Saturday, February 21, 2015

पहिचान समस्या कहिले देखि भयो?

Population Density Map Of Nepal
Population Density Map Of Nepal (Photo credit: Wikipedia)
In Nepal, an elusive quest for consensus

एउटा भाषा छ, Esperanto नामको। त्यो कहीं पनि बोलिने भाषा होइन। बिभिन्न भाषा हरु मिसाएर बनाइएको भाषा त्यो। अंतर्राष्ट्रीय भाषा एउटा चाहियो भनेर बनाइएको। तर चलेन। कसैले pickup गरदिएनन्।

जातीय पहिचान नै नभएको भाषा अथवा धर्म अथवा भेषभुषा त्यस्तो छ कुनै नेपालमा? यदि पहिचान समस्या हो भने। पहिचान समस्या हो भने पहिचान मुक्त नेपालको निर्माण गरौं।

आफ्नो पहिचान र आफ्नो भाषा र आफ्नो भेषभुषामा देशको ढुकुटी रित्याउने तर अर्काको पहिचान को कुरा आउना साथ टाउको दुखाउने? आफ्नो पहिचान चाहिं चाहिने, अर्काको पहिचान विरुद्ध युद्ध ऐलान गर्ने?

पहिचान समस्या कहिले देखि भयो? पहिचान समस्या हुँदै होइन। अर्काको पहिचान मात्र समस्या भएको हो। 

Friday, February 20, 2015

मधेस प्रतिको पर्वते घृणाको नंबर एक उदाहरण: हुलाकी राजमार्ग

English: India Gate in Delhi, India Deutsch: I...
English: India Gate in Delhi, India Deutsch: India Gate in Delhi, Indien हिन्दी: इण्डिया गेट, दिल्ली, भारत (Photo credit: Wikipedia)
भारत सरकारले बनाइदिन्छु भनेको हो। चुतिया हरुले बन्न दिएनन् -- बाटोमा तगाडो हाले। अहिले भारतले हार मानेर नेपाल-भारत सीमा सँग सँगै भारत भित्रै सड़क बनाउँछु भन्दा त्यहाँ पनि गलत बोल्दै छन। नबनाउ नबनाउ भन्दैछन्।

भारतलाई बिश्व शक्ति बन्नु छ भने त्यसको शुरुवात काठमाण्डु माथि मधेसीको शासन स्थापित गरेर हुन्छ। नेपाल-भारत सीमा सँग सँगै भारत भित्रै सड़क बनाउने र हुलाकी राजमार्ग पनि बनाउने।

मधेस प्रतिको पर्वते घृणाको नंबर एक उदाहरण हुलाकी राजमार्ग हो। त्यो घृणा मधेस प्रति होइन भारत प्रति हो। दिल्ली लाई चेतना भया।

नेपालको राजनीतिमा तख्तापलट हुन्छ ---- काठमाण्डु माथि मधेसीको शासन स्थापित हुन्छ। भारत विश्व शक्ति बन्छ।

गजेन्द्र राजमार्ग
बुद्ध रेलमार्ग
जानकी राजमार्ग

पुर्व पश्चिम।

North South Roads In Madhesh
Gajendra Rajmarg, Buddha Railmarg, Janak Rajmarg

नेपाल भु-परिवेष्टित होइन भारत परिवेष्टित राष्ट्र हो। नेपालमा मधेसी प्रति घृणा। दिये तले अँधेरा। 

देशको नाम र झण्डा बदल्नु जरुरी छ



नेपाल शब्दले देश भरिका मानिसलाई नसमेटेको देखियो। नेपाल एउटा जातीय शब्द हो। आफ्नो घरमा नेपाली भाषा बोल्नेहरुलाई मात्र समेटछ त्यस शब्दले। असमका नेपाली, बर्माका नेपाली --- ती त जातीय नेपाली हुन। नेपाल शब्दले देश भित्रको एउटा मात्र समुहलाई समेटेको देखियो। सबैलाई समेटने नया नाम चाहियो।

देश गणतंत्र मा गैसक्यो तर झंडा अझै राजतन्त्रात्मक नै छ। राष्ट्रिय गान फेरियो तर झंडा फेरिएन। झंडा पनि फेर्ने हो। झंडाको चंद्र र सुर्य चंद्रवंशी र सुर्यवंशी राज परिवारहरुको होइन? कि केपी र बामे पनि सुर्यवंशी भैसके?

देशको नाम र झण्डा बदल्नु जरुरी छ, राष्ट्रिय गान फेरे जस्तै। नया झण्डा त्रिकोणात्मक नै हुन सक्छ। Rectangular हुनु जरुरी छैन।

एउटा नाम हुन सक्छ हिपत: हिमाल पहाड़ तराई। झण्डा हुन सक्छ एउटा triangle मा दुई रंग: सेतो र हरियो। हिमालको सेतो र पहाड़/तराईको हरियो।

Triangle represents Everest. Blue represents Buddha.


Thursday, February 19, 2015

The Original Maoist Map Is A Pretty Good One

The only change I'd make is combine Bheri-Karnali-Seti-Mahakali into a single Khasan. Eight states? That is just one more than what the Congress-UML want.


पुराना समझौता कार्यान्वयन नगर्ने सँग नया समझौता किन गर्ने?

सवाल नै पैदा हुँदैन। देश आंदोलनमय छ, विस्तारै क्रान्ति तर्फ बढ्छ।


काँग्रेसले पार्टीको आतंरिक प्रक्रिया मानने हो भने

नेपाली काँग्रेसले आफ्नै पार्टीको आतंरिक प्रक्रिया मानने हो भने अहिलेका थुप्रै समस्या समाधान हुन्छन्। नेपाली काँग्रेस का सभापति ले नेपाली काँग्रेसको आतंरिक प्रक्रिया मिचेको अवस्था छ।






केपी आलु उल्लु २००६ को अप्रिल क्रान्ति को विरोधी थियो



केपी आलु उल्लु २००६ को अप्रिल क्रान्ति को विरोधी थियो। अहिले उ संघीयताको विरोधी हो। उसले चाहेर नचाहेर हुने नहुने भए!

संघीयता विरोधीको बेबी किंग: झापा, मोरंग, सुनसरी, चितवन, कैलाली, कंचनपुर

राजतन्त्र समाप्त हुने हुने बेला एउटा अनौठो प्रस्ताव आएको थियो। बेबी किंग को प्रस्ताव। ज्ञानेंद्र र पारस गन्हाए, बरु पारसको छोरा लाई गद्दीमा राखेर भए पनि राजतन्त्र लाई बचाउने। त्यो प्रस्ताव push गरेको गिरिजाले। जसलाई कि काँग्रेसी हरु गणतंत्र लाई जन्म दिने मान्छे भनेर प्रचार गर्छन। ताल न बेताल को कुरा।

Father King, Son King, Baby King --- जुन सुकै किंग गद्दीमा राखे पनि राजतन्त्र भनेको राजतन्त्र हो।

त्यस्तै अहिले केपी आलु उल्लु, कंस सिटौला, शेरे देउबा, परेश रावल --- सबले मिलेर झापा, मोरंग, सुनसरी, चितवन, कैलाली, कंचनपुर लाई मधेस बाट खोस्ने कुरा गर्दैछन्। मधेस भनेको भुगोल हो। यिनी हरुले नक्शामा त्यो मधेस लाई disfigure गर्दैमा मधेस को भुगोल बदलि जाने हो र!

जब अँग्रेज भारत बाट भाग्नु पर्ने अवस्था आयो, अनि उसले अंतिम अवस्थामा आएर भारत पाकिस्तान को आगो लगायो जुन अहिले सम्म निभेको छैन। Dining टेबल मा बसेर एक जना अंग्रेजले विभाजन गर्दियो, जिल्ला जिल्लामा विभाजन। नक्शा कोर्न भ्याए पछि त्यो मान्छे राता रात भारत छोडेर भागेको। किन भने उसलाई थाहा थियो, अब दंगा शुरू हुन्छ भनेर।

झापा, मोरंग, सुनसरी, चितवन, कैलाली, कंचनपुर का पर्वते बहुमत का गाउँ हरु मधेसको भुभाग बाट अलग गर्न चाहने हरु जानी नजानी त्यस्तै जातीय दंगा को बीउ रोप्दै छन। मधेस राज्यको उत्तरी सीमाना के हो भन्ने कुरामा विवाद छैन, त्यसलाई कृतिम विवादमा नल्याउने हो।



संघीयता विरोधीको झापा, मोरंग, सुनसरी, चितवन, कैलाली, कंचनपुर लाई मधेस बाट अलग गर्ने प्रस्ताव गणतंत्र विरोधीको बेबी किंग हो। 

Tuesday, February 17, 2015

केपीको मुसाको जत्रो दिमाग हात्तीको पाइला जस्तो प्रक्रिया मिचाइ


केपी लाई त्यति सारहो छ भने काँग्रेस-एमालेको सरकार छँदैछ, बन्नु, उप प्रधान मंत्री बन्नु, मंत्री बन्नु, एक दुई मंत्रालय सम्हाल्नु आफैले। तर यो संविधानमा नभएको Parallel Prime Minister को पद किन ओगटेको? 

मंत्री परिषदमा नरहेको मान्छेले सरुवा बढुवा को लिस्ट मंत्रालय हरुमा पठाउनु लोकतंत्र को उपहास हो। प्रक्रियाको उपहास हो। रिमोट कंट्रोल बाट नचल्न मानेर गर्यो त माँझी ले बगावत बिहारमा। 

केपीको मुसाको जत्रो दिमाग हात्तीको पाइला जस्तो प्रक्रिया मिचाइ। 


झापा, मोरंग, सुनसरी, चितवन, कैलाली, कन्चनपुर विवादमा कसरी पर्यो?

संविधान सभाको सबै भन्दा ठुलो पार्टी नेपाली काँग्रेस को महासमितिले झापा, चितवन, कंचनपुर समेट्दै रहेको मधेसमा तीन प्रदेश को प्रस्ताव गर्ने भनेर कुरा अगाडि सारेको हो। त्यो आधिकारिक हो।

महासमिति को बैठक भनेको पार्टी सभापति भन्दा माथि हो। महासमिति को बैठक भन्दा महाधिवेशन माथि हो। पार्टी सभापति भन्दा पार्टीको महासमिति को बैठक माथि हो।

भने पछि नेपाली काँग्रेसको महासमिति को बैठक ले एक मधेश तीन प्रदेश भन्ने प्रस्ताव ल्याए पछि कि त त्यसलाई अर्को महासमिति को बैठक डाकेर फेरबदल गर्नु पर्यो कि त महाधिवेशन बोलाएर फेरबदल गर्नु पर्यो। त्यो भएको मलाई जानकारी छैन।

भने पछि सात प्रदेशको अवैज्ञानिक प्रस्ताव आयो कता बाट? झापा, मोरंग, सुनसरी, चितवन, कैलाली, कन्चनपुर मधेस मा रहने काँग्रेस को आधिकारिक प्रस्ताव हो।

महासमिति को बैठक को आदेश उल्लंघन गर्ने अधिकार त्यस पार्टीको पार्टी सभापतिलाई कसैले दिएको छैन त, त्यस पार्टीको संविधानले दिएको छैन। पार्टी सभापति र पार्टी सभापति का प्रत्याशी देउबा दुबै यो पार्टी संविधान मिच्ने नग्न नृत्य जुन देखाउँदै छन, त्यसको आधार कतै देखिँदैन त।

प्रक्रिया मिच्ने को?


Wednesday, February 11, 2015

The Sagoon Presentation: Washington DC

केपी आलु को तालु


प्रधान मन्त्री सुशील कोइराला ले आफ्नो पदको शपथ ग्रहण गर्दा संविधान मान्छु र त्यसको रक्षा गर्छु भनेर भनेको हुनुपर्छ। संबिधानमा भनेको छ त "स्वायत्त मधेस प्रदेश" --- त्यसको विपरीत जाने प्रधान मंत्री ले आफ्नो पद बाट राजीनामा दिने हो।

केपी आलु बाजे सधैं चुनाव हारने मान्छे, अस्ति हारे कि जिते मलाई थाहा भएन। जितेको भए उसले पनि शपथ ग्रहण गरेको हुनुपर्छ। समारोहमा ढिलो पुग्यो होला, त्यो आफ्नो ठाउँमा छ, तर शपथ त खाएको हो। उसले पनि संविधान मानेको छैन। "स्वायत्त मधेस प्रदेश" संविधानमा छ।

संविधान नमान्ने अर्को वामे हो। मानव अधिकार, वाक स्वतंत्रता, आम सभाको स्वतंत्रता --- त्यो सब संविधानमा भएको कुरा।

नेपाली भन्ने शब्द नै जातीय हो। आसाम र बर्मा मा जब कसैले "म नेपाली" भन्छ त्यो जातीय बोली हो। ४०० वर्ष देखि त्रिनिडाड मा बसेको बिहारीले "म बिहारी" भन्छ, त्यो जातीय बोली हो। यहूदी हरुको पनि जात छ। केनेडी हरु आफु आयरिश भन्छन। त्यो जात हो।

नेपालका विभिन्न समुह मध्ये जति सांस्कृतिक धन मैथिलि र नेवारी हरु सँग छ त्यति कसै सँग छैन। त्यो धन लाई केपी आलु ले प्रदुषण मान्छ। दिमागमा कीड़ा परेको मान्छे। चीन ले दलाई लामा जस्तो मान्छे लाई आतंकवादी भने जस्तो।

लेनिनले पनि जातीय कुरा गरेका थिए। वर्गीय शोषण र जातीय शोषण को मेल छ भन्ने निष्कर्ष लेनिनको थियो। मार्क्सवाद र लेनिनवाद का किताब हरु पढेको भए पो यो कुरा केपी र वामे लाई थाहा हुने।

माधव नेपाल ले मतदाता नामावली बाट फालेका ४३ लाख मधेसी सब भूमिहीन हुन। तिनको जातीय शोषक माधव नेपाल। तिनको वर्गीय शोषक माधव नेपाल। केपी आलु भन्दा ठुलो जातीय शोषक नेपालको राजनीति मा आजको मिति मा अर्को छैन।

केपी आलु ले विकासका कुरा गर्न सुहाउँदैन। नेपाल गरीब भएकै एकात्मक व्यवस्थाले हो। यो कुरा केपीले यो जुनी मा बुझ्न सक्ने संभावना छैन। त्यही बिजुली, जागीर, विकास को कुरा गर्न हो संघीयता चाहिएको। मधेस राज्य भएको भए हुलाकी राजमार्ग उहिले बनिसक्ने। थरुहट राज्य भएको भए थारु हरु त्यस्तो गरीब नहुने।

यो कॉमेडियन केपी ---- आफु जस्तै बाहुन हरु लाई एक ठाउँ मा भेला गरेर हँसाई रहेको छ। मनोज गजुरेल ले अरुको नक्कल गर्छ। केपी लाई आफ्नै नक्कल गर्दै फुर्सद छैन।

केपी आलु लाई संघीयता बारे तिम्रो के छ त विचार भनेर सोध्नु भनेको ज्ञानेन्द्र लाई गणतंत्र बारे तिम्रो के छ त विचार भनेर सोध्नु बराबर हो। उसको विचार सोध्नु पर्ने जरुरत नै छैन। संघीयता संविधानमा आइसकेको कुरो, "स्वायत्त मधेस प्रदेश" संविधानमा आइसकेको कुरो।

"मैले मान्दिन" भनेर जब केपी अथवा कंस सिटौला अथवा शेरे ले जब भन्छ, त्यो के भनेको? कस्तो अहंकार! संविधानमा आइसकेको कुरो।