Saturday, December 29, 2007

बन्दुकधारी मधेसी पार्टीहरूसँग गफ गर्न १० मिहना िढला भइसक्यो


Talk To Goit (July 2007)

मधेसी क्रान्ित लगत्तै हुनुपर्ने तीन कुरा मध्ये एक यही िथयो।

पिहलो िथयो िगिरजा बाहुन बुढाले गृह मन्त्रीलाई हटाउनुपर्ने कुरा। त्यो एउटा िलनैपर्ने कदम िथयो। त्यो कदम िलनु कता कता उल्टै बुढाले मन्त्री मण्डल पुनर्गठन गरेर िसटौलालाई कायम नै राखे। घाउमािथ नमक छर्के। त्यसले मधेसको राजनीित भड्कायो। बन्दुकधारी पार्टी दुई िथए, दुई दर्जन भए।

त्यो राजीनामा िदन नलगाउनु पछािडको कारण िथयो मधेसी क्रान्ितलाई अप्िरल क्रान्ितको दोस्रो अध्याय नमान्नु। बाहुनले च्याउ खाअोस् न स्वाद पाअोस्। अप्िरल क्रान्ितमा िगिरजा बाहुनको केही रोल भए पो उसले मधेसी क्रान्ितलाई अप्िरल क्रान्ितको दोस्रो अध्याय भनेर ठम्याउन सक्दो होस्।

प्रचण्ड बाहुनको पिन त्यही छ हाल। हामीले १० वर्ष मान्छे मारकाट नगरेको भए अप्िरल क्रान्ित नै हुने िथएन भनेर उल्टो कुरा बर्गेल्छ त्यो बाहुन बुढा। १० वर्षको मारकाटबाट प्रेिरत भएर नेपाली जनताले अप्िरल क्रान्ित गरेका हुन् िक वाक्क भएर?

अप्िरल क्रान्ितले राजाको शासन समाप्त गर्यो। मधेसी क्रान्ितले िगिरजाको पुरा सरकार ढाल्नुपर्ने िथयो तर मधेसी क्रान्ितका नेताहरूले बडो संयिमत भएर गृह मन्त्रीको राजीनामा मात्र मागे। त्यित जाबो पिन मािनएन र तराईमा िवगत १० मिहना एक पिछ अर्को बन्द भएर जनता तबाह छन्।

दोस्रो गर्नुपर्ने कुरा िथयो मधेसी क्रान्ितका शहीदलाई शहीद घोषणा, शहीदका पिरवारलाई र घाइतेलाई क्षितपुर्ित। अिहलेसम्म गर्या छैन। पिहला गर्िदन भन्यो। पिछ वार्ताको नाटक खेिलयो। मधेसी क्रान्ित िकन गर्नुपर्थ्यो र? खुरुखुरु हामीसँग वार्ता गरे नै पुिगहाल्थ्यो िन भनेर बाहुनहरूले देखाउन खोजेका। अिन त्यसपिछ गर्छु त भिनयो तर अिहलेसम्म गर्या भने होइन। अब मधेसी अान्दोलनको कर्तव्य हो यसलाई चुनावी मुद्दा बनाउने, एउटा िसंगो मधेस राज्यको स्थापना गर्ने र त्यस मधेस राज्यले राज्य स्तरमा मधेसी क्रान्ितका शहीदलाई शहीद घोषणा, शहीदका पिरवारलाई र घाइतेलाई क्षितपुर्ित िदने।

तेस्रो िथयो गोइत र ज्वालासँग वार्ता। त्यसको फर्मुला पिन सिजलो िथयो। गोइत र ज्वाला भनेका माअोवादी जस्ता होइनन्, माअोवादी नै हुन्। माअोवादीसँग जे गिरयो उनीहरूसँग पिन त्यही गर्ने हो। अब त गोइत र ज्वाला मात्र भनेर भएन, जित छन् सबसँग गर्नुपर्यो। कित छन् मलाई त थाहा पिन छैन। मैले गन्न छाडेको र नाम िसक्न छोडेको मिहनौं भइसक्यो। साध्य छ?

शान्ित वार्ता गर्नु सिजलो छ। उनका कार्यकर्तामािथ लगाइएका मुद्दा सब िफर्ता िलने, जेलमा राखे जितलाई छाड्ने, अिन कुनै न्युट्रल ठाउँमा सुरक्षाको ग्यारण्टी गर्ने गरी गोइतजी र ज्वाला र अन्य नेताहरूलाई बोलाउने, शायद कुनै सीमावर्ती शहरमा, िसरहा मलङवा जस्तो। गोइतजीलाई अलग देशको कुरा छोड्नुस्, पार्टी बनेर संिवधान सभाको चुनाव लड्नुस्, मधेसमा एउटा राज्य हुने िक चार वटा त्यो त जनताले िनर्णय िलने हो, जनताकोमा अाफै जानोस् भन्ने, मान्नुहुन्छ। उनीहरूको सेनालाई क्यान्टोन्मेन्टमा राख्न पर्ला, दुई चार मिहना भात ख्वाउन पर्ला, कुन ठुलो कुरा हो र?

बस्। यित हो शान्ित वार्ता भनेको। यित सिजलो छ। राजनीितक इमान्दारी देखाउने हो भने।

होइन, यिद अाजका िदन जस्तो बेइमानी गर्ने हो भने मोरङमा िगिरजाको जमानत हुन्छ र काँग्रेसको अाकार घटेर राप्रपाको जत्रो हुन्छ।

शान्ित वार्ता गिरसकेपिछ काँग्रेस एक मधेस एक प्रदेशको नारामा नअाउनु उसको अिधकारको कुरा हुनेछ। तर नअाउने हो भने मधेसबाट काँग्रेसको सफाया हुने िनश्िचत छ। भोिलको नेपालमा मधेस नामको एउटा िसङगो राज्य हुन्छ, देशमा राष्ट्रपितको प्रत्यक्ष िनर्वाचन हुन्छ, उपल्लो सदनकालािग दलीय पुर्ण समानुपाितक िनर्वाचन हुन्छ मिहललाई एक ितहाई अारक्षण हुने गरी। तल्लो सदनकालािग multi member constituency वाला पुर्ण समानुपाितक िनर्वाचन हुन्छ। मधेसमा त मधेस राज्य हुन्छ, पहाडमा राज्य कस्ता हुन्छन् त्यो त पहाडका जनजाितले जानुन्। दुई हुन्छ िक तीन हुन्छ िक चार हुन्छ िक पाँच हुन्छ त्यो उनीहरूले िनर्णय गर्ने छन्।


एक मधेस एक प्रदेशकालािग चािहने मोर्चा
पहाडी नेताहरूले मधेशी अान्दोलनबारे बुझ पचाउन खोज्ने दुष्प्रयास
मधेशी अान्दोलनमा अझै पिन अिनश्चय
िनर्वाचन प्रक्िरया बारे बखेडा
नेपालमा ४०% मधेशी, मधेशमा ४०% पहाडी
राजेन्द्र महतोसँग बेइमानी भएको छ
माधव नेपालको तालु, प्रचण्डको तालु, िगिरजाको तालु
मधेशी अान्दोलनले छलाङ मारेको छ
माअोवादीले मधेशी अान्दोलनसँग फेिर िनहुँ खोज्न थालेको छ
माअोवादीलाई Triangulate गर्दा दुवै हातमा लड्डु
रामचन्द्र झा: तराई अान्दोलनसँगै उठेका मुद्दाहरू
पुर्ण समानुपाितक िनर्वाचन िवरूद्धका कुतर्कहरु
प्रभाकर, लीलामिण, अाले मगरलाई भेंट्दा
पुर्ण समानुपाितक िनर्वाचनकालािग िगिरजालाई कसरी घुँडा टेकाउने?
माअोवादीलाई Triangulate गर्नुपर्ने भएको छ
िवश्वको राजधानीको िमनी नेपालमा अलोकतान्त्िरक, अपारदर्शी राजनीित
मधेशी मोर्चाको िनर्माण िबना मधेश राज्य संभव छैन
माअोवादीको माफीया चालढाल
चक्रव्यूहमा मधेसी नेता
हृदयेश त्रिपाठी: चक्रव्यूहमा मधेस
िफरसे मधेशी क्रान्ित?
परमेन्द्र भगत पत्रकार?
पाखेले मिदसे भन्छ, नेपालीले मधेशी भन्न िसक्छ
पुर्ण समानुपाितक िनर्वाचनकालािग मधेशी, जनजाित, दिलतले अान्दोलन गर्नुपर्छ
पहाडी पार्टी काँग्रेसने मधेशीयो के साथ बेइमानी करनेका िनर्णय कर िलया है
िगिरजाले अप्िरल क्रान्ितको श्रेय िलन िमल्दैन
संिवधान सभामें मधेशी मोर्चाका रोल
मधेशी मोर्चाका िनर्माण अौर तराई खुला रखनेकी रणनीित
अन्धेर नगरी चौपट िगिरजा
पुर्ण समानुपाितक िनर्वाचन अौर एक मधेश एक प्रदेशका नारा पर्याप्त है
डा देवेन्द्र राज पाण्डे: अन्तिरम प्रधान मन्त्री?
न्यु यर्कका पहिरयाहरू
उपेन्द्र यादव: सरकार र फोरमबीच सम्झौता
तराई बन्द नहीं संगठन िवस्तार किरए
जयप्रकाश गुप्ता: मधेस आन्दोलनका आग्रह
एक मात्र िमलनिवन्दु: पुर्ण समानुपाितक िनर्वाचन
पहाडी बाहुन सुजीत ढकाल
तीन लाखले सरकारी जागीर खाने, तीन करोड कता जाने?
मधेशी मोर्चाके िलए फर्मुला
महेन्द्र, वीरेन्द्र र प्रचण्डका सीडीअो अञ्चलाधीशहरू
एक मधेश एक प्रदेश
उपेन्द्र यादव: संवाद
मधेशी अान्दोलनको गन्तव्य: नभम्बर चुनाव

In The News

Govt attempting to hold peace talks with JTMM factions Kantipur Poudel has revealed that the government has formally contacted the Goit and Jwala Singh factions of the Jantantric Terai Mukti Morcha, the armed groups, which have been conducting violent activities seeking a separate state in the Terai.
Monarchy has been formally abolished: Prachanda
Ensure just representation of Madhesi people in state organs: NC lawmakers The Nepali Congress (NC) lawmakers of the Terai origin have urged the party leadership to take immediate steps to ensure just representation of the people of the Madhesi communities in all organs of the state. .......... NC lawmaker Ram Kumar Chaudhary said that they have suggested the party leadership to chalk out short-term and long-term strategies to address all burning issues in Terai.
Limbuwan splits The Limbuban State Council (LSC), which has been agitating for the right to self-determination and ethnic autonomy in eastern Nepal, has formally split. The LSC split as differences among its members deepened over the issue of Constituent Assembly (CA) elections and over forming a working alliance with other agitating groups demanding autonomous regions based on ethnicity. The LSC split formally on Friday as general secretary Misekhang Thamsuhang and central member Kumar Lingden of the dissident faction called a meeting of the central working committee at Birtamod and expelled Sanjuhang Palungwa and Phogohang Banem, the chairman and general secretary respectively of the establishment group, from the organization. The central committee meeting also appointed Lingden as chairman of the organization and Thamsuhang as general secretary. Earlier, the establishment faction had taken action against some LSC members claiming they had defamed the organization. Thansuhang said that the majority of the central committee members decided to oust chairman Palungwa and general secretary Banem along with two other central members. However, general secretary Phogohang of the establishment group claimed that the decision taken by the dissident group is meaningless as only 14 of the 64 central members were present at the meeting.
PM ‘extremely shocked and saddened’ by Bhutto’s assassination

Govt trying to bring Terai insurgent groups to negotiating table, says Poudel NepalNews Ram Chandra Poudel has said he is trying to establish contact, through intermediaries, with Jwala Singh and Jaya Krishna Goit ...... Poudel said he had already sent letters to Jwala Singh and Goit, inviting them for talks. He also said he was trying to keep in contact with them through “reliable channels”. ...... the government was preparing to set up some high-level commissions including the commission on restructuring of the state, truth and reconciliation commission, and commission on involuntary disappearances.
Minister Gupta ignores repeated summons from House committee Minister for Industry, Commerce and Supplies, Shyam Sundar Gupta, has repeatedly ignored summons from the parliamentary Labour and Industrial Relation Committee to answer the questions concerning the fuel shortage and the recent hike in the price of petrol. ..... In a rather unpopular move, the Nepal Oil Corporation (NOC), which falls under his ministry, raised the price of petrol from Rs 73.5 to 80 per litre on Tuesday.
Bomb scare at Bhadrakali
Yadav wants working unity with Madhesi democratic forces in Biratnagar on Friday to inaugurate the first national conference of MJF-affiliated Madhesi Students' Front, Yadav said, “Attempts are on to forge a working unity with Madhesi democratic forces agitating in Terai.” ..... he was holding talks with Madhesi leader Mahanta Thakur ...... "The election should be held by mid-April, otherwise the current government will come to an end," he said. ..... "But first there should be implementation of various agreements reached between the government and the agitating Madhesi groups and that includes providing compensation to the martyrs of the Madhesi movement, covering expenses of the medical treatment of the injured and providing citizenship to Madhesi people.” ..... Yadav further said that the party would take initiative to bring the armed agitating groups in Terai to the negotiating table and also urged the government to call them for dialogues.
Unidentified gang kills businessman in Rautahat A gang of around 10 people shot Palat Choudhary at around 1:30 am inside his house in Sakhuwa Ghamaura Ward No. 3

Mahato’s party gets election symbol NepalNews Sadbhawana Party (SP) and gave it its election system, Arrow.
NRN Youth Forum launches Development Salon
11 Maoist fighters join JTMM-J saying that there was no intra-party justice. ..... learnt to be all of Madhes origin also brought along few weapons with them.

Friday, December 28, 2007

एक मधेस एक प्रदेशकालािग चािहने मोर्चा


संविधानसभाको आकार घटाउन प्रस्ताव राप्रपा, जनमोर्चा, सद्भावनाले पर्ूण्ा समानुपातिक निर्वाचन प्रणालीका पक्षमा संशोधन प्रस्ताव राखेका छन् । उनीहरूले संविधानसभा सदस्यको सिट संख्या घटाउन पनि प्रस्ताव गरेका छन् । देशलाई एक निर्वाचन क्षेत्र मानि दललाई मत दिने पर्ूण्ा समानुपातिक निर्वाचन प्रणालीद्वारा समावेशी रूपमा २ सय ४० सदस्य निर्वाचित गर्नुपर्ने उनीहरूको प्रस्ताव छ ।




मुख्य कुरा दुई छन्: एक मधेस एक प्रदेशको नारामा समािहत हुने र ११६ सीटमा तालमेल। र अिहले मधेसी पार्टीहरू चार खेमामा छन्। एउटा महन्थ ठाकुरवाला तराई मधेस लोकतान्त्िरक पार्टी। अर्को राजेन्द्र महतो र उपेन्द्र यादव िमलेर बनेको समुह। तेस्रो िकशोर िवश्वास समुह जसमा अर्को सद्भावना पिन छ क्या रे, िक छैन थाहा भएन। चौथो बन्दुकधारी मधेसी समुहहरू।

यी सबैलाई एक मधेस एक प्रदेशको नारामा गाभ्नु पिहलो काम हो। त्यसपिछ ११६ सीटको तालमेलको कुरा अिलक चुनौतीपुर्ण छ। तर गर्न त पर्छ नै।

उपेन्द्र यादव र िकशोर िवश्वासहरू अिहले पिन दलीय पुर्ण समानुपाितक िनर्वाचनको माग गिरगहेका छन्। हुनुपर्ने त त्यही हो। तर अब हुनेवाला छ जस्तो देिखंदैन। िनर्वाचन प्रक्िरयामा लगेर मधेसी अान्दोलनलाई बल्झाउनु ठीक हुन्छ िक हुँदैन त्यो सोंच्नुपर्ने छ। िनर्वाचन प्रक्िरयामा ज्यादा जोड िदएमा फेिर जनतामा गलत छाप पर्न सक्छ। चुनाव देखेर डराएको हो िक जस्तो छाप पर्न सक्छ। यो decisive िकिसमले अगािड बढ्ने समय हो। अिहलेको िनर्वाचन प्रणाली पिन ठीक छ, मुख्य कुरा लहर पैदा गर्ने हो। पैसाले चुनाव िजितने होइन। एक मधेस एक प्रदेशको नारा अाउँदो चुनावको सबैभन्दा अाकर्षक नारा भएर सामुने अाउनेछ। त्यो नाराको लहरले िजत ल्याउने हो।

उपेन्द्र यादव र िकशोर िवश्वासलाई मेरो सुझाव हुन्छ अब चुनावतर्फ होम्िमने। यसै प्रक्िरयाबाट पिन िजत सम्भव छ।

िकशोर िवश्वासले जे गर्न सकेका छन् त्यो अाजसम्म कुनै पिन मधेसी नेताले गर्न नसकेको कुरा हो। त्यो हो मधेसी जनजाित गठबन्धनको िनर्माण। म िनकै प्रभािवत छु। National Front for Federal Republic (NFFR) मा MPRF, Federal Limbuwan State Council, Tamangsaling Autonomous State Council, United Tharu National Front Nepal, Dalit Ethnic Party, Madhesi Loktantrik Morcha, र Loktantrik Madhesi Morcha छन्। यी सबैलाई एउटै पार्टीमा गाभ्न िकन नसकेको तर? मधेसी जनजाित दिलत पार्टी भन्िदए भो। जे भन्िदए पिन भो। दलीय पुर्ण समानुपाितक िनर्वाचन हुन्छ भने एउटै पार्टी नबने पिन कम बेफाइदा छ, तर अिहेलेको िनर्वाचन प्रणालीमा त सात सात पार्टी भएर अगािड बढ्नु बडो बेफाइदा पो छ। मधेसी जनजाित दिलत पार्टी भन्िदए राई, मगर, गुरुङलाई पिन ठाउँ भो। शेर्पा अाउन पाउने भए। अिन त िकशोर िवश्वासको राजनीितक बेस तराई, पहाड, िहमाल जताततै पुग्छ।

२४० सीटकालािग दलीय पुर्ण समानुपाितक िनर्वाचन जसमा प्रत्येक पार्टीको िलस्टमा कमसेकम तेस्रो नाम मिहला हुनपर्ने। त्यित गर्िदए मधेसी, जनजाित, दिलतलाई यित भनेर िकटान गर्नै पर्दैन। संसदमा राप्रपा, जनमोर्चा र सद्भावनाको यस प्रस्तावमा सबले होस्टे हैंसे गर्ने हो िक?

त्यो िनर्वाचन प्रणाली अपनाए न चुनाव अगािड कुनै गठबन्धनको जरुरत न केही। सबभन्दा राम्रो त्यो हुन्छ। त्यसपिछ एक मधेस एक प्रदेशको नारा पर््याप्त हुन्छ।

तर होइन यिद तीन बाहुन पार्टी काँग्रेस, एमाले र माअोवादीले त्यो नमानेमा ६०१ सीटकालािग अिहलेको जस्तो चुनाव हुने भो। अिन ११६ सीटमा तालमेल गर्नै पर्ने हुन्छ, मधेसी मोर्चा बनाउनै पर्ने हुन्छ। त्यसकालािग एउटा प्रमुख शर्त हो बन्दुकधारी मधेसी समुहहरूसँग सीजफायर कालािग सम्झौता। हामी सत्तामा पुगेर अादरपुर्वक शान्ित वार्ता गर्छौं भनेर भन्न सक्नुपर्यो। चुनवा त गराउनै पर्छ, नत्र भने िगिरजा बाहुन फोकटमा ६ मिहना अरू प्रधानमन्त्री खान्छ।

अिहले कोही एक जनालाई नेता नमानेको अवस्था छ। महन्थ ठाकुर, उपेन्द्र यादव, िकशोर िवश्वास। यी तीन नामका पछािड जातीय गिणत छन्। महन्थ ठाकुर forward, उपेन्द्र यादव backward, िकशोरजी तराईको संख्यामा नम्बर एक समुदाय थारू समुदायको हुनुहन्छ। तीन जनाको गफसम्म भएको छैन। त्यो स्टाइलले मधेस राज्यको स्थापना हुँदैन। यो परम् िमत्र बन्नोस्, दाजुभाइ बन्नोस् भन्न खोजेको होइन। यो व्यक्ितगत सम्बन्धको कुरा होइन, राजनीितक सम्बन्धको कुरा हो। एक ठाउँमा ल्याउने भनेको एक मधेस एक प्रदेशको नाराले हो। नेताहरू अाफु अाफुमा निमलेमा लहर पैदा हुँदैन। मधेस राज्यको मुद्दाले िवजय प्राप्त गर्दैन।

अर्को सद्भावनालाई नया तराई मधेस लोकतान्त्िरक पार्टीमा िवलय गराउने हृद्येशजीको योजना हो िक के हो मलाई थाहा भएन। पार्टीहरू merge हुँदै गएको राम्रो। िकशोरजीले अाफ्नो नेतृत्वमा रहेका सात पार्टीलाई एक ठाउँमा ल्याएर मधेसी जनजाित दिलत पार्टी भन्िदए कित राम्रो हुँदो हो? सद्भावना (अानन्दी) लाई तराई मधेस लोकतान्त्िरक पार्टीमा िवलय गरेको राम्रो। राजेन्द्र महतोले उपाध्यक्ष पद पाउने गरी त्यो सद्भावनालाई मधेसी जनािधकार फोरममा िवलय गरेको राम्रो। पार्टीहरूको संख्या घटेको राम्रो। यसरी तीन वटा पार्टी मात्र बाँकी हुने िथए। अिन ११६ सीटमा ती तीन पार्टीले सीट तालमेल गर्ने। सबैभन्दा बढी सीट िजत्ने पार्टीको नेतालाई तीन वटै पार्टीले चुनावपिछ मद्दत गर्ने समझदारी बनाउने। अिन चुनाव अगािड को नेता भनेर झगडा पिन गर्न परेन।

यित गर्न सक्ने हो भने ८०% भोट बैंकमा धावा बोल्न सिकन्छ। चुनावपिछको सरकार यी तीन पार्टीको हुन्छ। कमसेकम ४०% भोट ल्याउँछ यी तीन पार्टीले िमलेर, अिन राप्रपा, काँग्रेस जस्ता सान्ितना पार्टीको मदतले सरकार बनाउन िमल्छ।




In The News

MPRF asks govt to implement past agreements Kantipur his arrival in Biratnagar Friday to inaugurate the Nepal Madhesi Students Union’s first national general convention that kicked off today ..... the party would take initiative to bring the armed agitating groups in Terai to come to the negotiating table and also urged the government to call them for dialogues.
Thakur heads new ‘Terai-Madhes Loktantrik Party’ Ramraja Prasad Singh, an influential Madhesi leader, congratulated the ex-MPs on the formation of the new party and said that a presidential election should be held prior to the CA elections. ..... Various other Madhesi leaders had also abandoned their parties to join the new Madhesi party.
Ten amendments on Third Amendment Bill
नया“ मधेसी दल हृदयेश त्रिपाठीले कार्यसमितिका अन्य सदस्यको चयन शनिबार हुने बताए ।...... कार्यक्रममा गणतन्त्रवादी नेता रामराजाप्रसाद सिंहले राष्ट्रपतीय निर्वाचनको आवश्यकता औंल्याए । ...... शुभकामना व्यक्त गर्न मधेसी जनअधिकार फोरमका संयोजक उपेन्द्र यादव, सद्भावना -आनन्दीदेवीका) आनन्दीदेवी सिंहलगायतलाई बोलाइए पनि उनीहरू उपस्थित भएनन् । फोरम -विश्वास) समूहका महासचिव जितेन्द्र सोनलले विस्तारित केन्द्रीय समिति बैठकको निर्ण्र्ाााट आफूहरू नया“ पार्टर्ीी समाहित भएको बताए ।
राजसंस्थाको आयु सकियो ः गृहमन्त्री