Friday, August 25, 2017

निकट भविष्यको संविधान संसोधन का लागि चाहिने अंकगणित

दुई तिहाई को निकट पुगेर पनि दुई तिहाई नपुगेको र हुनैपर्ने संविधान संसोधन नभएको अवस्थामा र राजपाले चुनाव बिथोलेर संविधान अवसान गराउने बाटो नरोजेर चुनाव लड़ने निर्णय गरेको अवस्थामा अब तेस्रो चरणको स्थानीय चुनाव र प्रतिनिधि सभा र प्रदेश सभा को चुनावले संविधान संसोधन बारे निर्णय गर्ने स्पष्ट छ। त्यसकालागि काँग्रेस, माओवादी र राजपा को सशक्त गठबंधन बनाएर अघि बढ्नु उपयुक्त हुन्छ। त्यस गठबन्धनले औपचारिक रूपले नै एक पद एक उम्मेदवार को अवधारणामा जान सकेको खण्डमा कमल थापा लाई जीरो र ओलीलाई २५% मा पुर्याउन सकिन्छ। गठबन्धनमा राप्रपा राणा का लागि पनि ठाउँ बन्न सक्छ। भारतको NDA र UPA जस्तै नेपालमा पनि दुई ध्रुवको निर्माण जरुरी छ। एउटा गठबंधन ओली र कमल थापा र अर्को गठबंधन काँग्रेस, माओवादी, राजपा, राप्रपा राणा र विजय गच्छेदार हुन सक्छन।


तर त्यस प्रकारको एक पद एक उम्मेदवार गठबंधन बनिहाल्न गार्हो छ। त्यस किसिमको परिपक्वता नेपालका पार्टी हरुमा आइसकेको अवस्था छैन। गठबंधन चुनाव पछि बन्ने गर्छ।

त्यस्तो औपचारिक गठबंधन बन्नु अगाडि राजपा र माओवादी र सीके राउत ले महत्वपुर्ण रोल खेल्न सक्छन। राजपाले चाडो भन्दा चाडो महाधिवेशन गरेर पार्टी एकीकरणको प्रक्रिया लाई पुर्ण गर्नु जरुरी छ। अहिले एकीकृत पार्टी होइन छ पार्टीको मोर्चा लाई नै छाता ओढाइरहेको अवस्था छ। सच्चा रूपले एकीकरण भएर जनता माझ जाँदा राजपाले राम्रो चुनावी नतिजा ल्याउनेछ।

सबै माओवादी फेरि एक हुन्छन् र प्रचंड र उपेन्द्रको एकीकरण भएर उपेंद्र नंबर दुई नेता बन्छन भने त्यसले संविधान संसोधनको एजेंडा लाई बलियो बनाउँछ। बाबुराम भट्टराईले बनाउन खोजेको नया शक्ति त विवेकशील साझा पार्टी पो बनेछ। बाबुराम फेरि माओवादी मैं फर्केर त्यस पार्टीको नाम बाट माओवादी शब्द झिक्न मदत गर्नु उपयुक्त हुन्छ। राष्ट्रिय राजनीतिमा आफ्नो relevance कायम राखेर फेरि राष्ट्राध्यक्ष बनने संभावना बनाउन बाबुरामले अलिकति ego निल्नुपर्ने धरातल बनेको छ। प्रचण्डले face saving गरिदिनुपर्छ। त्यस एकीकृत पार्टीले पहाडमा एमाले को वोट काट्छ। जनजाति को चेतना विस्तारै बढेर यता तिर आऊँछन।


Thursday, August 24, 2017

संविधान Derail को बाटो, संविधान संसोधनको बाटो र सीके राउतले चुनाव लड्ने बाटो



संविधान Derail को बाटो, संविधान संसोधनको बाटो र सीके राउतले चुनाव लड्ने बाटो 

संसोधन हुन नमानेको संविधानलाई Derail गर्नुपर्छ 

पटरी पर से उतारो इस संविधानको। संघीयता र समावेशिता को सिद्धान्तलाई धुजा धुजा पारेको यो संविधान। आफैले सही गरेको अंतर्राष्ट्रीय संधि सम्झौता नमानेको संविधान। १५० ठाउँमा मानव अधिकार हनन गरेको संविधान।

मधेस सँग वीटो पावर छ। तथाकथित तेस्रो चरण को स्थानीय चुनाव बिथोल्यो कि यो संविधानको अवसान भयो। अनि जान्छ देश तेस्रो संविधान सभा तर्फ।

लचक नभएको डंडी जस्तो यो संविधान पिटिक्क भाच्चिने संविधान हो। प्रक्रिया नपुर्याएर बनाइएको यो संबिधान।  यो संविधान सभाले होइन व्हिप जारी गरिएको कुनै संसद्ले बनाएको संबिधान हो। यो संसद बाहिर बनाइएको संविधान।

मधेसी क्रांति एक, दुई र तीनले खोजेको र नपाएको संविधान। त्यस विपरीत आएको यो अश्लील संविधान। यसलाई अब मधेसी क्रांति चार ले अपदस्थ गर्नुपर्छ।


संविधान संसोधनको बाटो 

अंततः दुई तिहाई पुर्याएर संविधान संसोधन गरिछाड्ने बाटो मध्यमार्गी बाटो हो। राजपा त्यही बाटो मा हिडेको देखिन्छ। यसले संगठन निर्माण गर भन्छ, चुनाव हरु जित्दै जाउ भन्छ। काँग्रेस र माओवादीले पनि यही बाटो मा साथ दिन खोजेको देखिन्छ। प्रचंड र उपेन्द्रले पार्टी एकीकरण गर्ने हल्ला छ। त्यसलाई मैले सकारात्मक नै लिएको छु। माओवादी पार्टीको नामबाट माओवादी शब्द झिक्ने बेला आइसक्यो। अशोक राई को पहाड़ी जनजाति जमातलाई प्रचण्डको समुह सँग मिश्रण गर्दा बल्ल नतिजा हरु आउन थाल्छ। राजपा र उपेंद्र यसरी घुमाउरो पाराले फेरि एक ठाउँमा आइपुग्छन। राम्रै हुनेछ।ओली र कमल थापा लाई isolate गर्ने बाटो नै संविधान संसोधनको बाटो हो।

सीके राउतले चुनाव लड्नुपर्छ 

पार्टी दर्ता गराएर चुनाव लड़न का लागि सीके राउतले मधेस अलग देशको एजेंडा छोड्नु जरुरी छैन। सीके ले उदाहरण दिने गरेका स्कॉटलैंड र स्पेन का पार्टी हरु सबै चुनाव लड्छन। सीके ले पनि चुनाव लड्नु पर्छ।

Monday, August 07, 2017

मधेस क्रांति, राजपा र यो मोड़



राजपा ले चुनावमा भाग लिने कि नलिने? राजपा को केंद्रीय समिति ले जे निर्णय गर्छ त्यही ठीक हुनेछ। तर चुनाव बहिष्कार को निर्णय गरियो भने चुनाव बिथोल्ने किसिमको बहिष्कार हुनुपर्छ। चुनावको केही दिन अगाडि देखि अनिश्चितकालीन मधेस बंद। मधेसी क्रांति ४ को बिगुल फुक्न सक्नुपर्छ। होइन भने चुनावमा सहभागी भएकै राम्रो।