India @ 100 लेखक: कृष्णमूर्ति वी. सुब्रमणियन

India @ 100 by Krishnamurthy V. Subramanian

 यहाँ India @ 100: Envisioning Tomorrow’s Economic Powerhouse (लेखक: कृष्णमूर्ति वी. सुब्रमणियन) पुस्तकको नेपालीमा सारांश प्रस्तुत गरिएको छ: 

---

📘 1. दृष्टिकोण र प्रमुख लक्ष्य

सुब्रमणियनले पुस्तकमा एक साहसी परिकल्पना गर्छन्: भारतले स्वतन्त्रताको १००औँ वर्षगाँठ (सन् २०४७) सम्ममा हालको करिब $3.7 ट्रिलियन अर्थतन्त्रलाई बढाउँदै $55 ट्रिलियन पुर्‍याउन सक्छ—यदि वार्षिक ८% GDP वृद्धि, मुद्रास्फीति नियन्त्रण, र रूपैयाँको सीमित अवमूल्यन कायम रह्यो भने।
थोरै मध्यम वृद्धिदरहरू (जस्तै प्रति व्यक्ति ६.६% वा ५.६%) मा पनि भारत $41 ट्रिलियन वा $29 ट्रिलियन सम्म पुग्न सक्छ।

---

2. रणनीतिक चार स्तम्भहरू

पुस्तक चार मुख्य रणनीतिक स्तम्भहरूमा आधारित छ, प्रत्येकसँग विशेष नीति सिफारिसहरू छन्:

1. संस्थागत सुधारसहितको समष्टिगत आर्थिक वृद्धि

   • न्याय प्रणाली र प्रशासन सुधार गर्नु।

   • KPI (Key Performance Indicators) लागू गर्नु, मुद्दाहरू समयमै समाधान गर्नु, प्रक्रिया डिजिटल बनाउनु, र अधिकार विकेन्द्रीकरण गर्नु।

2. समावेशी विकास

   • “ड्वार्फ कम्पनी” (साना, अल्प उत्पादक कम्पनीहरू) बाट “इन्फ्यान्ट कम्पनी” (नव-स्थापित र छिटो बढ्ने कम्पनीहरू) तिर ध्यान सार्नु।

   • श्रम कानुन सुधार, सीप तालिम, डिजिटल सार्वजनिक पूर्वाधार (DPI) को प्रयोग, र बहुआयामिक गरिबी घटाउन ‘थालिनोमिक्स’ र ‘बेसिक आवश्यकता सूचकांक’ प्रयोग गर्नु।

3. नैतिक धन सृजन

   • निजीकरण, प्रतिस्पर्धा, पारदर्शिता र योग्यता आधारित कारोबारी वातावरणलाई प्रवर्धन गर्नु।

   • अनावश्यक नियमन हटाउनु र नवीनता र उद्यमशीलतालाई प्रोत्साहित गर्नु।

4. निजी लगानीद्वारा चालित समृद्ध चक्र

   • पूँजी बजार गहिरो बनाउनु, साना तथा मध्यम उद्योगलाई ऋण पहुँच बढाउनु, र वित्तीय समावेशीकरण सुनिश्चित गर्नु।

---

3. मध्य-आय जालबाट जोगिने उपाय

सुब्रमणियनको भनाइ छ कि भारतले पारंपरिक मिडल इनकम ट्र्याप (middle-income trap) बाट बच्न सक्छ, किनभने Total Factor Productivity (TFP) सुधार भएको छ—२००२–२०१३ मा ~१.३% बाट २०१४–२०१९ मा ~२.७% पुगेको।
औपचारिककरण, DPI, निर्यातमुखी औद्योगिकीकरणजस्ता सुधारहरूले गति दिएका छन्।
तर दीर्घकालीन सफलता सुनिश्चित गर्न शिक्षा, स्वास्थ्य, कानुनी शासन र अनुदानहरूमाथि ‘सूर्यास्त खालका’ नीति आवश्यक छन्।

---

4. सन्तुलित दृष्टिकोण

यद्यपि $55 ट्रिलियन को आँकडा आकर्षक छ, सुब्रमणियनले यसलाई केवल भविष्यवाणी नभई नीतिगत खाका (policy roadmap) को रूपमा प्रस्तुत गर्छन्।
उहाँले मध्यम वृद्धिदरहरूमा आधारित वैकल्पिक परिदृश्यहरू पनि प्रस्तुत गर्नुहुन्छ, जसले पुस्तकलाई यथार्थ र व्यवहारिक बनाउँछ।

---

✅ किन यो पुस्तक महत्वपूर्ण छ?

• लेखक भारत सरकारका पूर्व प्रमुख आर्थिक सल्लाहकार र हाल IMF मा कार्यरत हुनुहुन्छ—उहाँको नीति अनुभव पुस्तकमा स्पष्ट देखिन्छ।

• हरेक अध्यायको अन्त्यमा व्यवहारिक र कार्यान्वयन योग्य सुझावहरू दिइएका छन्।

• यो केवल सिद्धान्त होइन, भारतको रूपान्तरणको लागि कार्य योजना हो।

---

सारांश तालिका

विषय	मुख्य कुरा
लक्ष्य	२०४७ सम्म $55 ट्रिलियन अर्थतन्त्रको सम्भावना
चार स्तम्भ	आर्थिक वृद्धि, समावेशी विकास, नैतिक व्यवसाय, निजी लगानी
नीति फोकस	न्याय व्यवस्था, प्रशासन, श्रम सुधार, DPI, निर्यात रणनीति
दृष्टिकोण	बहुविकल्पीय परिदृश्य + यथार्थ परिप्रेक्ष्य
मुख्य लाभ	स्पष्ट रोडम्याप र व्यावहारिक सुझावहरू

---

संक्षेपमा, India @ 100 केवल सपना देखाउने पुस्तक होइन—यो भारतलाई संस्थागत सुधार, नीतिगत दृढता, र नैतिक प्रगति द्वारा नयाँ युगमा प्रवेश गराउने मार्गदर्शक हो।

India @ 100 by Krishnamurthy V. Subramanian @SubramanianKri @majorgauravarya https://t.co/dCgNcHFWj6 Democracy For Nepal: India @ 100 लेखक: कृष्णमूर्ति वी. सुब्रमणियन https://t.co/DObiQsiJt7

— Paramendra Kumar Bhagat (@paramendra) July 31, 2025