The only full timer out of the 200,000 Nepalis in the US to work for Nepal's democracy and social justice movements in 2005-06.
Wednesday, October 11, 2017
Monday, October 09, 2017
Cluster Making In Nepal
खस आर्य एउटै समुह हुंदै होइन। यो त मधेसी जनजाति लाई एउटै क्लस्टर मा राखे भन्दा पनि बढ़ी अबैज्ञानिक भयो। कमसेकम मधेसी र जनजाति दुबै शोसित समुह त परे। खस भनेको दमजम अंतर्गत थप्नु पर्ने समुह। ५०० वर्ष अगाडि कर्णाली मा सभ्यता चलाएर बसेका हरु। पछि गोर्खाली को फंदा मा परेर सब गुमाएका हरु। खस भनेको कर्णाली को स्थानीय। ख द म ज म भन्दा पनि हुन्छ।
आर्य नामाकरण मिलेन। मधेसी पनि आर्य नै हो। नेपालको सन्दर्भमा दक्षिण भारतीय आर्य भन्नु पर्ने हुन्छ। बाहुन क्षेत्री भनेका। सबैभन्दा सजिलो बाहुन क्षेत्री भने भै गो। सीधा कुरा।
बाहुन क्षेत्री मिलाएर २४% पुग्ने होला। त्यो २४% ले ९०% ठाउँ ओगटेर बसेकोले न हो अरु लाई आरक्षण चाहिएको। त्यो बाहुन क्षेत्री लाई ख द म ज म को एउटा समुह सँग मिसाएर घुमी फिरी सबैभन्दा बढ़ी आरक्षण त्यही बाहुन क्षेत्री को थाप्लो मा राखि दिनु -- यो त आरक्षण को सिद्धांत को उपहास हो। महा उपहास।
क्लस्टर बनायो। क्लस्टर भित्र सब क्लस्टर पनि बनाउनु पर्ने हुन्छ। अनि मधेसी क्लस्टर भित्र पर्ने हुन्थ्यो: थारू, मुस्लिम, दलित।
आदिवासी जनजाति दुई क्लस्टर हुन। राउटे चेपांग लाई राई गुरुंग सँग मिसाउनु हुन्न।
दलित मा पहाड़ी दलित र मधेसी दलित छुट्याउनु पर्छ। होइन भने दलित को नाम मा पहाड़ी दलित ले सबै लान्छ। मधेसी दलित हेरेको हेर्यै।
खस र आर्य दुइ अलग समुह हो। पहाड़ी आर्य लाई आरक्षण चाहिँदैन। मधेसी मा पनि सब क्लस्टर (sub cluster) हरु चाहियो। भु रा बा ल लाई आरक्षण चाहिँदैन। भुमिहार राजपुत बाभन लाला।
अर्थात पहाडको पनि मधेसको पनि बाहुन क्षेत्री लाई आरक्षण चाहिएको छैन।
गठबंधन को राजनीति का संभावित अंक गणित हरु
एमाले र माओवादी ले दुई तिहाई नै देखेका हुन। ओली ले ५ वर्ष प्रम नै देखेका हुन। प्रचण्डले देशको सबैभन्दा ठुलो पार्टी को अध्यक्ष र लगत्तै प्रत्यक्ष निर्वाचित राष्ट्रपति नै देखेका हुन। द्वन्द कालको मुद्दा मुक़दमा को संभावना समाप्त भएको नै देखेका हुन। जताततै हरियो हरियो। अथवा रातो रातो। साउन मा अन्धो भएको गोरु।
तर physics मा जस्तै राजनीति मा पनि action reaction हुन्छ। क्रिया प्रतिक्रिया। आफै कुनै हालतमा एक ठाउँमा नआउने हरु प्रतिक्रिया का हिसाबले एक ठाउँमा आए। कमल थापा र पशुपति राणाले कांध मिलाए। वाम गठबंधन (Left Alliance) को जवावमा बृहद लोकतान्त्रिक गठबंधन (Grand Democratic Alliance) बन्यो। अथवा बन्ने प्रक्रियामा छ। यो नेपाल का पार्टी हरु ले नया उचाई प्राप्त गरेकै हो। चुनाव पछि गठबंधन बनने राजनीतिक संस्कृति बाट चुनाव अगाडि गठबंधन बनने राजनीतिक संस्कृति। पार्टी हरु परिपक्व भएका हुन नै। भारतमा NDA र UPA भए जस्तै। राम विलास पासवान हरु जता पनि ठीक्क। लालु को भाषा मा "मौसम वैज्ञानिक।"
एमाले ले ठुलो ह्रदय देखाए जस्तो देखियो। ५०-५०। तर त्यो हार्ने सीट हरु अरु लाई दिने चलाखी हो। काँग्रेस पनि ५०-५० मा जान बाध्य छ। अझ आफ्नो ऐतिहासिक आधार भुमि मधेसमा त राजपा-फोरम गठबंधन को जुनियर पार्टनर बन्नुपर्ने अवस्था छ। मधेसमा जित्ने तर मधेसी को मुद्दा लाई आफ्नो मुद्दा नमान्ने राजनीति ले आफ्नो डेट एक्सपायर मिति भेट्यो।
GDA पनि ५०-५० मा गए पछि ओली ले दौड़ जित्ने संभावना ५०-५० नै हो। पक्कापक्की छैन। In life there are no guarantees. Politics is like that.
संविधान संसोधन को मुद्दा कसैले माने पनि नमाने पनि केन्द्रविन्दु मा छ। संविधान संसोधन नभएरै चुनाव हुन्छ भने मधेसमा माओवादी अब एमाले हो। देश ध्रुवीकरण तर्फ जान्छ। पहाडमा एमाले मधेसमा राजपा-फोरम। पाकिस्तान एउटा पार्टी ले जितेको अनि पुर्वी पाकिस्तान अर्को पार्टीले जितेको अवस्था आयो। अनि बांग्लादेशको जन्म भयो।
चुनाव पछि कसले सरकार बनाउँछ कम महत्वको कुरा हो। संविधान संसोधन हुनु नहुनुले बढ़ी महत्व राख्दछ। हुँदैन भने उथलपुथल हुन्छ।
Saturday, October 07, 2017
सीके राउत ले राजपा र फोरम का लागि राजनीतिक स्पेस बनाउने काम गर्दै छन
फोरम र राजपा यस स्थानीय चुनाव पछि मिलेर काँग्रेस भन्दा ठुलो हो। र अब देखि मधेसमा ती दुई काँग्रेस को सीनियर पार्टनर नै रहिरहने देखिन्छ। यो स्पेस बनाउन मा सीके राउत को योगदान छ।
२०४६ साल पछि काँग्रेस को लहर आयो मधेसमा। मधेस का बल मा काँग्रेस ले देश माथि शासन गर्यो। तर मधेस विरोधी बिभेद समाप्त गर्ने प्रयास गरेन। त्यो डेढ़ दशक सद्भावना वाला हरु ट्वाल्ल परेर बस्नुपरयो। मधेसी विरुद्धः विभेद छ र भन्ने मानसिकता थियो।
अहिले सीके को अभियान ले भन्दै आएको छ मधेसी विरुद्ध विभेद छ मात्र होइन यति सारहो छ कि मधेस अलग देश बनाउनु एक मात्र उपाय हो। भने पछि फोरम र राजपा ले विभेद छ है भनेर भन्न नै परेन। त्यो सीके ले भन्दिएकै छ।
बरु सीके को नाम लिएर काठमाण्डु मा अरु हरु लाई तर्साउन पाएका छन। सो जा नहीं तो गब्बर आ जाएगा भने जस्तो गरी। हाम्रो कुरा मान, हामी सँग डील गर नत्र भने सीके आउँछ भन्यो बस्यो।
त्यस हिसाबले अहिले को मधेस को राजनीति मा सीके राउत को योगदान छ नै। भन्नु पर्ने हुन्छ। सीके राउत ले राजपा र फोरम का लागि राजनीतिक स्पेस बनाउने काम गर्दै छन।
मधेस स्वराज आंदोलन सँग अहिले कुनै रोडमैप छैन
मधेस स्वराज आंदोलन भित्र लोकतान्त्रिक संवाद को जरुरत
२०४६ साल पछि काँग्रेस को लहर आयो मधेसमा। मधेस का बल मा काँग्रेस ले देश माथि शासन गर्यो। तर मधेस विरोधी बिभेद समाप्त गर्ने प्रयास गरेन। त्यो डेढ़ दशक सद्भावना वाला हरु ट्वाल्ल परेर बस्नुपरयो। मधेसी विरुद्धः विभेद छ र भन्ने मानसिकता थियो।
अहिले सीके को अभियान ले भन्दै आएको छ मधेसी विरुद्ध विभेद छ मात्र होइन यति सारहो छ कि मधेस अलग देश बनाउनु एक मात्र उपाय हो। भने पछि फोरम र राजपा ले विभेद छ है भनेर भन्न नै परेन। त्यो सीके ले भन्दिएकै छ।
बरु सीके को नाम लिएर काठमाण्डु मा अरु हरु लाई तर्साउन पाएका छन। सो जा नहीं तो गब्बर आ जाएगा भने जस्तो गरी। हाम्रो कुरा मान, हामी सँग डील गर नत्र भने सीके आउँछ भन्यो बस्यो।
त्यस हिसाबले अहिले को मधेस को राजनीति मा सीके राउत को योगदान छ नै। भन्नु पर्ने हुन्छ। सीके राउत ले राजपा र फोरम का लागि राजनीतिक स्पेस बनाउने काम गर्दै छन।
मधेस स्वराज आंदोलन सँग अहिले कुनै रोडमैप छैन
मधेस स्वराज आंदोलन भित्र लोकतान्त्रिक संवाद को जरुरत
Friday, October 06, 2017
फोरम राजपा गठबंधन: १ + १ = ११
फोरम राजपा गठबंधन: १ + १ = ११
यसरी फोरम र राजपा एक ठाउँ आउनु को महत्व ठुलो छ। एमाले र माओवादी एक ठाउँ आउनु भनेको ३ + २ = ४ हो। चुनाव अगाडि संविधान संसोधन हुँदैन भने माओवादी मधेसमा सखाप। टाटा बाई बाई। फोरम र राजपा एक ठाउँ आउनु १ + १ = ११। २ नंबर प्रदेश मा स्वीप गर्छ। दुई तिहाई ल्याउँछ। अब पश्चिमी तराई मा पनि यो गठबंधन एउटा फैक्टर बन्यो। र यसरी तराई मा राम्रो गर्यो भने फोरम ले पहाडमा पनि खाता खोल्न थाल्छ। पहाडका जनजाति मधेसी लाई कुरेर बसेका छन। पहिला तिमी हरु गरेर देखाउ अनि बल्ल हामी आउँछौं भन्ने छ।
काँग्रेस सँग अब गठबंधन बने पनि नबने पनि खासै फरक पर्दैन। बन्छ भने मधेसमा सीनियर पार्टनर अब काँग्रेस हुँदैन। ती दिन गए। गठबंधन बन्छ भने फोरम ले पहाडमा पनि सीट क्लेम गर्छ। गर्नु पर्छ।
यसरी फोरम र राजपा एक ठाउँ आउनु को महत्व ठुलो छ। एमाले र माओवादी एक ठाउँ आउनु भनेको ३ + २ = ४ हो। चुनाव अगाडि संविधान संसोधन हुँदैन भने माओवादी मधेसमा सखाप। टाटा बाई बाई। फोरम र राजपा एक ठाउँ आउनु १ + १ = ११। २ नंबर प्रदेश मा स्वीप गर्छ। दुई तिहाई ल्याउँछ। अब पश्चिमी तराई मा पनि यो गठबंधन एउटा फैक्टर बन्यो। र यसरी तराई मा राम्रो गर्यो भने फोरम ले पहाडमा पनि खाता खोल्न थाल्छ। पहाडका जनजाति मधेसी लाई कुरेर बसेका छन। पहिला तिमी हरु गरेर देखाउ अनि बल्ल हामी आउँछौं भन्ने छ।
काँग्रेस सँग अब गठबंधन बने पनि नबने पनि खासै फरक पर्दैन। बन्छ भने मधेसमा सीनियर पार्टनर अब काँग्रेस हुँदैन। ती दिन गए। गठबंधन बन्छ भने फोरम ले पहाडमा पनि सीट क्लेम गर्छ। गर्नु पर्छ।
फोरम नेपाल और राजपा का चुनावी तालमेल कांग्रेस के साथ हो सकता है : अशोक राई https://t.co/hSLwdGKPu1 pic.twitter.com/Rif7FdLOwj— Himalini (@HimaliniNepal) October 6, 2017
राजपा-फोरम सहमति; यदि यस्को अक्षरस: पालना भए आउँदो संसदमा कुनै एक दलको बहुमत लगभग असंभव हुने निश्चित छ । pic.twitter.com/d1CIwNXRwi— Jp Gupta (@JpanandaJp) October 6, 2017
फोरम और राजपा का गठबंधन 1 और 1 ग्यारह वाला गठबंधन है, इसे तीन तिगाडा काम बिगाड़ा बनाने की आवश्यकता नही !— Jiyara Shah (@jiyara_shah) October 6, 2017
वाम गठबन्धनको सामना गर्ने कांग्रेसको निर्णय https://t.co/2lOUjrp4Jq— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 6, 2017
साझा उम्मेदवारी दिन राजपा र संघीय फोरम सहमत https://t.co/dE93tTnWvE— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 6, 2017
राजपा नेपाल र फोरम नेपाललाई मिलाउने को हुन सुत्रधार ? - https://t.co/U28Yr3Kyge— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 6, 2017
राजपा–फोरम तालमेल : सिट बाँडफाँड ५०–५० https://t.co/Sh3WYnDyGA— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 6, 2017
राजपाका सहमहासचिव धाडेवाद्वारा पार्टी परित्याग https://t.co/7QXB5QiSJY— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 6, 2017
राजपा र फोरम संयुक्तरुपमा आगामी निर्वाचनमा सहभागी हुने (विज्ञप्तिसहित) https://t.co/K4JEXFhZ0X— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 6, 2017
राजपा–फोरमबीचको सहकार्यताको सर्वत्र प्रशंसा https://t.co/oFPvGazgws— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 6, 2017
राजपा–फोरम तालमेल : सिट बाँडफाँड ५०–५० | Hulaki News https://t.co/Sh3WYnDyGA— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 6, 2017
मधेस स्वराज आंदोलन सँग अहिले कुनै रोडमैप छैन https://t.co/qF9sQSkyDY #binaypanjiyar #ckraut #madhesh #madhesi #nepal— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 6, 2017
लोकतान्त्रिक गठबन्धन कार्यदलको बैठक बस्दै https://t.co/TfbzTQfGMj— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 6, 2017
देर आये दुरुस्त आये ,फोरम नेपाल और राजपा के बीच ऐतिहासिक सहमति https://t.co/4ocwqaHcmE via @HimaliniNepal— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 6, 2017
फोरम राजपा गठबंधन: १ + १ = ११ https://t.co/8BZVmcTm7h #madhesh #madhesi #mahanthathakur #nepal #rajapa— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 6, 2017
एउटै चिह्नबाट चुनाव लड्ने राजपा र संघीय समाजवादीबीच सहमति https://t.co/YnUjSih7Ss
— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 6, 2017
मधेस स्वराज आंदोलन सँग अहिले कुनै रोडमैप छैन
मधेस स्वराज आंदोलन भित्र लोकतान्त्रिक संवाद को जरुरत
स्थानीय चुनाव पछि सीके राउत ले गरेको आफ्नै स्थानीय सरकार घोषणा गर्ने उद्घोष ले स्वराज आंदोलन भित्र रहेको रणनीतिक दिशाहीनता उजागर गरेको छ। फोरम र राजपा ले मिलेर झण्डै ५५ सीट र काँग्रेस ले ४० सीट जितेको चुनाव, मधेसवादी ले काँग्रेस लाई उछिनेको यो पहिलो पटक हो। बरु ३० देखि ३०० मत ले हामीले १०-१२ सीट हारयौं भन्ने राजेंद्र महतो को जुन दाबा छ त्यसको विश्लेषण हुनुपर्छ। सीके को मत बदर अभियान ले गर्दा ३८ सीट जित्नुपर्ने राजपा २५ सीट मा खुम्चिएको त होइन? विचार गर्नुपर्ने छ। राजपा ले २५ सीट जित्दा देश हल्लिएको छ। हस्याङ्ग फस्याङ्ग दुई बाहुन पार्टीले एकीकरण गरेका छन आत्तिएर। ३८ सीट जितेको भए के हुन्थ्यो?
सीके ले कुर्दिस्तान र केटलोनिआ को कुरा ल्याएका छन। अनि कुर्दिस्तान देश बनेको हो त? केटलोनिआ देश बनेको हो? जनमत संग्रह ले मात्र देश बन्दैन रहेछ। त्यो कुर्दिस्तान र केटलोनिआ को जनमत संग्रह ले भर्खर देखाएको छ। जब कि दुबै ठाउँमा बजाप्ते जनमत संग्रह भएको हो। जस्तो जनमत संग्रह त्यो दुई ठाउँ मा भयो त्यस्तो जनमत संग्रह मधेसमा हुने संभावना दुर क्षितिज मा पनि देखिँदैन। एक त जनमत संग्रह को संभावना छैन। दोस्रो जनमत संग्रह मात्र ले मधेस अलग देश बन्दैन। भने पछि सीके को अहिलेको रोडमैप ले राजपा र फोरम लाई कमजोर पार्छ र एउटा सारा पीढ़ी लाई गुमराह पार्छ। के त्यो मधेस सशक्तिकरण को रोडमैप हो? कदापि होइन।
भन्दैमा मधेस अलग देशको नारा छोड़ भनेर पनि भनेको होइन। खालि sequence मिलाउन मात्र भनेको हो। प्रथम कदम फोरम, राजपा र स्वराजी को सांगठनिक एकीकरण। दोस्रो कदम चुनाव लड्ने। तेस्रो कदम मधेसी को साक्षरता ९०% माथि लाने किसिमको विकास। साथै नेपालको प्रत्येक प्रदेश ले आत्म निर्णय का लागि जनमत संग्रह गर्न पाउने किसिमले नेपालको संविधान संसोधन का लागि प्रयास गर्ने तर त्यसलाई बैकबर्नर मा राख्ने, मुख्य मुद्दा अहिले लाई नबनाउने।
सीके मुख्य मंत्री बन्नुपर्छ। अहिले का लागि त्यो उचित कदम हो।
लोहा गरम है, मारो हथौड़ा
सीके को मधेस अलग देश का तीन चरण
मधेस अलग देश विरुद्ध का तर्क हरु
फोरम, राजपा र स्वराजी को एकीकरण मैं छ मधेसको उद्धार
सीके राउत ले कोर्स करेक्शन गर्नु जरुरी छ
सीके ले कोठली बाहर होइन आफ्नो कोठली भितर मत बटुलेको राम्रो
मधेस आन्दोलनको आध्यात्मिक पक्ष
सीके राउत ले चुनाव लड़नै पर्ने कारण हरु
संविधान DERAIL को बाटो, संविधान संसोधनको बाटो र सीके राउतले चुनाव लड्ने बाटो
महंथ ठाकुर, उपेंद्र यादव, सीके राउत र मधेस
मधेसवादी तीन ध्रुव: मंजिल एक और राही तीन फिर वार्तालाप क्यों न हो?
गोरखा समथर बन्यो, अब काठमाण्डु समथर बन्न चाहन्छ
स्थानीय चुनाव पछि सीके राउत ले गरेको आफ्नै स्थानीय सरकार घोषणा गर्ने उद्घोष ले स्वराज आंदोलन भित्र रहेको रणनीतिक दिशाहीनता उजागर गरेको छ। फोरम र राजपा ले मिलेर झण्डै ५५ सीट र काँग्रेस ले ४० सीट जितेको चुनाव, मधेसवादी ले काँग्रेस लाई उछिनेको यो पहिलो पटक हो। बरु ३० देखि ३०० मत ले हामीले १०-१२ सीट हारयौं भन्ने राजेंद्र महतो को जुन दाबा छ त्यसको विश्लेषण हुनुपर्छ। सीके को मत बदर अभियान ले गर्दा ३८ सीट जित्नुपर्ने राजपा २५ सीट मा खुम्चिएको त होइन? विचार गर्नुपर्ने छ। राजपा ले २५ सीट जित्दा देश हल्लिएको छ। हस्याङ्ग फस्याङ्ग दुई बाहुन पार्टीले एकीकरण गरेका छन आत्तिएर। ३८ सीट जितेको भए के हुन्थ्यो?
सीके ले कुर्दिस्तान र केटलोनिआ को कुरा ल्याएका छन। अनि कुर्दिस्तान देश बनेको हो त? केटलोनिआ देश बनेको हो? जनमत संग्रह ले मात्र देश बन्दैन रहेछ। त्यो कुर्दिस्तान र केटलोनिआ को जनमत संग्रह ले भर्खर देखाएको छ। जब कि दुबै ठाउँमा बजाप्ते जनमत संग्रह भएको हो। जस्तो जनमत संग्रह त्यो दुई ठाउँ मा भयो त्यस्तो जनमत संग्रह मधेसमा हुने संभावना दुर क्षितिज मा पनि देखिँदैन। एक त जनमत संग्रह को संभावना छैन। दोस्रो जनमत संग्रह मात्र ले मधेस अलग देश बन्दैन। भने पछि सीके को अहिलेको रोडमैप ले राजपा र फोरम लाई कमजोर पार्छ र एउटा सारा पीढ़ी लाई गुमराह पार्छ। के त्यो मधेस सशक्तिकरण को रोडमैप हो? कदापि होइन।
भन्दैमा मधेस अलग देशको नारा छोड़ भनेर पनि भनेको होइन। खालि sequence मिलाउन मात्र भनेको हो। प्रथम कदम फोरम, राजपा र स्वराजी को सांगठनिक एकीकरण। दोस्रो कदम चुनाव लड्ने। तेस्रो कदम मधेसी को साक्षरता ९०% माथि लाने किसिमको विकास। साथै नेपालको प्रत्येक प्रदेश ले आत्म निर्णय का लागि जनमत संग्रह गर्न पाउने किसिमले नेपालको संविधान संसोधन का लागि प्रयास गर्ने तर त्यसलाई बैकबर्नर मा राख्ने, मुख्य मुद्दा अहिले लाई नबनाउने।
सीके मुख्य मंत्री बन्नुपर्छ। अहिले का लागि त्यो उचित कदम हो।
लोहा गरम है, मारो हथौड़ा
सीके को मधेस अलग देश का तीन चरण
मधेस अलग देश विरुद्ध का तर्क हरु
फोरम, राजपा र स्वराजी को एकीकरण मैं छ मधेसको उद्धार
सीके राउत ले कोर्स करेक्शन गर्नु जरुरी छ
सीके ले कोठली बाहर होइन आफ्नो कोठली भितर मत बटुलेको राम्रो
मधेस आन्दोलनको आध्यात्मिक पक्ष
सीके राउत ले चुनाव लड़नै पर्ने कारण हरु
संविधान DERAIL को बाटो, संविधान संसोधनको बाटो र सीके राउतले चुनाव लड्ने बाटो
महंथ ठाकुर, उपेंद्र यादव, सीके राउत र मधेस
मधेसवादी तीन ध्रुव: मंजिल एक और राही तीन फिर वार्तालाप क्यों न हो?
गोरखा समथर बन्यो, अब काठमाण्डु समथर बन्न चाहन्छ
This week's cartoon from KAL pic.twitter.com/G4OfPljpLc
— The Economist (@TheEconomist) October 6, 2017
मधेस स्वराज आंदोलन भित्र लोकतान्त्रिक संवाद को जरुरत
सीके राउत को प्रथम कमिटमेंट अहिंसा र लोकतंत्र हो। मधेस स्वराज आंदोलन भित्र लोकतान्त्रिक संवाद का लागि प्रशस्त ठाउँ छ। लक्ष्य मधेसी लाई समानता दिलाउने हो। समानता भनेको एक व्यक्ति एक मत लोकतंत्र हो। त्यो प्रत्येक मनुष्य को जन्मसिद्ध अधिकार हो। त्यसैले प्रत्येक मधेसी को पनि अधिकार हो।
त्यो समानता का लागि लोकतंत्र प्रयाप्त हो। तर नेपालमा मधेसी लाई समानता नहुनु नेपालमा लोकतंत्र नभएको कुराको प्रमाण हो। त्यो समानता संघीयता को बाटो पनि पाउन सकिन्छ। तर नेपालमा संघीयता को मुद्दामा व्यापक बेइमानी भएको छ।
आफ्नो विश्लेषण मा सीके राउत ले मधेसी ले समानता पाउने एक मात्र बाटो मधेस अलग देश हो भनेका छन। त्यो एउटा विचार हो। त्यस विचार सँग असहमत हुन सकिन्छ। लोकतान्त्रिक संवाद मा सहमति विमति दुबै का लागि ठाउँ हुन्छ।
लोकतंत्र इमान्दारीपूर्वक लागु गरिए पनि, संघीयता इमान्दारीपूर्वक लागु गरिए पनि मधेसी ले समानता पाउँदैन भन्ने तर्क हुन सक्दैन। तर दुबै इमान्दारीपूर्वक लागु नगरिएको यथार्थ पनि सामना गर्नु पर्ने हुन्छ।
एउटा हुन्छ विश्लेषण को कुरा। त्यसका आधारमा लक्ष्य निर्माण को कुरा आउँछ। सटीक विश्लेषण भए पनि, सही लक्ष्य निर्माण गरिए पनि त्यसपछि स्ट्रेटेजी (strategy) र टैक्टिक्स (tactics) को कुरा आउँछ। प्रमुख लक्ष्य मधेस अलग देश होइन। प्रमुख लक्ष्य मधेसी लाई समानता को अधिकार दिलाउने हो। लोकतंत्र र संघीयता नेपालमा इमान्दारीपूर्वक लागु नगरिएको यथार्थ रहे पनि त्यो लोकतंत्र र त्यो संघीयता जहाँ पनि र जहिले पनि इमान्दारीपूर्वक लागु गर्ने संभावना रहिरहन्छ। त्यसैले लोकतंत्र र संघीयता र समावेशिता बलियो पार्न चाहने शक्ति हरु लाई डिसमिस पनि गर्नु हुँदैन स्वराजी ले र तिनलाई कमजोर गर्ने कुनै कदम पनि चाल्नु हुँदैन।
लक्ष्य स्वराज नै हो भने पनि महात्मा गाँधी को बाटो कसरी गलत थियो, स्कॉटिश इंडिपेंडेंस पार्टी को बाटो कसरी गलत छ, सीके ले भन्न सक्नुपर्छ। गाँधी को पार्टी ले स्वराज लक्ष प्राप्त गर्नु अगाडि दशकौं प्रांतीय चुनाव हरु लड्दै गएको। स्कॉटिश इंडिपेंडेंस पार्टी को त स्कॉटलैंड मा शासन नै छ।
मधेस स्वराज अभियान ले आफ्नो संगठन भित्र व्यापक लोकतान्त्रिक बहस गरिरहनुपर्ने हुन्छ। अहिंसा र लोकतंत्र लाई कहिले पनि छोड्नु हुँदैन। र त्यो बहस खुला हुनुपर्छ। त्यसमा बिनय पंजियार जस्ता नेता हरुले महत्वपुर्ण रोल खेल्न सक्छन।
विश्लेषण बारे बहस हुन्छ। लक्ष्य निर्माण बारे बहस हुन्छ। स्ट्रेटेजी (strategy) र टैक्टिक्स (tactics) बारे निरंतर बहस हुन्छ। रोडमैप बारे बहस हुन्छ। अहिले त मधेस स्वराज अभियान सँग कुनै रोडमैप नै छैन। त्यस कार्य योजना को कार्यान्वयन गर्दा कदम कदम मा समीक्षा गर्नु पर्ने हुन्छ।
लक्ष्य मधेसी लाई समानता हो। त्यो लक्ष्य प्राप्ति का लागि नेपालमा लोकतंत्र, संघीयता, समावेशिता लाई मजबुत पार्ने प्रत्येक प्रयास गर्ने र मधेस अलग देश का लागि ढोका खुला राख्ने।
लोहा गरम है, मारो हथौड़ा
सीके को मधेस अलग देश का तीन चरण
मधेस अलग देश विरुद्ध का तर्क हरु
फोरम, राजपा र स्वराजी को एकीकरण मैं छ मधेसको उद्धार
सीके राउत ले कोर्स करेक्शन गर्नु जरुरी छ
सीके ले कोठली बाहर होइन आफ्नो कोठली भितर मत बटुलेको राम्रो
मधेस आन्दोलनको आध्यात्मिक पक्ष
सीके राउत ले चुनाव लड़नै पर्ने कारण हरु
संविधान DERAIL को बाटो, संविधान संसोधनको बाटो र सीके राउतले चुनाव लड्ने बाटो
महंथ ठाकुर, उपेंद्र यादव, सीके राउत र मधेस
मधेसवादी तीन ध्रुव: मंजिल एक और राही तीन फिर वार्तालाप क्यों न हो?
गोरखा समथर बन्यो, अब काठमाण्डु समथर बन्न चाहन्छ
Thursday, October 05, 2017
के विवेकशील साझा फेसबुक मा सीमित छ?
विवेकशील साझा, हाम्रो पार्टी, दर्शन र सीके एक ठाउँ आउनुपर्छ
वाम मोर्चा, लोकतान्त्रिक मोर्चा र तेस्रो ध्रुव
अहिले विवेकशील साझा काठमाण्डु मा सीमित हुने बाटो मा छ। भन्दैमा काठमाण्डु स्वीप गर्छ भन्ने पनि होइन। विवेकशील ले आम आदमी जस्तो होइन बीजेपी जस्तो मिस्ड कॉल गर्दै देशव्यापी संगठन विस्तार गर्ने प्रयास गर्नु पर्छ। बीजेपी त्यही मिस्ड कॉल को आधारमा दुनिया को सबैभन्दा ठुलो पार्टी बन्यो। इच्छुक व्यक्ति ले मिस्ड कॉल गर्ने। अनि संगठन को मान्छे ले कॉल बैक गरेर व्यक्ति बारे बेसिक जानकारी बटुल्ने र त्यसका आधार मा संगठन को कोही मान्छे त्यस नया व्यक्ति को घर सम्म पुगेर भेट्ने। संगठन त चाहिन्छ। संगठन बिना चुनाव जित्न सकिँदैन। संगठन पनि चहियो, बलियो मुद्दा पनि चहियो। भ्रस्टाचार लाई बलियो मुद्दा बनाउन सक्नुपर्यो।
फेसबुक पनि टेक्नोलॉजी, मोबाइल फ़ोन पनि टेक्नोलॉजी। तर अहिले नेपालको माटो सुहाउँदो टेक्नोलॉजी मोबाइल फ़ोन नै हो।
वाम मोर्चा, लोकतान्त्रिक मोर्चा र तेस्रो ध्रुव
अहिले विवेकशील साझा काठमाण्डु मा सीमित हुने बाटो मा छ। भन्दैमा काठमाण्डु स्वीप गर्छ भन्ने पनि होइन। विवेकशील ले आम आदमी जस्तो होइन बीजेपी जस्तो मिस्ड कॉल गर्दै देशव्यापी संगठन विस्तार गर्ने प्रयास गर्नु पर्छ। बीजेपी त्यही मिस्ड कॉल को आधारमा दुनिया को सबैभन्दा ठुलो पार्टी बन्यो। इच्छुक व्यक्ति ले मिस्ड कॉल गर्ने। अनि संगठन को मान्छे ले कॉल बैक गरेर व्यक्ति बारे बेसिक जानकारी बटुल्ने र त्यसका आधार मा संगठन को कोही मान्छे त्यस नया व्यक्ति को घर सम्म पुगेर भेट्ने। संगठन त चाहिन्छ। संगठन बिना चुनाव जित्न सकिँदैन। संगठन पनि चहियो, बलियो मुद्दा पनि चहियो। भ्रस्टाचार लाई बलियो मुद्दा बनाउन सक्नुपर्यो।
फेसबुक पनि टेक्नोलॉजी, मोबाइल फ़ोन पनि टेक्नोलॉजी। तर अहिले नेपालको माटो सुहाउँदो टेक्नोलॉजी मोबाइल फ़ोन नै हो।
काँग्रेस सीट बाड़फाड़ मा Generous हुनुपर्छ
निर्वाचन क्षेत्र बाँडफाडका लागि ६ दलले थाले गृहकार्य https://t.co/jV6zyW6tRp— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 6, 2017
वाम गठबन्धनले ३ दिनभित्र क्षेत्र बाँडफाँड गर्ने https://t.co/HMjaFJouT9— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 6, 2017
काँग्रेस सीट बाड़फाड़ मा Generous हुनुपर्छ होइन भने चुनाव हार्छ। उसै पनि हार्ने अवस्था मा छ काँग्रेस। Anti-incumbency भनिन्छ। त्यो पावरफुल फोर्स हो। काँग्रेस का विरुद्ध छ। एमाले ले ६०-४० होइन ५०-५० गरेको हो। काँग्रेस ले पनि त्यस्तो गर्न सक्नुपर्छ। पुर्वी तराई मा ६०-४० र पश्चिमी तराई मा ४०-६० गर्न सक्नुपर्छ। पहाडमा पनि ६५-३५ मा जान सक्नुपर्छ। त्यो ठुलो त्याग हुंदै होइन। एक्लै काँग्रेस ले एक तिहाई बढ़ी जित्ने नै होइन। भने पछि नजितने सीट मात्र न हो अरुलाई दिनु परेको।
एउटा सीट बाड़फाड़ मा Generous हुनुपर्छ। अर्को संविधान संसोधन लाई बलियो मुद्दा बनाउन सक्नुपर्छ। राजपा र फोरम कै जस्तो बलियो किसिमले संविधान संसोधन को पक्ष मा काँग्रेस पनि बोल्न सक्नुपर्छ। अनि मधेस भरि wave आउँछ।
यति गर्दा प्रतिस्प्रधा हुन्छ। काँग्रेस ले सरकार बनाउँछ कि एमाले ले भन्न गार्हो हुन्छ। होइन भने चुनाव अगाडि नै काँग्रेस विपक्षी पार्टी हो पाँच वर्ष का लागि।
संविधान संसोधन अहिलेको अहिले गरिहाल्नुपर्छ
मन्त्री साहको खुलासा– संविधान संशोधनमा केपी ओलीको सहमति - https://t.co/UISJFlOo86— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 6, 2017
संविधान संसोधन गर्ने भनेको अहिले हो। चुनाव पछि होइन। संविधान संसोधन नगरी एमाले माओवादी चुनावमा जान्छन भने मधेसमा एमाले को जे हालत भयो अब माओवादी को पनि त्यही हालत हुन्छ। तर संविधान संसोधन गरेको खण्डमा त्यो मुद्दा neutralize भएर साँचिकै प्रतिस्प्रधा हुन्छ। र प्रतिस्प्रधा हुन्छ आर्थिक विकासको मुद्दा मा। अब वाम मोर्चा जस्तै लोकतान्त्रिक मोर्चा पनि बनिसकेको अवस्था मा प्रतिस्प्रधा कड़ा छ। संविधान संसोधन नगरेको अवस्था मा अहिले त एमाले शुन्य छ मधेसमा। तेस्रो चरण को नतिजा ले देखाइसक्यो। लोकतान्त्रिक मोर्चा ले अब पश्चिम तराई मा पनि टक्कर दिन्छ।
Wednesday, October 04, 2017
विवेकशील साझा, हाम्रो पार्टी, दर्शन र सीके एक ठाउँ आउनुपर्छ
रविंद्र मिश्र र उज्वल थापा को विवेकशील साझा पार्टी, रूद्र पाण्डे को हाम्रो पार्टी, दर्शन रौनियार को Movement For Change (M4C), र सीके राउत को मधेस स्वराज अभियान ले एकता को प्रयास थाले हुन्छ। त्यस मध्ये सब भन्दा challenging भनेको सीके। सीके लाई कसरी मनाउने?
कमसेकम राजनीतिक वार्तालाप त हुनुपर्यो। इमान्दारीपूर्वक संघीयता लागु गरे, नागरिकता समस्या समाधान गरे, आरक्षण क्रियान्वयन गरे मधेस अलग देश चाहिँदैन। त्यति सम्म त हुनुपर्यो। यो पश्चिम देश मा पढेका हरुको झुण्ड हो। लेफ्ट राइट छैन। Whatever works किसिमको तेस्रो बाटो खोजेको। फ्रांस का मेक्रोन को जस्तो। एउटा नया पीढ़ी। कनाडा को ट्रुडो जस्तो।
कसरत शुरू गर्नुपर्छ। यी सबै एक ठाउँ आउने हो भने काँग्रेस कम्निष्ट बाई बाई हुन्छ।
Tuesday, October 03, 2017
काँग्रेस छांगा बाट खसे झैं भयो
कांग्रेस निश्कर्ष, ‘माओवादी केन्द्रले एमालेसँग मिलेर धोका दियो’ https://t.co/IiFy5bKomO— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 3, 2017
राजनीतिक चमत्कारः यसरी भए एमाले, माओवादी, नयाँ शक्ति एक ठाउँ (भिडियोसहित) - https://t.co/rGBcQM3dN2— Paramendra Bhagat (@paramendra) October 3, 2017
बाबुरामले माओवादी पार्टी छोड्दा प्रचंड लाई यस्तै अनुभुति भएथ्यो। केही गरी २ नंबर मा फोरम सँग गठबंधन गर्छन ओली ले भने काँग्रेस देश भरि पत्ता साफ। संसद मा एक तिहाई मुनि पुग्छ काँग्रेस। काँग्रेस लाई कम्निष्ट ले पेल्यो। काँग्रेस लाई मधेस केंद्रित दल ले पेल्यो। काँग्रेस लाई विवेकशील ले पेल्यो।
ओली ले अहिले नै संविधान संसोधन गर्ने भए फोरम सँग हो होइन भने उपेंद्र यादव लाई मिलाउन सक्ने अवस्था छैन। तर संविधान संसोधन बारे ओली मा नया सोंच आएको देखिएको छैन।
काँग्रेस ले अर्को गठबंधन बनाउनु पर्छ। २ नंबर प्रदेश मा ६०% राजपा फोरम लाई र आफुले ४०% लिने गरी।
संविधान संसोधन लाई प्रचंड ले छोडेका हुन भने मधेस ले प्रचंड लाई छोड्छ।
Subscribe to:
Posts (Atom)