Sunday, November 23, 2014

सुशील-वामदेवको सरकार निकम्मा भएकोले मोदी जनकपुर नआएको

Xi Jinping 习近平
Xi Jinping 习近平 (Photo credit: Wikipedia)
मोदी आखिर जनकपुर नआउने नै भए। वामदेव गदगद होला। नेपालको सार्वभौमिकता जोगिए जस्तो लागिरहेको होला। भारतका केही राज्यमा चुनावका कारणले मोदीको यात्रा स्थगित भएको भनिए पनि यथार्थ त्यो होइन। मोदीलाई बिहार र उत्तर प्रदेश दुवै ठाउँमा आफ्नो पार्टीको सरकार बनाउनु छ। जनकपुर र लुम्बिनीको भ्रमणले त त्यसमा बल पुग्ने हो। सुशील-वामदेवको सरकार निकम्मा हो भन्न भएन अर्को देशको राष्ट्राध्यक्षले। तर यथार्थ चाहीं त्यही हो। जनकपुर नगरीलाई वामदेवले ५०० करोडको चुना लगाउन भ्यायो।

मोदी जनकपुर आएर नेपालको सार्वभौमिकतामा धक्का पुग्छ भने मोदी (अथवा Xi Jinping) ७५ जिल्ला जाने हो भने नेपालको सार्वभौमिकतामा ७५ गुना ठुलो धक्का लाग्ने मान्नु पर्छ। तर त्यो सही होइन। चीनका राष्ट्रपति Xi Jinping नेपाल भरि जति घुमुन मलाई केही आपत्ति छैन। घुमने इच्छा र समय नै छैन उसको।

यो त भोको मान्छेलाई खीर दिन खोज्दा वामदेवले खीरलाई लात्ता हानेको हो। भोको मान्छे एउटा शहर होइन, सारा देश हो।

वामदेवले मोदीलाई मदिसे भनेको?
फिजीके इंडियन और नेपालके इंडियन
मोदीको भ्रमण रद्द गर्नु
मोदी जनताको छोरो आम जनतालाई सम्बोधन गर्न चाहन्छ
वामदेवको बदमाशीले जनकपुरलाई ५०० करोड़को घाटा
आप भारतीय नहीं हैं तो नहीं हैं, मैं तो हुँ
बारह बिघा मैदान टुडिखेल भन्दा बारह गुणा ठुलो हो
केपी ओली प्रधान मंत्री बन्न शारीरिक रुपले असक्षम, वामदेव मानसिक रुपले
उल्लु स्वाँठ वामदेव

मोदी किन आएनन भन्दा जब तिनले आफ्नो नेपालको कार्यक्रम review गरे उनले देखे जनकपुरमा आम जनतालाई सम्बोधन गर्ने item नै छैन, अनि उनले जनकपुर त्यसो भए नजाने भने। एक चोटि नजाने निर्णय त्यसरी गरि सकेपछि फेरि आम सभा सम्बोधन अब राख्ने भनेर आउने बेरोजगार मान्छे हो र उ? संसारको सबैभन्दा busy मान्छे हो।

सगुन, अंजन, छेपाक, डिल्ली, विनोद, कृष्ण

मेरो अंजन र छेपाक संग गफ भइ राखेको थियो। त्यो भन्दा अगाडि फेब्रुअरी तिर डिल्ली सँग पनि गफ भएको हो। सगुन न्यु यर्क आए पछि केही कुरा छर्लङ्ग भए।

राउंड १ fundraising को गोल हो राउंड २ fundraising गर्ने ------ because if you can not do that, you are dead. मेरो सगुन सँग deal भइ सकेको छ। सगुनले rapidly growing user base चाहिं देखाउनु पर्ने, र त्यसको आधारमा मैले सगुन का लागि राउंड २ fundraising गर्न lead role खेल्ने। राउंड २ भनेको मिलियन डॉलर भन्दा बढ़ी हुन्छ।

मेरो आफ्नै tech startup को 15K fundraising भइ सकेको, 10K को pledge प्राप्त भइ सकेको, 25K हाल्ने एकै जना पाउन लागेको अवस्था छ। 50 K को गोल हो। त्यो पुरा भए पछि मेरो राउंड १ बन्द हुन्छ। अनि त्यस पछिका राउंड हरुमा आउने भनेको प्रोफेशनल इन्वेस्टर हरु मात्र हो।

सगुनले 350K fundraising गरेको छ, 150K थप fundraising गर्ने प्रयासमा छ।

मैले विनोद, डिल्ली, अंजन, छेपाक, कृष्ण सँग गफ गर्दा राउंड २ सम्म पुग्नलाई राउंड १ मा ३० देखि ५० K प्रयाप्त हुने जस्तो रोडमैप देखाएको थिएँ। सगुनको रोडमैप भन्दा १० गुणा सस्तो देखियो त मैले महिनौ अगाडि देखाएको रोडमैप। तर I have met with an utter refusal to move. विनोदले त 20K अझ खर्च गरिसकेको। तर गल्ती त्यहाँ के गर्यो, प्रोडक्ट बनाउँदा आफ्नो कुरा मात्र गर्यो, मेरो कुरा सुन्दै सुनेन। अब मैले भन्दै छु, अब 1K अझ खर्च गर्ने, यस पटक १००% मेरो कुरा सुन्ने, version २ बनाउने। उसको app ३०० डाउनलोड मा गएर अड्केको छ। चाहिएको ५०,००० डाउनलोड।

डिल्ली, अंजन, छेपाक, कृष्णले आईडिया चाहिं राम्रो राम्रो ल्याए तर if you refuse to move, you are an academic, not an entrepreneur.

NYPNY का संस्थापक नीतिन शर्मा ले पनि गजब आईडिया निकालेका हुन ------ इच्छुक सदस्यले 1K प्रति व्यक्ति झिक्ने भनेर --- न्यु यर्कमा ५० नेपाली मिलियनेयर पैदा गर्ने जुन कुरा छ, त्यो त म एक्लैले गर्दिन्छु भनेको। ५० जनाले 1K प्रति व्यक्ति एउटा LLC मा हाल्ने, अनि त्यो LLC ले मेरो कम्पनीको राउंड १ मा हाल्ने, अनि १० वर्ष पर्खिने। अनि फ़ुत्त फ़ुत्त ५० नेपाली मिलियनेयर पैदा हुनेछन्।

म चाहीं facts present गर्न सक्ने हो, but I guess I am not a चिप्लो salesman ------ People are refusing to move भनौं भने सगुन ले क्या मजा संग मसँग डील गर्यो।


China, Burma, Afghanistan: Future Members Of SAARC

English: The Seventh Dalai Lama, Tsangyang Gyatso
English: The Seventh Dalai Lama, Tsangyang Gyatso (Photo credit: Wikipedia)
चिनले मुख खोल्यो सार्क सदस्य बन्ने चाहाना

I don't take China at face value. The China of the future that I see is a China where Taiwan is fully integrated, where Hong Kong is not an island of democracy, but China itself has gone through political reforms and has become plural, where there is federalism, and Tibet is a state, and there is religious freedom. The Dalai Lama is the religious leader, but the Chief Minister of Tibet is duly elected by the people. I want China to keep growing at double digit rates. I am an admirer of the fact that China has lifted more people out of poverty than any power in human history.

Having said that, I think Tibet is very much part of South Asia. That has been true for thousands of years. And since Tibet is part of China, it only makes sense that China should be a member of SAARC. As should Burma and Afghanistan.

Friday, November 21, 2014

उल्लु स्वाँठ वामदेव

मोदीले अमेरिकामा, ऑस्ट्रेलियामा सार्वजनिक सभामा भाषण गर्दा अमेरिकाको र ऑस्ट्रेलियाको सार्वभौमसत्तामा धक्का लागेन। तर त्यो मोदी, जो कि दुनियाको सबै भन्दा पॉपुलर नेता बन्न पुगेका छन, त्यस मोदीले जनकपुरमा आम सभामा सर्व साधारणलाई सम्बोधन गर्दा नेपालको सार्वभौमसत्तामा धक्का लाग्ने तर्क वामदेवले आफ्नो शरीरको कुन चाहिँ प्वालबाट झिकेको हो?
Modi was keen to address a public meeting in Janakpur, and given the high expectations, not doing so would have been counterproductive. The impulse was two-fold. One BJP leader said, “Janakpur and Ayodhya will be declared sister cities. It will emphasise our shared Hindu links and cultural heritage.” An Indian official had said, “The PM driving down across the open border will bring attention to the special ties that bind us and the importance of Tarai.”

केपी ओली प्रधान मंत्री बन्न शारीरिक रुपले असक्षम, वामदेव मानसिक रुपले

केपी विरामी छन। पीड़ामा छन। हातमा बैंडेज लगाएर हिड्छन। त्यस्तालाई देशको बागडोर दिन हुन्न।


बारह बिघा मैदान टुडिखेल भन्दा बारह गुणा ठुलो हो

बारह बिघा मैदान टुडिखेल भन्दा बारह गुणा ठुलो हो भन्ने कुरा काठमाण्डु कुँवाका भ्यागुतालाई थाहा नहुन सक्छ। नरेन्द्र मोदी प्रति, वाराणसीका सांसद नरेन्द्र मोदी प्रति, अयोध्याबाट जनती भएर आउन लागेका नरेन्द्र मोदी प्रति जनकपुरवासीको स्नेहको काठमाण्डुकालाई हेक्का हुने कुरा भएन।

जनकपुरवासीको स्नेह अट्ने अर्को ठाउँ नै छैन जनकपुरमा, बारह बिघा मात्र हो। मोदीले त्यसै भएर बारह बिघा मा आम जनतालाई सम्बोधन गर्न नपाए बरु जनकपुर नै न आउने भनेर भनेका हुन।











आप भारतीय नहीं हैं तो नहीं हैं, मैं तो हुँ

हिन्दी: भारतीय राजनीतिज्ञ सुषमा स्वराज
हिन्दी: भारतीय राजनीतिज्ञ सुषमा स्वराज (Photo credit: Wikipedia)
मैं अपने आपको भारतीय बोलता हुँ तो बहुत लोग संकोचमें आ जाते हैं। बहुत मधेसी भी protest करने लगते हैं। यादव लोग कहने लगते हैं नेपाल देशका स्थापना हम गोपालवंशीने किया। हम तो यहीं के हैं। होंगे। लोग हमें इतिहास पढ़ाने लगते हैं। कि देखो मधेसीका इतिहास है। हम हजारो सालसे यहीं पर रह रहे हैं। तुम अपने आपको भारतीय क्यों कहते हो?

मेरा व्यक्तिगत इतिहास है कि मैं भारतीय हुँ। मेरी माँ भारतीय होने के नाते मैं भारतीय हुँ। मैं ५०% नेपाली, ५०% भारतीय नहीं हुँ। मैं १००% नेपाली और १००% भारतीय हुँ। मैं पैदा ही भारतमें हुवा था। नेपाल मेरा पितृ भुमि और भारत मातृ भुमि। भारत मेरा जन्म भुमि।

आप भारतीय नहीं हैं तो नहीं हैं, मैं तो हुँ।

लेकिन आप भी भारतीय हैं। जिस तरह फिजी के भारतीय फिजीके नागरिक होने के बाबजुद भारतीय हैं। आप नेपालके नागरिक होंगे, फिर भी आप सब भी भारतीय हैं। अपने self hate से छुटकारा पाइए और इस बातको कबुल करिए कि आप भारतीय हैं।

ब्रिटिश ने आपको नेपाली बना दिया क्या? मधेशका राजनीतिक इतिहास देखिए। १८१६ और १८६० में क्या हुवा? मधेश ब्रिटिशो का बापका सम्पत्ति तो था नहीं। आज दुनिया में भारत एक ताकत है। ब्रिटेन तो लापता है। तो फिर आपको अपने आपको भारतीय कहने में संकोच क्युँ? आईने में अपना चेहरा देखके आप लजा क्युँ जाते हैं? अपने आप पर गर्व करिए।

ब्रिटेन ने १८१६ और १८६० में जो गलती किया, उसका आधुनिक समाधान दो है: (१) नेपालमें संघीयता और स्वायत्त मधेश, यानि कि मधेश स्वराज और (२) दक्षिण एशिया का आर्थिक एकीकरण।

इन दोनो ही बातो पर कोई compromise नहीं होगा। अधिकार पर भी compromise होता है क्या?

१८१६ और १८६० का इतिहास बता रही है, प्रत्येक मधेसी भारतीय है। वो परिचय नेपाली नागरिकता के साथ coexist करती है। फिजी के भारतीय अपने आप को भारतीय मानते हैं, कबुल करते हैं, आप भी कबुल करिए। ख़तम करिए अपने self hate (आत्म घृणा) को। सर ऊँचा कर के चलिए। अपने पहचान को कबुल करिए। 

वामदेवको बदमाशीले जनकपुरलाई ५०० करोड़को घाटा


मोदीलाई बारह बिघा मैदानमा आम जनतालाई सम्बोधन गर्न दिन्न भन्ने वामदेवको बेतुक अडानले जनकपुर नगरीलाई ५०० करोडको घाटा लागेको छ। मोदी जनकपुर आउँदा आफुसंग ५०० करोडको पैकेज लिएर आउन लागेका थिए। जनकपुर शहरको कायापलट हुन लागेको थियो।

काठमाण्डुमा रहेको पहाड़ी शासक वर्गले आफुले मधेशको विकास नगर्ने मात्र होइन कि अरु कसैले मधेसको विकास गर्न खोज्दा त्यसमा पनि बाधा व्यवधान खड़ा गर्छन। काठमाण्डुमा रहेको पहाड़ी शासक वर्गले आफुले मधेशको विकास नगर्नु उपनिवेशवाद हो। तर अरु कसैले मधेसको विकास गर्न खोज्दा त्यसमा पनि बाधा व्यवधान खड़ा गर्नु त सरासर दुश्मनी हो।

मधेशका जनताले, जनकपुरका जनताले वामदेवसँग र काठमाण्डुमा रहेको पहाड़ी शासक वर्गसँग ५०० करोड़को हिसाबकिताब माग्ने बेला आएको छ। किनभने वामदेवको बदमाशीले जनकपुरलाई ५०० करोड़को घाटा भएको छ।
मान्छेहरुको बस्ती भएर जाने हुलाकी राजमार्ग महेन्द्रले बनाएन किनभने ती मानिस मधेसी थिए। मनु मखु मर्स्या ख। वामदेव जस्ता महेन्द्रपुत्र त पशु हुन जसले मान्छेलाई मान्छे देख्दैनन।


Thursday, November 20, 2014

मोदी जनताको छोरो आम जनतालाई सम्बोधन गर्न चाहन्छ

English: Photograph taken inside the Janki Tem...
English: Photograph taken inside the Janki Temple by Abhishek Dutta (adutta.np@gmail.com). (Photo credit: Wikipedia)
वामदेवले मोदीलाई मदिसे भनेको?

मोदी lower middle class पृष्ठभूमिको मान्छे, एउटा पिछडिएको जातको मान्छे। जवानीमा आफ्नो काकाको चिया पसलमा चिया बेचेको मान्छे। उ जनकपुर आएको बेला जनकपुरका आम जनता सँग सीधा सम्पर्क गर्न चाहन्छ। वाराणसी लाई भारतको संसदमा प्रतिनिधित्व गर्ने मान्छे मोदी। जनकपुरको महत्त्व मोदिकालागि के हो भन्ने कुरा वामदेव, केपी, सुशीलले किन नबुझेको। अयोध्या बाट प्रत्येक वर्ष जनती आउने शहर जनकपुर। विवाह पञ्चमी भनेकै त्यही हो। यो मोदी जनतीमा आउन लागेको हो। उपहारमा ५०० करोड़ रुपया ल्याएर जनकपुर नगरीको कायापलट गर्ने इच्छा भएको वयक्ति मोदी।
This temple, one of the biggest in Nepal, was built in 1898 (1955 in the Nepali calendar) by Queen Brisabhanu Kunwar of Tikamgarh. It is also called "Nau Lakha Mandir" after the cost of construction, said to be nine (nau) lakh. The oldest temple in Janakpur is Ram Mandir, built by the Gurkhali soldier Amar Singh Thapa.
टीकमगढ़ की रानीले नौलखा मन्दिर बनाए पछि यो नगरीले यत्रो उपहार कहिले पाएकै थिएन। जत्रो ठुलो उपहार मोदी जनकपुरलाई दिन चाहन्छन्। तर त्यो सबै माथि पानी फेर्ने काम बामदेवले गरेका छन। सीधा नर्क जान्छ त्यो मान्छे।

मोदी जनताको छोरो आम जनतालाई सम्बोधन गर्न चाहन्छ। त्यति गर्न नपाउने हो भने म आउने नै किन भनेर भन्दैछ।

यस कारण भयो भ्रमण रद्द
भारतीय प्रधानमन्त्रीले शुरुदेखि नै जनकपुरमा सम्बोधन गर्ने इच्छा जनाएका थिए । दूतावस स्रोतका अनुसार उनले जनकपुरमा नागरिक अभिनन्दनको साथै सम्बोधन कुरालाई आफ्नो प्राथमिकतामा राखेका थिए । तर, सरकारले भने मोदीलाई रामजानकी मन्दिरभित्र सिमित व्यक्तिको बीचमा नागरिक अभिनन्दन मात्र गर्ने तयारी गरेको थियो । मोदी भाषण गर्ने र साइकल बाँढ्ने कुरा आएपछि संसदीय समितिमा समेत निकै चर्को आलोचना भएको थियो । जसमा जवाफ दिँदै गृहमन्त्री बामदेव गौतमले मोदीको नागरिक अभिनन्दन मात्र हुने बताएका थिए ।

मोदीको भ्रमण रद्द गर्नु



विमलेन्द्र निधि को वक्तव्यमा २२ पार्टीको कारणले मोदीको भ्रमण रद्द गर्नु परेको भनिएको छ। त्यस आरोपले के पुष्टि गर्छ भन्दा खेरी -----  यो भ्रमण मोदी अथवा भारत सरकारले रद्द गरेको होइन। कारण जेसुकै भए पनि नेपाल सरकारको अनुरोधमा नै यो भ्रमण रद्द भएको कुरा पुष्टि गर्छ।

यो बामदेव, सुशील, केपीले "देखाई दिएँ" भनेको हो। बारह बिघा मैदानमा आम जनतालाई सम्बोधन गर्न नदिने कुरामा क्रुद्ध जनतालाई भ्रमण नै रद्द गरेर देखाइदियें भन्न खोजे जस्तो प्रतीत हुन्छ।

यो भ्रमण भारत सरकारले रद्द गरेको होइन। र सरकार बाहिरका दलले भ्रमण आयोजन पनि गर्दैन र रद्द गर्ने ताकत पनि हुँदैन।

भने पछि यो वर्तमान नेपाल सरकारले मोदीको जनकपुर भ्रमण रद्द गरेको स्पष्ट भयो। लानत छ यो सरकार। यो भ्रमणले जनकपुर नगरीको कायापलट गर्न लागेको थियो। त्यो स्वर्ण मौका सुशील, वामदेव, केपीले खोसेका छन।

Wednesday, November 19, 2014

थारु, मुसल्मान, दलित र मधेसी पहिचान

थारु जनजाति हो। तर राष्ट्रीय स्तरमा जनजातिहरुको संगठन भेला हुँदा पहाडका जनजातिले थारुलाई मधेसी भनेर थिचोमिचो गरिरहेको हुन्छ। राष्ट्रिय स्तरमा दलितको भेलामा र संगठनमा त्यसरी नै मधेसी दलितलाई पछाडि पारिएको हुन्छ।

थारु मधेसी हो। तराईको दलित मधेसी हो। काठमाण्डु उपत्यकामा ५०० वर्ष देखि बसेको मुसलमान मधेसी हो। काठमाण्डुको बिलियन डॉलर कमाएको मारवाड़ी मधेसी हो।

भन्दैमा थारुको जनजातीय पहिचान गुम्ने होइन। दलित दलित हो। र तराईका दलितको पहाड़को दलितसँग मात्र किन भारतको दलितसँग पनि सहकार्य हुनु जरुरी छ।



मधेशी–थारु :एक विश्लेषण by शंकरलाल चौधरी
थारूहरूसंस्थापक र प्रथम मधेशी हुन् । तर आज नयाँ पुस्ताका थारू युवाहरूलाई किन हीनता बोध हुन्छ किहामी मधेशी होइनौं । निर्णय भएर र उत्साही भएर भन्नु पर्दछ कि हामी मधेशी हौं । हीनता बोध किन भइरहेको छ कि हामी मधेशी होइन र यसैले गर्दा अरूको लहै–लहैमा परेर आज थारूको यो अद्योगतिर दुर्दशा भएको छ । नेपालका कथित विज्ञहरूद्वारा नै गलत टिका टिप्पणी भएकोले आम जनताले मधेश र मधेशी भन्नालेगैरनेपाली अर्थ लगाउन बाध्य भए रसोझा थारूहरू मधेशर मधेशी शब्दबाट तिरस्कृत हुन लागे । प्रशासकीय समूह र पहाडे मूलका नेपाली मित्रहरूद्वारा मधेशी भन्नाले भारतीय मूलका नेपाली नागरिक हो भनी जानी–जानी घृणा गरेकोले थारूहरू मधेशी संज्ञालाई त्यागेर फरक पहिचान खोज्न लागेको हो । त्यसैले आजकोदिनमा थारूहरू भए पनि र मधेश भए पनि प्राचीन थारूहरू आदिवासीकै नामले चिनिन्छन् । ..... त्यसमा कुनैआपत्ति नहुनु पर्ने हो । हाल सम्पूर्ण मधेशी मोर्चाहरूबाट “स्वायत्त मधेश एक प्रदेश” खोजेको बेलामा सबैलाई खुशी हुनुपर्ने हो । “तँ”र “म” को सट्टा हामी मधेशी हौं को संज्ञा दिनुनै बुद्धिमता हो र वास्तविकतापनि यही हो । र, अरूको बहकावमा परे पनि थारू युवाहरू सानोभुलभुलैयामा नपरी पुनः फर्केर मूल थलो र मूलधारमा आऔं । यही नै आजको माग,सुझाव र आवश्यकता पनि हो । (लेखक तराई–मधेश लोकतान्त्रिक पार्टीका केन्द्रीयसदस्य हुन् ।)