरू:

  • सामाजिक सञ्जालमा ड्रग मनी लन्डरिङ वा ‘रेजीम-चेञ्ज’ जस्ता षड्यन्त्रका दाबीहरू प्रमाणबिनै फैलिएका छन्।

---

निष्कर्ष

ट्रम्पले पाकिस्तानमा आफ्ना परिवारका व्यापारिक हितका कारण भारतविरुद्ध नीति अपनाएको आरोप गम्भीर र राजनीतिक रूपमा विस्फोटक छ। तथ्यहरूले देखाउँछन् कि ट्रम्प परिवारका व्यापारिक सम्झौता पाकिस्तानसँग त्यही समयमा भए जब उनको प्रशासनले भारतमाथि ट्यारिफ लगायो र पाकिस्तानलाई सहयोग बढायो।

तर हालसम्म यसलाई प्रत्यक्ष रिश्वत भनेर पुष्टि गर्ने ठोस प्रमाण भेटिएको छैन। यो प्रकरणले ट्रम्पको व्यापार र राजनीतिबीचको धुमिल सीमारेखालाई फेरि उजागर गरेको छ। भारतका लागि भने यो गम्भीर झटका हो, किनकि दशकौँदेखि बनेको रणनीतिक सम्बन्धलाई अचानक संकटमा पारेको छ।

अन्ततः, यो प्रकरण भ्रष्टाचार हो, हितको टकराव हो वा ट्रम्पको “अपरम्परागत” विदेश नीतिको नतिजा हो—यो अहिले सार्वजनिक बहस र सम्भावित अनुसन्धानको विषय बनेको छ।

---