Showing posts with label janajati. Show all posts
Showing posts with label janajati. Show all posts

Saturday, October 03, 2015

Now We Are Talking: चीन को नाका बंदी

यो चाहिँ चीन ले गरेको हुनुपर्छ।

भारतको नाका पछि अब चीनिया नाका बन्द गर्ने तयारी: आदिवासी जनजाती
आदिवासी–जनजातिका अगुवाहरुले चीनीयाँ नाकाहरु पनि बन्द गर्ने बताएका छन् । आइतबार काठमाडौंमा भएको एक कार्यक्रममा आदिवासी–जनजातिका अगुवा तथा नेताहरुले अव चीनीयाँ नाकाहरु बन्दे गर्ने तयारी भइरहेको बताएका छन् । ...... कार्यक्रममा नेता आङ्गकाजी शेर्पाले तीन जना बाहुनलाई घुँडा टेकाउन चीनीयाँ नाकाहरु बन्द गर्न आवश्यक रहेको औंल्याए । शेर्पाले यी तीन पार्टीले आदिवासी–जनजातिको माग पनि सम्बोधन नरेकोले यिनीहरुलाई घुँडा टेकाउन लागि परेको बताए । ...... शेर्पााले मधेश–थरुहटमा मात्र होइन अहिले पहाड–हिमालमा पनि आदिवासी–जनजातिले आन्दोलन गरिरहेको बताउँदै आन्दोलन सशक्त पार्ने जनाए । उनले हिमाली क्षेत्रका शेर्पालगायतका सम्पूर्ण आदिवासी–जनजाति मिलेर चिनीयाँ नाका बन्द गर्ने जनाए । ....... त्यस्तै कार्यक्रममा सहभागी डा।ओम गरुङ्गले पनि मधेशमा जारी आन्दोलन आदिवासी–जनजातिको पनि रहेको बताए । उनले मधेश–थरुहटको आन्दोलनले आदिवासी–जनजातिलाई बल मिलेको तर्क गर्दै आन्दोलन सशक्त बनाउने प्रतिवद्धता व्यक्त गरे । ...... डा।गुरुङ्गले अव खुलेर आदिवासी जनजातिबीच सहकार्य हुने प्रतिवद्धता व्यक्त गरे । मधेशी–थारु–आदिवासी–जनजातिबीच संयुक्त आन्दोलन समिति बनाउने विषयमा भएको उक्त कार्यक्रममा एक दर्जनभन्दा अधिक आदिवासी–जनजाति नेताहरुको उपस्थिति रहेको छ ।
नाकाबन्दी नै नगरेको भारतले कसरी नाका खोलाउँछन् ? नाकाबन्दी खुलाउने समाचार अपुष्ट
आज साँझ नेपालमा अनलाइनहरुले भारत सरकारले नाकाबन्दी खोल्न माहतहतका निकाय लाई निर्देशन दिएको समाचार भाइरल भएको छ । टुडेखबर टिम यसको सत्यता पत्ता लगाउन विभिन्न श्रोत लाई सम्पर्क गरी सत्यता पत्ता लगाउन सक्रिय भए, समाचार औपचारिक रुपमा पुष्टि हुन सकेन । प्राप्त जानकारी अनुसार भारत सरकारले नाकाबन्दी नगरेको औपचारिक रुपमा नै जनाई सकेको अवस्थामा नाकाबन्दी खोलाउने कुरा आफैंमा विरोधाभास देखिन्छ ।

यस अघि धेरै पटक नेपालका लागि भारतीय राजदुत रन्जित रेले भारतले कुनै पनि औपचारिक र अनौपचारिक रुपमा नाकाबन्दी नगरेको पटक पटक भन्दा पनि अहिले आएर कसरी नाकाबन्दी खोलेको समाचार भाइरल भएको कुराले लैनचौर पनि चकित बनेको छ ।

..... त्यस्तै, अमेरिकामा नेपालका परराष्ट मन्त्री महेन्द्र पाण्डे र भारतीय विदेश मन्त्री सुष्मा स्वराज बिच भएको भेटवार्तामा पनि मन्त्री स्वराजले भारत सरकारले कुनै पनि नाकाबन्दी नगरेको स्पष्ट पारे पछि ,

अहिले नेपालको मिडियामा आएको समाचार जस्तै अमेरिकाबाट मोदि फर्के लगत्तै नेपालको अघोषित नाकाबन्दी खोलाउने कुरा कसरी आयो सबै जना अच्चमित बनेका छन् ।

त्यस्तै, नेपालका आपुर्ति मन्त्री शुनिल थापा सँगको भेटमा पनि भारतीयअ अधिकारीहरुले नेपाल भित्रको आन्तरिक समस्याले नाकाबन्दी भएकोले आन्तरिक समस्या समाधान गर्न सुझाएका थिए । ....... प्राप्त जानकारी अनुसार नेपालका चर्चित उद्योगपति एमालेका पुर्व सभासद् समेत रहनु भएका विनोद चौधरी आफ्नो पारिवारिक र व्यापारिक सम्बन्ध प्रयोग गरी एमाले अध्यक्ष ओलीको दुत बनेर दिल्लीमा विभिन्न शक्ती केन्द्रको प्रयोग गरी भारत सरकारका प्रमुख व्यक्तीहरुलाई भेटेर ओलीलाई प्रधानमन्त्री बनाउन सहयोग गर्नु पर्ने भन्दै सहयोगको याचना गर्दै आएका थिए । एकदमै विश्वनिय श्रोतका अनुसार उद्योगपति विनोद चौधरीले भारतीय प्रधानमन्त्री सँग भेट्ने नसक्ने भएका छन् । श्रोतका अनुसार भारतीय प्रधानमन्त्री सँग उद्योगपति चौधरीले आफ्नो सबै शक्ती र सम्पर्क प्रयोग गरे पनि पच्छिलो समय प्रचण्ड र प्रधानमन्त्री शुशिल कोइराला सँग फोनमा कुरा गर्न तयार नभएका भारतीय प्रधानमन्त्री मोदि नेपालको उद्योगपतिलाई यस्तो बेला भेट्नु कुनै आवश्यकता नरहेको बताए ।

भारतीय प्रधानमन्त्री मोदिले तत्कालै उद्योगपति चौधरीलाई भेट्न नसक्ने मोदिका सचिवालयले स्पष्ट रुपमा उनलाई भनि सकेका छन् ।

....... उनीहरुले सरकारमा रहेका गृहमन्त्री र मन्त्रीहरुले नै भारत सरकारको विरोध गर्नु दुर्भाग्यपुर्ण भएको कडा शब्दमा राजदुत उपाध्यायलाई सचेत गराएका थिए । भारतीय अधिकारीले भारतको तर्फबाट नेपालको सिमा नाका सम्म कुनै पनि अवरोध नहुने तर नेपालको नाकामा आन्दोलनकारीले रोके त्यसको जिम्मा नेपाल सरकारको भएको र त्यसलाई समाधान गर्न ध्यानकार्षण गराएका थिए । .... यता मधेशी मोर्चाका नेताहरुले नेपाल भारत सिमानामा नाकाबन्दी भारतले नभई हाम्रो नेतृत्वमा नेपालको सिमाना भित्री नाकाबन्द रहेको बताएका छन् । भारतले नाकाबन्दी खोल्न र बन्द गर्न भन्नुको कुनै अर्थ छैन् ।

नाकाबन्दी भारतले गरेको हो र खोल्न उसले निर्देशन दिन्छ ? , सद्भावना पार्टीका महासचिव मनिष सुमनले बताए ।

...... प्रधानमन्त्री शुशिल कोइरालाले अघोषित रुपमा राजिनामा दिएको अवस्थामा, दलहरु सत्ताको खेलमा लागि परेको छ । सो अवस्थामा दलहरु अहिले मधेशी मोर्चा सँग वार्ता भन्दा पनि सत्ता बाँडफाँडमा केन्द्रित भएको हुँदा मधेशी मोर्चाले अझै नाकाबन्दीलाई शसक्त गर्न र लाखौं जनता प्रमुख नाकामा उतार्ने तयारी गरेका छन् । त्यस अवस्थामा मुलुकमा अझै केहि दिन पेट्रोलियम पदार्थको हाहाकार हुने भएको छ ।

Tuesday, September 22, 2015

सफल आंदोलन लाई असफल बनाउने मधेसी नेताहरु को षड्यंत्र के हुन सक्छ?

भारतले नाकाबंदी गरे पछि कुरा सकियो। अब विजय प्राप्ति को बाटो मा गैसक्यो यो आंदोलन। माग पुरा हुन्छ। चार वटा छ भने चार वटा, पाँच वटा छ भने पाँच वटा। सब पुरा हुन्छ। तर आंदोलन को सफलता त्यति मा सीमित राख्नु हुँदैन।

मधेसी मोर्चा बन्यो, संघीय गठबंधन बन्यो। त्यसलाई ठोस बनाउनु पर्छ। किनभने संघीय संविधान आउनु घर को नक्शा पास हुनु मात्र हो। त्यसपछि संघीयता घर बनाउने काम बाँकी नै हुन्छ। जुन शक्ति हरुलाई घर को नक्शा कोर्ने बेला मा विश्वास गर्न सकिएन, तिनलाई घर बनाउने जिम्मा दिने किसिमको व्यवहार मधेसी नेता हरुले गर्छन भने त्यो १९ + ५६ + ५० शहीद को अपमान हुनेछ।

संघीय गठबंधन लाई ठोस बनाउने। त्यसको स्पष्ट संरचना चाहियो। सदस्य पार्टी का सांसद हरु रहेको एउटा निर्वाचक मंडली हुन्छ। त्यहाँ ५०% बढ़ी मत बटुल्ने सांसद संघीय गठबंधन को राष्ट्रिय अध्यक्ष हुन्छ। एक त्यो। अर्को, केंद्र प्रदेश र स्थानीय मा एक पद एक उम्मेदवार। यति गर्नै पर्छ। सत्ता मा पुग्नै पर्छ। होइन भने अहिले सम्म का बेइमानी का प्रयास केही पनि होइन। अनि त्यहाँ त आंदोलन गर्ने बाटो पनि हुँदैन। वक्तव्य सम्म निकाल्न सकिन्छ।

सफल आंदोलन लाई असफल बनाउने मधेसी नेताहरु को षड्यंत्र के हुन सक्छ? संघीय गठबंधन को राष्ट्रिय अध्यक्ष नचुन्ने। एक पद एक उम्मेदवार मा नजाने।

यो नाकाबंदी यति बलियो हुरी बतास हो केपी ओली को कुरा हुन छोडिसक्यो। बरु बाबुराम को कुरा हुन थालेको छ। बाबुराम + काँग्रेस + संघीय गठबंधन को सरकार बन्न सक्छ। त्यो मौका पाए जानुपर्छ। भुकम्प पीड़ित लाई मद्दत जुन गर्नु पर्नेछ।

राजनीति गर्ने भनेकै सत्ता मा जान का लागि हो। जनता लाई गरेका वाचा पुरा गर्ने उपाय के छ अर्को? वक्तव्य निकाल्ने?





Why Nepal's New Constitution Is A Sham
The Indian Century Begins In Nepal
Indian Blockade: Gamechanger
सिर्फ मधेस ही नेपाल में जल विद्युत का विकास कर सकता है
मधेसी आंदोलन, बिहार को चुनाव, र मोदी
झापा मधेस, चितवन मधेस, कंचनपुर मधेस
भारत नेपालको यथार्थ
मधेस मा सुनामी आइसक्यो
सभास्थल, सड़क, र संसद
हिंसाको बाटो त सोंचनै हुँदैन
संघीयता को २०३६ साल
आश्विन संग्राम: एक सुझाव
Nepal Needs A Constitution

Sunday, September 20, 2015

In The News (100)



प्रचण्डले खोले रहस्यः आन्दोलन र बहिस्कारबीच कसरी बन्यो संविधान (विशेष अन्तर्वार्ता)
तर नेपाली राजनीतिमा प्रचण्डले एउटा घुम्ती बनाए । त्यो घुम्ती तीस दलीय मोर्चाको अवसानसँगै शुरु भयो र १६ बुँदेमा आएर आकार लियो । ..... अब संविधान बन्यो । अब देश पनि बच्यो, अगाडि जान्छ । .... पहाड नदेख्ने सप्तरीदेखि पर्सासम्मको पहिचानको आधारमा ५० लाख भन्दा बढी ५४ लाख जनता भएको सबै उद्योग धन्दा भएको क्षेत्र पाउनुभएको छ उहाँहरुले । .... लिम्बुवान भन्नेलाई लिम्बुवान छैन । किरात भन्नेलाई किरात छैन थारुको आफ्नै छैन । मगरात पनि छैन । तर, मधेसी जनताले जति पाउनुभयो, त्यति चाँही अरुले पाउन भएको छैन । ..... उहाँहरुले तपाईहरुले कहिल्यै पनि हाम्रो वास्ता गर्नुभएन । हामी चौथो पार्टी हौं, हामी तपाईहरुसँगै हुँदा तपाईहरुलाई नै फाइदा हुन्छ भन्नुभयो । त्यही भएर हामीले चिठी लेख्यौं । ...... थाईल्याण्डमा गए, त्यहाँबाट सिधै दिल्ली । दिल्लीमा गएर त्याहाँका पार्टी, सरकारका अधिकारीसँग भेटेको भन्ने कुराहरु आयो । मैले हेर्दा अहिले कहिँ कतैबाट हिसाब गर्दा पनि राजतन्त्र फर्किने नेपालमा स्थिति नै छैन । जनताको तहमा, पार्टीहरुको तहमा । .....

तर, अन्तर्राष्ट्रिय ठूलै केही भइ पो राख्या छ कि भन्ने सूचना आएपछि लाग्थ्यो पनि कहिलेकाँही । माथि माथि त ठूला ठूला षड्यन्त्र हुने गरेको देश पनि त हो नि राणाकालदेखि ।

..... आधिकारिक नै भनेर उहाँले भन्नुभयो, यो बिल्कुल झूठो र गलत कुरा हो । पहिलो कुरा, भारतले यस्तो कुरा कसरी सोच्न सक्छ ? अहिले नेपाल प्रगतितर्फ गइराख्या छ, शान्ति प्रक्रिया सफल भएको छ । अब अर्कोलाई, हटिसकेकोलाई भन्ने एउटा कुरा गर्नुभयो । .....

आधिकारिक नै भनेर भारतीय राजदूतले भनिसकेपछि होइन रहेछ, यो हल्ला भन्ने भो ।

...... के कस्ता चलखेलले पहिलो संविधानसभा असफल र त्यसपछि के कस्ता घटना अगाडि बढे भन्ने कुरा अहिले फर्केर हेर्दा मानिसहरु अनुभवबाट ठक्करबाट शिक्षा लिने, बुद्धि बढ्ने भन्याजस्तै कुरा हो । यसरी हेर्दा कहीँ न कहीँ त्यसखालका प्रतिगामी भन्नुस् वा प्रतिक्रियावादी भन्नुस् वा देशभित्र र बाहिरका शक्तिहरुको चलखेलकै कारण हामी असफल भएका छौं । अरुलाई दोष दिनुभन्दा हामी आफ्नै कमजोरी हो, हामी सकेनौं भन्ने निश्कर्ष त त्यो निकाल्नुपर्ने हुन्छ । ....... अहिले पनि तिनै शक्ति प्रवृत्तिहरु संविधान बनाउन नदिएको देखेपछि म चाँही आफ्नो दिमागमा छ्याङ्ग भएजस्तो या सपनाबाट ब्युँझेजस्तो । किनकि अघिल्लो पटक ११ प्रदेशमा सहमति भएको पनि थियो । प्रत्यक्ष निर्वाचित राष्ट्रपतिमा सहमति भएको थियो । थोरै त्यस्ता विषयहरु थिए, जसले यो देशलाई धेरै ठूलो परिवर्तनको सन्देश दिन पनि सक्थ्यो । तर, त्यसमा ११ प्रदेशमा सहमति गराउने तथा सबै गराउनेमा म आफैं खटेको थिएँ । ...... मैले मधेसका नेताहरुलाई सहमति गराएपछि स्टेटमेन्ट तयार गरेर सहि गर्ने बेलामा मधेसका साथीहरु हामी त सही गर्न सक्दैनौं भनेर अन्तिम समयमा भनिदिएपछि एक( दुई हाम्रो आफ्नै पार्टीभित्रका अति क्रान्तिकारी देखिनुपर्ने साथीहरु हाम्रो वैद्यजी, विप्लवजी दुइटै र सबै मधेसी तिनै नेताहरु जसले हामी सही गर्दैनौं भनेर अन्तिम समयमा भने । तिनै नेताको अफिसमा गएर तपाईँहरुले त बचाउनुभयो, हाम्रा नेताहरुले त धोका दिए, विश्वासघात गरेको भनेको त्यो चाँही सम्झना यति ताजा अहिले भइराख्या छ मलाई । ........ अहिले म हेर्छु तिनै मान्छेहरु अहिले फेरि पनि संविधान बन्न नदिने । हिजो ११ प्रदेश र प्रत्यक्ष निर्वाचित राष्ट्रपति पनि हुन दिएनन् । अहिले चाँही ६ प्रदेश, ७ प्रदेशलाई अहिले पनि धेरै चिज परिवर्तनको सम्बोधन गरेकै छ, यो संविधानले । ....... जुन मान्छेको देशप्रतिकै बफादारी वा निष्ठामा देशैप्रति प्रश्नवाचक चिन्ह छ, त्यो के संघप्रति निष्ठावान हुन्छ रु त्यस्ता तत्वहरु अहिले संघीयताको झण्डा उठाएर संघीयता र संविधानसभालाई पूरै असफल पार्ने र राष्ट्रलाई नै असफल पार्ने प्रयोजनको निम्ति चर्काचर्का कुरा गरेको देखेपछि

मलाई कताकता योसँग सम्बन्ध बिच्छेद गर्न जरुरी छ, योसँग सम्बन्ध बनाएर यो देशको भलो हुनै सक्दैन भन्ने निश्कर्षमा म पुगेको हो ।

....... किन यस्तो ऐतिहासिक क्षणमा खुसी र गर्व महसुस गर्नुपर्ने बेलामा दुख मनाउनुपर्ने जस्तो, ठूलो ऐतिहासिक विजयी भएको बेलामा खुसीयाली मनाउनुपर्ने बेलामा झन् त्यहाँ रुवाबासी गर्ने जस्तो यो मिलेकै छैन । यो अस्वभाविक हो जस्तो लाग्छ मलाई । ...... लिडरसीप भएको नाताले मैले घुमाएको नै हो । अब योभन्दा अघि जान खोज्यो भने झन घातक हुन्छ भन्ने चित्र मैले देखिसकेपछि त लिडरसीपको कतव्र्य यो हुन्थ्यो कि देख्दादेख्दै सबैलाई खाल्डोमा लगेर हाल्नु त हुँदैनथ्यो । त्यसलाई कुनै तरिकाले बचाउनुपथ्र्यो । त्यो बचाउने बेलामा चाँहि राम्रोसँग सैद्धान्तीकरण गरेर, प्रशिक्षण गरेर, पुरै पार्टीलाई अब यसरी जानुपर्यो, अबको आवश्यकता यो भयो भनेर धेरै प्रशिक्षण गर्नुपथ्र्यो । हामीले त्यो नगरी ह्वात्तै आयौं क्या । ....... युद्धमा चाँही राम्रा(राम्रा कमाण्डरहरु भाषण गर्न त्यस्तै हुन्छन् भन्ने त छैन । लेख्न त्यतिकै हुन्छन भन्ने त छैन । पढ्न त्यतिकै सिपालु छन् भन्ने पनि भएन । तर, यतापट्ट िआउँदा चाहिने जुन रुपान्तरण हो, त्यसको समयको ग्याप यति चाँडै भयो कि जसले गर्दा केही नेताहरुलाई कहाँ आयौं हामी, कहाँ जान हिँडेको भन्ने लाग्नु स्वभाविक पनि थियो । नेतृत्वले त यता ल्यायो भन्ने सुरुमा शंकाको घेरबाट प्रश्न सुरु भयो । बढ्दै जाँदाचाँही त्यो गम्भीर भयो ।

हामी जाने भनेको त अन्तै थियो ।

........हामीभित्र युद्धकालमा जो भूमिगत थिए, आफूआफूबीच चिनजान नै थिएन । धेरैसँग संसर्ग पनि थिएन । ..... मलाई आजको दिन उपयुक्त हो जस्तो लाग्दैन, राष्ट्रपतिका बारेमा बोल्नलाई । किनभने संविधान असोज ३ गते घोषणा गर्ने भनिएको छ । उहाँले पढ्न बाँकी पनि छ । फेरि मैले उहाँको बारेमा टिप्पणी गरें भने त्यसले त्यति धेरै मद्दत गर्दैन त्यसैले म ३ गतेपछि बरु भनौंला ।


यस्तो छ विप्लव माओवादीको “जन संविधान”को अवधारणा

पार्टी प्रवक्ता प्रकाण्ड

..... नेपालमा बसोबास गर्ने कुनै पनि नेपालीलाई नेपालको नागरिकताबाट वञ्चित नगरिने । ..... १। राष्ट्राध्यक्षमा कार्यकारिणी अधिकार हुने । राष्ट्राध्यक्ष नेपाली जनसेनाको परमाधिपति हुने । २। राष्ट्राध्यक्ष जनताको प्रत्यक्ष मतबाट चुनिने । ..... जनअदालत सर्वोच्च, प्रदेश र स्थानीय गरी तीन तहको हुने । सामुदायिक समितिअन्तर्गत सामुदायिक न्यायिक समितिहरु रहने ।


एकातिर दीपावलीको तयारी, अर्कोतिर घरघरमा कालो झण्डा
शनिबारदेखिनै थारु कल्णकारी सभाले उदयपुका प्रत्येक थारुको घरमा कालो भण्डा गड्न सूरु गरेको पनि बताए । चौधरीका अनुसार त्रियुगा नगरपालिको थारु बस्तिमा प्रत्येक घरमा कालोझण्डा गडिएको छ ।


संविधान पारित भएपछि मलाई खुइल्याउने काम भयो– बाबुराम भट्टराई
“संवाद समितिको सभापतिको हैसियतले सबै पक्षलाई सहमतिमा ल्याउन, विवादित विषयमा सहमति खोज्न र संविधान निर्माणका लागि गर्नुपर्ने यावत काम गरेर मस्यौदाको अवस्थामा ल्याइपु¥याउन मैले कति भूमिका निर्वाह गरे भन्ने कुरा सबैले थाहा पाएको विषय हो ।” शनिबार काभ्रेको पाँचखाल नागरपालिका–१६ स्थित धुर्मुस सुन्तली एकीकृत बस्ती अवलोकनका क्रममा भट्टराईले भने । “तर संविधान पारित भइसकेपछि भने मलाई खुइल्याउने काम भइरहेको छ । मैले संविधान नै ल्याउन नखोजेको, विथोल्न खोजेको जस्तो प्रचार गरिँदैछ ।” ..... “संविधान जारी भएकोमा म समुल रुपमा खुशी भएपनि आंशिक रुपमा म बेखुशी छु । किनभने अहिले पनि तराइ मधेस, मगरलागयतका समस्याको समाधान भएको छैन । यी सबै समुदायको माग पुरा गरेर संविधान जारी गर्न पाएको भए धेरै खुशी हुन्थें ।”


यसकारण स्वागत गर्नुपर्छ दलितले नयाँ संविधान
नयाँ संविधानमा हामीले स्थापनाकालदेखि उठाउँदै आएको संवैधानिक दलित आयोग, समानुपातिक समावेशीकरण, छुवाछूत तथा सबैप्रकारका विभेदहरुको अन्त्यका अतिरिक्त दलित समुदायका लागि शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगारी, भूमिलगायतका मुद्दाहरुमा अतिरिक्त हकको दावी गरेका थियौं जुन संबोधन भएको छ । भने वैज्ञानिक आरक्षण अन्तरत निर्वाचन प्रणालीमा अर्थपूर्ण प्रतिनीधित्व र तथा मौलिक हकमा कानून बमोजिम जस्ता शब्दावली हटाउनुपर्ने हाम्रा जायज माग र सरोकारहरु पूरा नहुनुमा वर्तमान राजनीतिक शक्ति सन्तुलनलाई ख्याल गर्दै सम्झौताको दस्तावेजका रुपमा स्वीकार गर्नुपर्ने बाध्यात्मक अवस्थाका रुपमा लिएका छौं । .... राष्ट्रिय दलित नेटवर्कका अध्यक्ष बि.कले जारी गर्नुभको विज्ञप्तीको अंश


निराश भएर फर्किए विशेष दूत
निर्माण प्रक्रियामा समर्थन रहे पनि संविधानमा समर्थन नगर्ने संकेत गरे । .... ‘नेपालको संविधान निर्माणमा भारतले जोडदार समर्थन गरेको छ । हामी चाहन्छौँ, संविधानलेखन सम्पन्न गरिने अवसर उल्लासमय र सन्तोषजनक हुनुपर्छ न कि आन्दोलनपूर्ण र हिंसात्मक,’ अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा जयशंकरले पचास सेकेन्ड लिखित प्रतिक्रिया पढे, ‘नेपालका राजनीतिक नेताहरूले यो महत्त्वपूर्ण घडीमा आवश्यक लचकता र परिपक्वता अपनाई सर्वस्वीकार्य, स्थायी र भरपर्दाे संविधान जारी गर्न सक्षम हुनेछन् भन्ने हामी आशावादी छौँ ।’ .... चीनका लागि पूर्वराजदूत राजेश्वर आचार्यले प्रमुख तीन दलका शीर्ष नेताको अदूरदर्शिताका कारण भारतबाट विशेष दूत आउनुपर्ने परिस्थिति निर्माण भएको बताए ।

‘भारतबाट विशेष दूत आउने परिस्थिति बनाउनु हुँदैनथ्यो ।

विजय गच्छदारलगायतसँग तीन दलले कुरा गरेर सहमति गर्न सकेको भए यो परिस्थिति आउँदैनथ्यो,’ आचार्यले भने, ‘घरभित्रका असन्तुष्टि समाधान गर्न नसक्दा यो अवस्था आयो । समय घर्किसकेपछि उनी (जयशंकर) आएर आफ्ना सरोकार राखे ।’ ......

तराईमा ४१ जनाको मृत्यु भइसकेको अवस्थामा सरकार र तीन पार्टीको मौनता र समवेदना व्यक्त गर्ने कञ्जुस्याइँ खेदजनक छ ।’

..... ‘भारतमा राज्य बन्ने क्रम जारी छन् । पछिल्लोपटक तेलंगना बनेको छ । तर, गोर्खाल्यान्ड किन बन्न सकेको छैन ? यहाँचाहिँ उसलाई किन तराई मधेस चाहिएको हो ?’
मधेशी समुदायद्धारा काठमाडौंमा विशाल जनप्रदर्शन (फोटोफिचर)



ज्वालासिंहले दिए धम्की,”स्वतन्त्र मधेश एकमात्र विकल्प”
स्वतन्त्रत मधेशका लागि बैचारिक सँगै फौजि अभियानको शसक्त आवश्यता रहेको भन्दै सशस्त्र फौजि युद्धको लागि सबै मधेशीलाई तयार हुन आग्रह गरेका छन् । उनले भनेका छन् , अब शसस्त्र फौजि युद्ध गरी मधेशलाई स्वतन्त्र मधेश बनाउनुको विकल्प छैन ।


पोखराको चोक चोकमा तमुवान झण्डा फहरायो
नयाँ संविधानमा तमुलगायत आदिवासी जनजातिको अधिकार सुनिश्चित, पहिचानसहित तमुवान प्रदेश घोषणा, धर्म निरपेक्षता कायम, पूर्ण समानुपातिक प्रतिनिधित्वको सुनिश्चितता, बहुभाषिक नीति, पहिचान र अस्तित्वको सुनिश्चितता हुनुपर्ने लगायतका मागसहित आन्दोलित तमुवान संयुक्त संघर्ष समितिको दोश्रो चरणको आन्दोलन अन्तर्गत

तमुवानको राजधानी पोखराको चोक चोकमा बुधवार तमुवानको झण्डा गाडेको छ।

......... पहिचानविहिन संविधान जवरजस्त जारी गरेर चारदलका नेताहरुले देशमा युद्ध निम्त्याएको ठोकुवा गर्नुभयो। .....

तमुवान विहिनको संविधान ल्याउन खोज्नेहरुलाई सिस्नुपानी लगाउन सिस्नुपानी जुलुस गर्ने बताइएको छ।

.... आफ्ना माग सुनुवाई नभए असोज ४ गते तमुवान प्रदेश बन्द गर्न बाध्य हुने संयोजक गुरुङले बताउनुभयो।




तत्काल संविधान बदर गरिनुपर्छ, नत्र अनिश्चितकालीन आमहड्ताल गर्छौँः गुरुङ
३ गते जारी हुने भनिएको नयाँ संबिधान २०४७ कै संबिधान रहेको र त्यसमा केवल गणतन्त्र मात्रै थपिएको दाबी गरे । ..... ४ गते आफ्नो पार्टीले जलाएर

अनिश्चितकालीन आमहडतालमा उत्रने

बताए । .... असोज ३ गतेलाई पार्टीले कालोदिनको रुपमा मनाउने, ४ गते नया संबिधान जलाउने र अनिश्चतकालीन आमहडतालका कार्यक्रमहरु सार्वजनीक गरिने गुरुङ्गले बताए । उनले संबिधान बिरुद्ध नेपाली जनताहरु सडकमा निस्कने दाबी गर्दै

जनताको आन्दोलनको बलले नया संबिधान खारेज हुनेमा आफु बिस्वस्त रहेको

समेत तर्क गरे । ....... गत बैशाख १२ गएको बिनासकारी महाभुकम्पबाट पिडामा परेका नेपाली र नास भएका खर्बौ सम्पतीको बिषयमा सोच विचार गरेर पुनः निर्माणका लागि पहल गरिनुपर्नेमा मुलुकको आधाभाग सखाप भएको र यहिबेला जनता आन्दोलनमा आउन नसक्ने बातावरण देखिएको मौका छोप्दै एमाओवादी , नेपाली काग्रेंस , र नेकपा एमालेले आफ्नो योजना अनुसार नेपाली जनताको भावना बिपरीत नया संबिधान जारी गर्न लागेको उनको आरोप छ ।


मालिक शैलीमा जयशंकरले शिर्ष नेताहरुलाई भने : यो संविधानलाई हामी मान्यता दिँदैनौ
भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीका विशेष दुत एस.जयशंकरले भोली जारी हुने नेपालको संविधानलाई कार्यान्वयन हुन नदिने चेतावनी दिएका छन् ।

मधेसी दलको सहमति विना आएको संविधानलाई अन्तराष्टिय समुदायले मान्यता दिएपनि भारत सरकारले मान्यता नदिने चेतावनी शिर्ष दलका मुख्य नेताहरुलाई दिएका हुन् ।

..... भेटमा मालिक शैलीमा प्रस्तुत भएका जयशंकरले मधेसबादी दलका मागहरु सम्बोधन गरी सहमतिमा संविधान जारी गर्न चर्काे दवाव दिए । ....... दलका शिर्ष नेताहरुसँग आक्रमकरुपमा प्रस्तुत भएका जयशंकरले मधेसबादी दलसँग सहमति नभए त्यहाँ हिंसा भड्किने र त्यसको असर भारतको विहार र युपीमा ठुलो प्रभाव पर्ने बताएका थिए । ‘नेपालको हिंसाले भारतलाई असर गरे हामी चुप लागेर बस्दैनौँ,’ जयशंकरको भनाई उर्दृत गर्दै प्रधानमन्त्री निकट स्रोतले भन्यो ।, ‘संविधानजारीपछि मधेसमा आन्दोलन र हिंसा चर्किदैन भन्ने ग्यारेन्टी कसले गर्छ’, प्रधानमन्त्री कोइरालालाई भने ‘सेना र प्रहरीबाट गोली हानेर जारी गरिएको संविधानको के अर्थ ।’ ..... मालिक शैलीमा तीन दलका शिर्ष नेतासँग आदेश दिँदै हिडेका जयशंकरले आज फेरी मधेसबादी दलका नेताहरुसँग भेट गर्ने भएका छन् । उनीहरुलाई आन्तरिक निर्देशन दिन उनले भेट गर्ने भएका छन् । ...... जयशंकरको चेनावनी पछि थप छलफल गर्न शिर्ष दलका तीन नेताले आज फेरी छलफल गर्ने भएका छन् ।
मधेसका १४ एमाओवादी नेताद्वारा प्रचण्डलाई चुनौति
तराई मधेशका एमाओवादीका केन्द्रीय सल्लाहकार, पोलिटब्यूरो सदस्य तथा केन्द्रीय सदस्य गरि १४ नेताले एक संयुक्त बक्तव्य निकाल्दै निर्णय नमान्ने घोषणा गरेका हुन् । ..... ‘ पार्टीले मधेश–थरुहटको विषम परिस्थितिलाई आकलन नै नगरि कांग्रेस–एमालेको लहैलहैमा लागेर दीपावली र संयुक्त सभा जस्तो विजय उत्सवसम्म मनाउने निर्णयमा पुग्नु हाम्रोलागि असहनीय र पिडादायी भएको छ । त्यसैले पार्टीको यो निर्णय फिर्ता लिई आन्दोलनमा आउन अनुरोध गर्दछौ । अन्यथा, हामी यसप्रकारको दुस्साहसपूर्ण कार्यमा सहभागि नहुने व्यहोरा सहित सम्वन्धित पक्षलाई जनकारी गराउन चाहन्छौ ।’ ...... पोलिटब्यूरो सदस्यहरु रामचन्द्र झा , विश्वनाथ शाह, प्रभु साह, महेन्द्र पासवान, केन्द्रीय सदस्यहरु रामरिझन यादव, रामकुमार शर्मा, हकिकुल्ला खाँ , भरत साह, घनश्याम यादव, रामचन्द्र मण्डल, उपेन्द्र प्र. साह, चिनक कुर्मी, केन्द्रीय सल्लाहकारहरु कलामुदीन राइन र रमेशरञ्जन झा रहेका छन् ।


राजेन्द्र, मातृका र जेपी बीच नयाँ गठबन्धनको तयारी
संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेशी मोर्चाभित्रको तीन मध्येको एउटा दल सद्भावना पार्टीका अध्यक्ष राजेन्द्र महतो नयाँ मोर्चा निर्माणको तयारीमा जुटेका छन्। चार दिन अगाडि वर्तमान मोर्चाको औचित्य सकिएको अभिव्यक्ति दिएका उनले शुक्रबार सोही अर्को मोर्चा निर्माणको लागि बैठक गरेका हुन्। .... तराई मधेश जागरण अभियानका संयोजक जयप्रकाश प्रसाद गुप्ता, नेकपा माओवादीका मातृका यादव र महतोबीच शुक्रबार करिब चार घण्टा लामो बैठक चलेको थियो। ‘हामीले मधेसप्रति राज्यको ब्यवहारको विवेचना गर्‍याै , मधेस आन्दोलन कसरी अगाडि बढाइने भन्ने सन्दर्भमा छलफल केन्द्रित थियो,’ बैठकपछि गुप्ताले भने, ‘आन्दोलनलाई नयाँ ढंगले अघि बढाउनु पर्ने कुरामा भने एउटै मत रह्यो।
वार्ता आव्हान प्रति मधेशी मोर्चाको कडा प्रतिक्रिया, यो वार्ताको नौटंकी मात्र हो



दिल्लीले दिन खोजेको सन्देशः समर्थन हुँदैंन
भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीका विशेष दूत सुव्रमन्यम जयशंकरले तराई–मधेसबाट सेना फिर्ता र मधेसी तथा थारू आन्दोलनलाई सम्बोधन गरेपछि नयाँ संविधान जारी गर्न दबाब दिएका छन् । अहिलेकै अवस्थामा संविधान जारी भए भारतले समर्थन नगर्ने उनको चेतावनी छ । ....... सबै भेटमा उनले आफ्नो सीमा जोडिएको तराई अशान्त भएको अवस्थामा जारी हुने संविधानको समर्थन गर्न नसकिने चेतावनी दिएका हुन् ।


जयशंकरलाई प्रधानमन्त्रीको यस्तो जवाफ ‘ अब फर्किन सकिन्न’

जयशंकरले नेपाल र भारतबीच खुला सिमाना रहेका कारण तराईको अशान्तिले अहिले बिहार, उत्तर प्रदेशलाई पनि अशान्त पारेको उल्लेख गरेका थिए ।

राष्ट्रपतिले भने, ‘दुई तिहाई मतको अगाडि बाध्य भएको छु’
राष्ट्रपतिले तराई समस्या समाधान नगरी प्रमुख दलले संविधानसभामार्फत जबरजस्ती संविधान जारी गर्न लागेकामा आफू खुसी नरहेको जनाएका थिए। आफूले पटक(पटक प्रमुख दललाई मधेसी दल र सबैलाई साथ लिएर जान आग्रह गरे पनि त्यो दिशातर्फ उनीहरू तयार नभएको राष्ट्रपतिले जयशंकरलाई बताए।

Brihat kirati janasabha ma thula manchhe ko kura sunna ko lagi aaudai gareka hajarun kirati har.....

Posted by छोकुभेन सोरोङ on Saturday, September 19, 2015


मसाल जुलुस, राजविराज, असोज २

आँपहरु अर्थात् मेंगो पिपुलको दिपावली !संबिधानमा मधेसी-थारु जनताको अधिकार नसमेटिएको बिरोधमा राजबिराजमा भएको मसाल जुलुस, असोज २ | भिडियो साभार: ऋषिकेश ठाकुर जी

Posted by Madhesi Community on Saturday, September 19, 2015




मधेशको मिडियामाथि हस्तक्षेप, निसानामा एफएमहरु
असोज ३ गते धमाका मच्चाउन मधेसी मोर्चाको अर्काे निर्णय, वैद्यले पनि सघाउने
मधेश भरी संविधानको विरुद्धमा मसाल जुलुस (फोटो फिचर)



Nepal: Transition Without Transformation
संविधानसभाको भित्री कथा : किन चुप लागे आदिवासी जनजाति ?
एमालेले यसरी खेल्यो ककसको सकस हटाउने खेल
दोस्रो संविधानसभा निर्वाचन लगत्तै एमाले नेता केपी ओलीले (त्योबेला अध्यक्ष भइसकेका थिएनन्) एमालेका आदिवासी जनजाति सभासदलाई भेला गरेर भनेका थिए-त्यो ककस सकस बनाउनेतिर लाग्ने होइन, आदिवासी जनजातिका के-के माग र मुद्दा हुन् पार्टीको च्यानलबाटै अघि बढाउने हो । ...... ओलीको निर्देशनलगत्तै एमालेका आदिवासी जनजाति सभासद यज्ञराज सुनुवारले एक साप्ताहिक पत्रिकालाई अन्तर्वार्ता दिँदै भनेका थिए- हामी यसपटक ककस बनाएर संविधान निर्माणलाई पहिलेको जस्तो सकस दिदैनौं, हाम्रा कुरा संविधानमा लागु गराउन बाहुन क्षेत्री सभासदको साथ लिन्छौं । ..... संयोग नै मान्नुपर्छ संविधानसभामा जनजाति सभासदको ककस बनाउने आदिवासी जनजाति महासंघ तथा केही विदेशी दातृ निकायको प्रयास सफल हुन सकेन । एकपटक कांग्रेस एमाओवादी लगायतका आदिवासी सभासदहरुको भेलाले अनौपचारिक रुपमा ककस बनाए पनि त्यसमा एमालेका सभासद सहभागी नभएपछि बीचैमा तुहियो । ....... ककस बनाउने चलखेल चलिरहेका बेला कांग्रेस र एमालेले अर्को चलाखी गरे । ककसको संयोजन गरिरहेको आदिवासी जनजाति महासंघका अध्यक्ष नागेन्द्र कुमाललाई कांग्रेसले सभासद मनोनित गर्‍यो । महासचिव पेम्बा गुरुङ भोटेलाई एमालेले सभासद बनाइदियो । ‘हामीले अनौपचारिक ढंगले ककसको अभ्यास गर्‍यौं तर संविधान निर्माण प्रक्रियामा अनावश्यक आशंका हुने गरि सकस दिएनौं’ कुमालले भने । ...... आदिवासी जनजाति सभासदले ककस बनाउन नमानेपछि महासंघका पूर्व अध्यक्ष र महासचिवहरुको पहलमा पद्मरत्न तुलाधरको संयोजकत्वमा आदिवासी जनजाति राष्ट्रिय आन्दोलन गठन भयो । ...... पहिलो संविधानसभा आदिवासी जनजातिको असहमति र आन्दोलनका कारण भंग भएको आरोप मेटाउन चाहान्थे यसपालीका जनजाति सभासद । त्यसैले उनीहरुले ककस बनाएनन् बरु जनजाति महासंघलाई अनौपचारिक ककस बनाएर ब्यापक छलफल चलाए । जनजाति महासंघको नेतृत्व कांग्रेस र एमालेको कमाण्डमा हुनुले पनि बाहिर नकारात्मक हल्ला कहिल्यै चलेन । ....... उनीहरुले कुनै पनि हालतमा संविधान जारी हुने कुरामा बाधक नबन्ने र सविधानमा जनजातिका अधिकार अधिकतम समेट्ने र धर्म निरपेक्षता,समावेशी समानुपातिक जस्ता उपलव्धी गुम्न नदिन एकजुट हुने रणनीति बनाए । ....... विशेष गरी यसमा कांग्रेस एमालेको मूल नेतृत्व धर्मराएका कांग्रेस एमालेकै जनजाति सभासदहरुले पहलकदमी लिए । ......

उनीहरुले आदिवासी जनजातिका सामान्य माग पूरा नगर्दा तुलाधर मोर्चाको अतिवादी धार बलियो हुने भन्दै नेतृत्वलाई तर्कसहित विश्वासमा लिए ।

.......... महासंघले प्रदेशको सीमांकन लगत्तै २ दिन नेपाल बन्दसहितको आन्दोलन घोषणा गर्‍यो । महासंघ नेतृत्वको आन्दोलनमा तुलाधर मोर्चाका डिजाइनर पासाङ शेर्पा, आङकाजी शेर्पा, ओम गुरुङहरु पनि सडकमा उत्रिएर गिरफ्तारी दिए । त्यही दिनबाट तुलाधर मोर्चाको औचित्य सकिएको निष्कर्ष आदिवासी सभासदहरुले निकाले । ..... महासंघले जनजातिका माग र मुद्दा संविधानमा छुट्न नदिने तर संविधानको रेलबाट जनजातिलाई छुट्न पनि नदिने चलाखीपूर्ण रणनीतिमा सफलता पायो । जसका कारण ठूला नेताले मधेस र थरुहटको आन्दोलन सामना गर्नु परे जसरी आदिवासी जनजातिको आन्दोलन सामना गर्नु परेन । आदिवासी जनजातिले संविधानलाई स्वीकार गरे । यसको सन्देश संविधानसभाबाटै समेत दिए । ...... आरके खम्बू, लक्ष्मण राजबंशी र शिवलाल थापा जस्ता जनजाति पार्टीका सभासदहरु संविधान निर्माण प्रक्रियामा सक्रियताका साथ सहभागी भए । फलस्वरुप

संविधानसभामा रहेका १९१ जना आदिवासी जननजाति सभासदमध्ये संघीय समाजवादी फोरमका अशोक राई बाहेक कोही पनि संविधानको विपक्षमा रहेनन् ।

........ कांग्रेसका दिलमान पाख्रिन, सीता गुरुङ, नागेन्द्र कुमाल, लक्ष्मी राई लगायतका सभासदले आफ्नो नेतृत्वलाई विश्वासमा लिए । एमालेका शेरधन राई, यज्ञराज सुनुवार, श्रीमाया थकाली, जयन्ती राई, टीकाराम चेम्जोङ, जमिन्द्रमान घले, पार्वत गुरुङ, गोकुल घर्तीहरु बढी खटिए । योे मोर्चामा एमाओवादीका गणेशमान पुन, श्रीप्रसाद जगेबुहरुले पनि साथ दिए । ....... पहिचानसहितका ११ प्रदेशमा सहमति हुँदासमेत आदिवासी सभासदको ककसले मानेन, जसका कारण संविधानसभा नै भंग भयो ....... एमालेका सभासदहरुले केपी ओली, झलनाथ खनाल र माधव नेपाललाई संयुक्त रुपमा राखेर धर्म निरपेक्षताबाट पछि हटे ठूलो दुर्घटना हुने तर्क प्रस्तुत गरे । उनीहरुले आदिवासी जनजाति आयोग संविधानमा राख्न शीर्ष नेताहरुलाई सहमत गराए । ..... समावेशी समानुपातिक प्रतिनिधित्वका विषयालाई उनीहरुले संविधानमा लिपिबद्ध गराउन संयुक्त पहल गरे । भित्रभित्रै आ आफ्नो नेतृत्वलाई सहमत गराएर आदिवासी जनजाति सभासदले यी उपलव्धीहरु भित्र्याउन सफल भए । .........

‘जनजाति आन्दोलनमा एकखाले नकारात्मक प्रवृति छ, सधैं उत्तेजक कुरा गर्ने तर उपलव्धी नहुने, तर हामीले यसपटक मूल नेतृत्वलाई विश्वासमा लियौं, बाहिर उत्तेजक कुरा नगरी जनजातिको पक्षमा उपलब्धिमूलक संबिधान बनायौं’ एमाले सभासद शेरधन राईले भने ।

........... प्रदेशको सीमांकनमा सबैभन्दा खुसी भएको आदिवासी समुदाय हो तामाङ र गुरुङ । तामाङको ऐतिहासिक बसोबास रहेको सबै भूगोल ३ नम्बर प्रदेशमा समेटिएकाले तामाङ समुदाय संविधानको दिपावली गर्न तम्तयार रहेको एमाले सभासद शेरबहादुर तामाङले बताए । त्यस्तै गुरुङको पनि कुनै गुनासो नरहेको सीताले बताइन् । ........

तर, राष्ट्रिय जनावर गाईको साटो गैंडा राखौं भन्ने हाम्रो प्रयास असफल भएको छ । हामीले देशको ८० प्रतिशत भन्दा ठूलो हिन्दू जनमतको सम्मान गर्दै यसमा अडान लिएनौं । सबै मातृभाषालाई सरकारी कामकाजको भाषा बनाउने हाम्रो प्रयास पनि पूरा भएन ।

......

पहिलो संविधानसभामा आदिवासी जनजातिहरुको शक्ति संख्यात्मक र गुणात्मक रुपमा निकै शक्तिशाली थियो ।

......

ककस बनाउन नदिने डण्डा लिएर बसेका ओली र कृष्ण सिटौला



“१३ कारणले संविधान आदिवासी जनजातिविरोधी बनेको छ” : बुद्धिजीवी तथा नागरिक अभियन्ता

३० जना बुद्धिजीवी तथा पेशाकर्मीहरुले संविधान आदिवासी जनजातिहरुलाई दोस्रो दर्जाको नागरिक बनाएको भन्दै आपत्ति जनाएका छन् ।

...... खासगरी आदिवासी जनजाति र मधेशीहरुले नेपाल निर्माणको क्रममा सर्वस्व गुमाएको अनुभूति गरिरहेको अवस्थामा संविधान बनाउनेहरुले ती समुदायलाई जोड्ने ऐतिहासिक अवसर गुमाएको कारणले चिन्तित ....... डा. कृष्ण भट्टचन, जितपाल किरात, शान्तिकुमारी राई, अमृत योञ्जन, शंकर लिम्बु, बमकुमारी बुढामगर, नन्द कन्दङ्वा र आङकाजी शेर्पा ......

आदिवासी जनजाति सभासदहरुलाई संविधानसभाभित्र ककस गठन गर्न सख्त मनाही गरी संगठित आवाजसमेत उठाउन दिइएन ।

यो कार्य आफैमा गैरसंवैधानिक तथा आई.एल.ओ. महासन्धि नं. १६९ को धारा ६, अन्ड्रिप को धारा १८ र १९ ले प्रत्याभूत गरेको सहभागिताको विपरीत छ ........ जनतालाई संविधानका मस्यौदामाथि सुझाव प्रस्तुत गर्ने समय २ दिन मात्र दिइएको, त्यसमा पनि बन्द कोठाभित्र, सदरमुकाममा मात्रै केन्दित राखियो । आदिवासी समुदायमा मस्यौदा लगिएन, न त उनीहरुको मातृभाषामा सूचना नै दिइयो । थाहा पाउने केही आदिवासीहरुसमेत सुझाव दिन जाँदा रोक्ने काम भयो र जबरजस्ती सुझाव दिन खोज्दा कतिपय ठाउँमा प्रहरी लगाएर धरपकड गराइयो । सुझाव संकलन गर्दा एकलौटी रुपले यी तीन पार्टीका समर्थक र कार्यकर्ताहरुलाई मस्यौदामा निर्देशित सुझाव दिन लगाइयो र ती सुझावहरु सार्वजनिक पनि गरिएन । ..... संविधान लेखनबाट प्रक्रियागत ढंगले पाखा लगाइएपछि आदिवासी जनजाति तथा मधेशी जनताहरुले आफूसँग गरिएको सम्झौताअनुरुप पहिचानसहितको स्वायत्त प्रदेश, स्वशासित तथा विशेष क्षेत्र, आत्मनिर्णयको अधिकार सुनिश्चित भएको संविधान जारी गर्नुपर्ने लगायतका माग राखी गरिएको शान्तिपूर्ण आन्दोलनमा सरकारले सेना परिचालन गरेर निहत्था जनताहरुलाई निर्ममतापूर्वक दमन गर्‍यो । यस प्रेस विज्ञप्ती जारी गर्दासम्म नाबालकसहित ४० भन्दा बढीलाई मारिसकेको छ । कैलाली जिल्ला टीकापुरका सबै थारु युवाहरु सेनाको कार्वाहीका कारण गाउँबाट लखेटिएका छन् । कफ्र्यु लगाइएकै समयमा थारुहरुको घर तथा सम्पत्ति जलाउने र लुट्ने काम भएको छ ।

सेना परिचालन आन्दोलन भएका ठाउँमा गरिएको भनिए तापनि त्यो अप्रत्यक्ष रुपमा थारु, आदिवासी, मुस्लिम, मधेशी लक्षित रहेको छ ।

......... तीन पार्टी भने पनि ती पार्टीहरुलाई नियन्त्रण गर्ने एउटै समुदाय (बाहुन र ब्राह्मणकृत क्षेत्री) का केही नेताहरुले उनीहरुको राजनीति र आफ्ना समुदायको स्वार्थअनुरुप जारी गरेको संविधानमा आदिवासी जनजातिको स्वामित्व र अपनत्व रहन सक्दैन ।

सेना परिचालन गरी संविधानसभाको निर्वाचन र संविधान निर्माण गरिएको संविधान लोकतान्त्रिक र जनताको संविधान हुनै सक्दैन ।

विधि र प्रक्रिया तथा मानवअधिकार विपरीत र सेनाका घेराभित्र जारी गरिएको संविधानको कुनै वैधानिकता नरहने ठहर गर्दछौं । ......... अन्तरिम संविधानमा किटान गरिएको धर्मनिरपेक्षतालाई परिभाषा राखी विकृत बनाई सनातन धर्मको रक्षा गर्ने भने तापनि हिन्दुधर्म मात्र (नेपाली बृहद् शब्दकोषको परिभाषाअनुसार सनातनले वर्तमानमा हिन्दुधर्म जनाउने)को राज्यले पृष्ठपोषण गर्ने व्यवस्था गरेको छ । यसबाट अरु धर्मप्रति विभेद मात्र होइन, हिन्दु वर्णवादी व्यवस्थालाई घुमाउरो तरिकाले संस्थागत गरिएको छ । यो व्यवस्थाले प्रत्यक्ष र अप्रत्यक्ष रुपमा एक जातिको मात्र विशेष अधिकार सुनिश्चित गरेको छ । यस अर्थमा नयाँ संविधान आफैमा नेपाल पक्ष रहेको सबै प्रकारको जातीय विभेद उन्मूलन गर्ने महासन्धि, १९६९ को परिभाषाअनुसार जातीय हिसाबले विभेदकारी छ । ....... मौलिक हक जस्ता गम्भीर विषयलाई तीन वर्षभित्रमा राज्यले आवश्यकताअनुसार कानून बनाएर लागु गर्ने भन्ने व्यवस्था गरी नागरिकको जीउधनलाई असुरक्षित बनाइएको छ । .......

मातृभाषा बोल्ने नागरिकलाई अप्रत्यक्ष रुपमा नेपाली होइन भन्ने अर्थ लाग्ने र उनीहरुको भाषालाई संघमा र प्रदेशमा पनि सरकारको कामकाजको भाषाको रुपमा चलाउन नसकिने गरिएको छ ।

..... पहिलो संविधानसभामा सहमति भएका विषयलाई दोस्रो संविधानसभाले स्वामित्व ग्रहण गर्ने भनिए तापनि पहिलो संविधानसभामा सहमति भएका विषयहरु जस्तै अन्तर्राष्ट्रिय श्रम संगठनको महासन्धि नं. १६९ र आदिवासीहरुको अधिकारसम्बन्धी संयुक्त राष्ट्रसंघीय घोषणापत्रअनुरुपको आत्मनिर्णयको अधिकार, आदिवासीहरुको प्रथाजनित कानूनको न्याय प्रणालीमा मान्यता, भूमि तथा प्राकृतिक स्रोतमा अधिकार, पूर्ण जातीय समानुपातिक समावेशीलगायतका थुप्रै व्यवस्था कटौती गरेर ल्याएको संविधान अग्रगामी नभई पश्चगामी भएको हुनाले यसले आदिवासीहरुलाई न्याय नगर्ने हाम्रो ठहर छ । ...... गाईलाई राष्ट्रिय जनावर बनाएर फेरि पनि आदिवासीहरुको संस्कृति तथा चलनलाई अपराधीकरण (criminalized) गरिएको छ । .....

आदिवासीको सामूहिक पहिचान र अधिकारलाई संविधानमा संस्थागत नगर्नु आफैमा संरचनागत हिंसा (structural violence) र ऐतिहासिक अन्याय (Historical injustice) हो र यो लोकतन्त्रको बर्खिलाप छ ।

Saturday, September 19, 2015

अनिश्चितकालीन नेपाल बंद गर्ने समय आएको छ

Total Closure.

  • सरकार विगठन 
  • संविधान को अंत्येष्ठि 
  • क्रांतिकारी अंतरिम सरकार को स्थापना 
  • क्रांतिकारी अंतरिम संविधान 



क्रांति कृष्ण हो, यो आंदोलन माया हो

यो २०४७ को संविधान फेरि जारी गरिएको सुखद समाचार हो

यो २०४७ को संविधान फेरि जारी गरिएको सुखद समाचार हो क्रांतिकारी हरु का लागि, संघीयता वादी हरु का लागि धेरै राम्रो हो। एउटा अन्योल थियो जो समाप्त हुन लागेको छ। होइन भने अंतरिम संविधान मा Don't throw the baby with the bath water भन्ने थियो। सीमांकन नामांकन बाहेक अरु राम्रो थियो।

अब त राम्रो पक्ष केही पनि छैन। अब सरकार मात्र होइन संविधान पनि क्रांति को बाटो बाट फाल्ने बाटो खुलेको छ। यसले क्रांति लाई चाहिएको स्पष्टता दिन्छ। There is no more confusion.

अनिश्श्चित्कलीन मधेस बंद लाई अब अनिश्चितकालीन देश बंद बनाऊँ। श्री ५ लाई २००६ मा जस्तो अब २०१५ मा श्री ३ लाई पनि घुँडा टेकाऔं।

आश्विन संग्राम देशव्यापी गरौं। अब सीमांकन र नामांकन क्रांतिकारी हुन्छ। दलित ले १००% पाऊँछ। महिला ले १००% पाऊँछ।

यो चरी घैंटे संविधान एक महिना टिक्यो भने हामी हार्यौं।

प्रचंड र गच्छेदार भनेका दाजु भाइ -----“Na Khuda hi mila, na visaal-e-sanam/Na udhar kay rahay, na idhar kay rahe (I found neither faith, nor union with my lover/And now I belong neither there nor here).”





Wednesday, September 16, 2015

क्रांति मुठभेड़ तर्फ गएमा

असोज ३ सम्म मा समाधान नखोजिये के हुन सक्छ?

माओवादी ले एक तर्फ सरकार मा जाने कुरा गरेको छ, अर्को तर्फ सड़क संघर्षमा जाने कुरा गरेको छ। त्यो सड़क को कुरा उसको दुई वर्ष मा हुने चुनाव को लागि तयारी हो। 

तर मधेसी मोर्चा का लागि दुई वर्ष पछि को दुई तिहाई को लक्ष्य क्रांति ले हार स्वीकार गर्नु हुनेछ जुन कि अकल्पनीय छ। 

उसै पनि प्रचंड र बिजय गच्छेदार टैक्टिकल दाजु भाइ। दुबै सत्ता दियो वरिपरि घुम्न चाहने पुतली। 

क्रांति अवसान होइन उत्सर्ग तर्फ जान्छ। ३१ दिनले बंगलादेश बन्यो। ५१ दिनले मधेस बन्न सक्छ। 


विभेद
क्रांति को सम्मानजनक अवतरण
भारत नेपाल लाई सीरिया बनेको देख्न चाहँदैन
आजादी
दुर्योधन पनि यसरी नै गमक्क परेथ्यो
लोकतंत्र, मानव अधिकार, गणतंत्र, संघीयता, समावेशीता
Former Indian Ambassador Jayant Prasad

Tuesday, September 15, 2015

The Virus Has Mutated

मधेसी क्रांति १ र २ को एंटीबायोटिक ले काम गरेको छैन। वायरस म्युटेट (mutate) भएको छ। मधेसी क्रांति ३ लाई नया उचाईं मा लानुपर्ने छ। 


Non Violent Militancy

Monday, September 14, 2015

ब्रिटेन भारत, पाकिस्तान बंगलादेश, मलेशिया सिंगापुर

ब्रिटेन भारत, पाकिस्तान बंगलादेश, मलेशिया सिंगापुर। मधेस अब अलग देश बन्छ। राम वरण ले सही नगर्नु पर्ने ठाउँ मा सही गर्छ अनि मधेस  अलग देश बन्छ अब। नेपाल खाल्डो थियो, खाल्डो बनाएर छाडिदिन्छौं हामी। मधेस देश बन्छ, अनि लिम्बुवान, किरात, शेर्पा प्रदेश, तमसलिंग, तमुवान, मगरात पनि अलग देश बनेको खण्डमा हामी एउटा महाभारत नामको Confederation बनाउने उच्च ऑफर गर्नेछौं।

कमसेकम हिंसा को बाटो अख्तियार गर्नु पर्छ। र यो जातीय राज्य बन्न लागेको होइन। यो २१ औं शताब्दी मा जन्मेको विश्व कै नंबर एक संविधान भएको देश बन्न लागेको हो। 

मलेशिया को प्रति व्यक्ति आय भन्दा सिंगापुर को प्रति व्यक्ति आय धेरै अगाडि छ। मधेस त्यसरी नै अगाडि हुनेछ। किनभने सबै नागरिक बीच समानता देख्ने राज्य ले कोही सानो कोही ठुलो देख्ने राज्य लाई सधैं उछिन्छ। हामी मधेस लाई र महाभारत Confederation लाई २० वर्ष भित्र मा विकसित देश बनाउँछौं। 

जनक का संतति ले आर्थिक क्रांति सुत्र को नंबर एक कुरा शिक्षा हो भन्ने बुझेसम्म हामी फड्को मार्छौं। 

ली कुऑन यु ले नचाहँदा नचाहँदै मरता क्या न करता को अवस्था मा मलेशिया बाट सिंगापुर लाई अलग गरेका हुन। तर एक चोटि अलग भए पछि फेरि पछाडि फर्केर हेरेनन। 

चेक रिपब्लिक र स्लोवाकिया दुबै मा युरो चल्छ, जब कि दुबै स्वतंत्र देश हुन। हामी भारतीय यूनियन सँग त्यसरी नै मौद्रिक एकीकरण गर्छौं। बोर्डर साबिक मधेस को हो। १८१६ र १८६० मा खाल्डो ले पाएको भूभाग फिर्ता हुन्छ। ब्रिटिश शासन समाप्त भयो। Did no one tell you? 

संस्थापक राष्ट्रपति सीके राउत हो। एक वर्ष सम्म अंतरिम सरकार चल्छ। २०१ सदस्य भएको अंतरिम संसद हुन्छ। १ सीट सीके राउत। १०० सीट सीके राउत को मधेस स्वराज पार्टी। १०० सीट खाल्डो को संविधान सभा छोडेर आउने मधेस भूभाग का सभासद First Come First Serve basis मा। 

संघीय देश। सात राज्य। कोचिला, मिथिला, भोजपुरा, चितवन, अवध, थरुहट, कैलाली। आत्म निर्णय को अधिकार सबै लाई। त्यो भनेको राज्य संसद ले बहुमत को आधारमा राज्य लाई जनमत संग्रह मा लान पाउने नै हो।

नेपाल खाल्डो ले मधेस देश घोषणा भए पछि राजदुत आदान प्रदान नगरेसम्म र द्वैध नागरिकता संधि नगरेसम्म १००% नाकाबंदी।

मधेस देश घोषणा भएको दिन मधेस मा स्थायी बसोबास गरेको प्रत्येक लाई ६ महिना भित्र नागरिकता पत्र। मधेस देश घोषणा भएको तीन दिन भित्र मधेस भूभाग भित्र का सुरक्षाकर्मी ले आ आफ्नो चौकी र ब्यारेक मा फिर्ता भइ आ आफ्नो हतियार बिसाउनु पर्ने। नेपाल फर्कने चाहने अथवा मधेस देश मा नै जागीर खाने भनेर मधेस देश का प्रतिनिधि सँग दर्ता गराउनु पर्ने।

Enough with the bullshit.

५८ खाल्डो सभा छोड़ेका हरुले अब मधेस सरकार को तलब भत्ता खाने। बाँकी ४२ सीट मा तिनै पार्टी का थप व्यक्ति र मधेस का अन्य क्षेत्र का गण्य मान्य व्यक्ति लाई समाविष्ट गरिनेछ। 



In The News (72)


सुशील कोइराला जी आफनो नेतृत्वमा रहेको नेपाली कांग्रेस र नेपाल सरकार मार्फत मुलुक लाई कम्यूनिष्ट राज्य व्यवस्थाको उपहार...
Posted by Sarita Giri on Sunday, September 13, 2015

StopKillinginNepal
This video is about the ongoing violence in Nepal during the Constitution Building Process. More than 40 people are dead including 35 Madhesi and 8 policemen during the political protest. Government of Nepal has resorted to extreme major of crowd control that resulted in policemen and majority of protesters casualities. Human Rights Agencies such as National and International have reported the ongoing declining human rights condition. The core of the issue is the protest by the marginalized madhesi and JanJatis ( Indigneous Population) who are sidelined from the constitution building process. The protest are mostly in the southern Nepal where people are increasingly isolated and discriminated based on ethnicity. The violence is fueled by irresponsible communal statements made by the ruling three party leaders who claims that killing few will not make any difference to the constitution making. In fact more than 50% of population is dissatisfied by the constitution draft. Government is adamant not to include the marginalized factions in the process.Please share this video to depict the other aspects of the ongoing protest which are being covered by the national media influenced by the ruling class.#StopKillingMadhesiInNepal #StopKillingInNepalReference : http://www.madhesiyouth.com/human-rights/summary-of-human-rights-violations-in-madhesh-nepal/
Posted by Amit Ranjan on Sunday, September 13, 2015

STOP STATELESSNESS IN MADHESH: Personally, last week was extremely tragic for me. First, it was sad and shameful that a...
Posted by Jay Nishaant on Saturday, September 12, 2015



Nepal ko Fake media Kantipur Television Networkल हेर्नुस तपाइलाई रातारात करोडपति बनाउन सक्ने कान्तिपुर को एम्बुलेन्सको...
Posted by Condition of Janakpur Dham on Saturday, September 12, 2015


संविधान जारी हुने दिन नजिकिँदै गर्दा अन्तर्राष्ट्रिय दबाब थपिँदै
मधेसीले वार्ता बेवास्ता गरेपछि प्रमुख तीन दल अघि बढे
काग्रेसका मधेशी सभासदहरुले भोली सभामुखलाई प्रक्रियामा भाग नलिने वारे औपचारिक जानकारी गराउदै ।
संयुक्त राष्टिय संघिय प्रतिनिधी देखि नेपालमा रहेका भारतीय राजुदत, अमेरिकन राजदुत, युरोपियन युनियन सहितका राजदुतहरुलाई पत्र लेखेर सरकार मधेशमा अत्यद्यीक वल प्रयोग गरिरहेको भन्दै राष्ट संघ मार्फत हस्तक्षेप गर्न आग्रह गरेका छन । यस अघि मधेशी मोर्चाका एक घटक फोरम नेपालले पनि संयुक्त राष्ट संघलाई पत्र लेखेर मधेशमा अत्यद्यीक प्रहरी दमन भईरहेको भन्दै हस्तक्षेप गर्न आग्रह गरेका थिए ।


महोतरीका मधेशी नेताहरु भारत तिर पलायन । भारतमा शरणर्थी भएर आनदोलन चलाउने
प्रहरी अधिकारीको मृत्यू भएसंगै प्रहरीहरुले गाउ गाउ पसेर आम नागरिकलाई तर्साउनुको साथै स्थानिय नेताहरुको पछि गर्न थाले पछि स्थिती भयावह बन्दै गएको नेताहरुले बताएका छन । महोतरीको प्रायजसो सबै मधेशी पार्टीहरुका अगुवाहरु लगभग ३५ देखि ४० जना सम्म जलेश्वरको सिमावर्ती भारतीय सहर मधवापुरमा गएर दुई यता बस्न थालेका छन । संघिय फोरम नेपालका महोतरी अध्यक्ष राम नरेश रायले मधवापुरवाट टेलिफोनमा दलानसंग कुरा गर्दै भने, हामीलाइ प्रहरी प्रशासनले अत्यद्यिक रुपमा परेशान गर्न थाले पछि हामी याहा आएर बसेका छौ । राय भन्छन, दुई चार दिन भित्रै वातावरण सहज नभए आफुहरु भारत सरकार संग शरणर्थी बनाउन माग गर्ने छौ । रायका अनुसार महोतरीको जलेश्वर नजिक गाउहरुमा प्रहरीहरुले अत्यद्यिब वातावरण असहज बनाइ दिएका छन । उनका अनुसार एक दुई दिन भित्रै प्रहरीले आफनो क्रियाकलापमा सुधार नगरे गाउ गाउ मानिसहरु भारत पस्ने वारेमा छलफल गरीरहेका छन । राय भन्छन, हामी अझै विभिन्न माध्यमवाट प्रशासनलाई वातावरण सहज बनाई दिन भनिरहेका छौ, तर आज विहान सम्म पनि प्रशासन आफनो अडान वाट तल झरेको छैन, हामीले गाउलेहरुले थामथुम पारीरहेका छौ, त्यो धेरै दिन गर्न सकिदैन, दुई चार दिन भित्र प्रहरीको व्यहवारमा सुधार नआए जलेश्वर आसपासका हजारौ मानिसहरु भारत पस्ने कुराकानी भईरहेको छ । ..... राय संगै अहिले भारत पलायन हुनेमा तराई मधेस लोकतान्त्रिक पार्टीका जिल्ला अध्यक्ष अभिराम शर्मा, सद्भावना पार्टीका जिल्ला अध्यक्ष रामबाबु यादव, महामन्त्री देवेन्द्र यादव, लालबाबु यादव, तराई मधेश सद्भावना पार्टीका जिल्ला अध्यक्ष नरेन्द्र यादव, केन्द्रीय सदस्य सुरेश पाण्डे, केन्द्रीय उपाध्यक्ष रानी शर्मा, सङ्घीय समाजवादी फोरम नेपालका जिल्ला अध्यक्ष रामनरेश राय, केन्द्रीय सदस्य कृष्णशङ्कर साह, पूर्व मन्त्री हरिनारायण यादव, पूर्व सभासद कौशल यादव लगायत ३५ नेताहरु छन् ।
पारीको स्थानिय स्तरको सहयोगमा प्रमुख नाकाहरु ठप्प ।
जारी आन्द्योलनको प्रभाव वढाउनका लागी मधेशी मोर्चाको स्थानिय नेताहरु सिमापारीको स्थानिय स्तरमा समन्यन गरेर नाकालाई पुर्ण बन्द गराउन थालेका छन । नाका भएको क्षेत्रमा सरकारी पक्षले उच्च सुरक्षा वल प्रयोग गरेर राती राती मालसमानहरु काठमाडौ ल्याईरहेका थिए । जसका कारण आन्द्योलन प्रभाव काठमाडौमा कम देखिएको निष्कर्ष मधेशी मोर्चाले निकाले पछि मधेशी नेताहरुले यस्तो उपाय निकालेका छन । अधिकांश प्रमुख नाका गएको दुई दिन देखि पुर्ण रुपमा ठप्प छन । हालै विरगंजको सिमावर्ती सहर रक्सौल, सुनौली नाकाको सिमावर्ती सहर गोरखपुर सहितका प्रमुख नाका पर्ने भारतीय सहरमा मधेशी मोर्चाका केही नेताहरु पुगेर उता तर्फ समन्य गर्न थालेका छन । गएको २६ दिन देखि मधेशको पुर्व देखि पश्चिम सम्म पुर्ण रुपमा आन्द्योलिन रहदा पनि काठमाडौमा देखिएको उदासिनताका कारण मधेशमा थप आक्रोशहरु देखिन थालेका छन । ....... विरगंजमा पनि प्रहरी र स्थानिय प्रर्दशनकारीहरु विच नाकावाट राती राती समानहरु पास गरे पछि तनाव सुरु भएको थियो । अहिले भारतीय भुभागमै समानहरु थन्किाइ दिए पछि विरगंज नाका पनि पुर्णरुपमा टप्प हुन पुगेका छन । त्यसैगरी भैरहवामा स्थानिय प्रशासनले प्रतिकार समुहको नाउमा प्रर्दशनकारीहरु माथी पनि नाका सुचारु गर्नकै लागी केही समय अघि दंगाको वातावरण सिर्जना गराइ दिएका थिए । जसमा ४ जना मधेशी प्रर्दशनकारीहरुको मृत्यू भएको थियो । जुन घटना पश्चात स्थानिय प्रशासनले उक्त नाका सुचारु गराएका थिए । पछिल्लो तीन दिन देखि उक्त नाका पनि पारीको स्थानियको सहयोगमा ठप्प पारिएको छ ।
नेपाल में उग्र हुआ मधेसी आंदोलन
नेपाल में जारी मधेसी आंदोलन अब जनविद्रोह में तब्दील होने लगा है। करो या मरो के हालात बनते जा रहे हैं। शहर से लेकर गांवों तक आंदोलन तेज होने लगा है। ...... भिट्ठामोड़ में नेपाली प्रहरी को खदेड़ा।


समस्याको जड: पहाडीया अहंकारबाद
खासमा हामी खस ब्राम्हणहरु भारतका कन्नौज, कर्नाटक, कुमाउ आदिबाट आएका रहेछौं, मधेशी समुदाय चाँही नेपालकै तराईमा सदियौंदेखी बस्ने आदिबासी धर्ती पुत्र रहेछन् भन्ने कुरा इतिहासको अध्ययनपछि मात्र बुझीयो । मैले आफुलाई ‘वास्तविक नेपाली’ भनेर धाक धक्कु लगाए पनि खासमा मेरा पुर्खाभन्दा पहिले नै यहाँ मधेशी, थारु, जनजातीहरु बसोबास गर्दारहेछन् । उनीहरु नै यहाँका धर्ती पुत्र रहेछन् । तैपनि मेरो समुदाय अर्थात पहाडे समुदायले ति मधेशीलाई ‘भारतीय’ भन्दै हेप्दै आइरहेको रहेछ, उनीहरुलाई शासनसत्ताको पहुँचबाट पर राख्दै आइरहेको रहेछ, लामो समयसम्म मधेशीलाई काठमाडौं प्रवेशका लागि भिसा प्रणाली लागू गरेर उनीहरुमाथि गैर नेपालीको व्यवहार गर्दै आइरहेको रहेछ । ........ समतलाल र मेरो जोडी जम्थ्यो । त्यो दोस्तीमा कतै पनि पहाडे र मधेशीको भेद थिएन । किनकी, ममा त्यसबेला पहाडे अहंकारबादको बोध पसीसकेको थिएन ।एक दिन समतलालले मलाई भन्यो ‘अरे कुसुमवा, तिमी त चावल र सब्जी खान्छ, हामी त भुजा (मुरइ) र प्याज मात्र खान्छ बे ।’ कहिलेकाँही खेतमा मुसा मारेर त्यसलाई पोलेर खाने गरेको पनि उ बताउँथ्यो ।मलाइ बडा नमज्जा लाग्यो । ........ समतलालको बुबा छोटुलेसुख्खा रोटी र नुनको भरमा भैरहवाको त्यो प्रचण्ड गर्मीमा भुल्लो गम्छाले पसीना पुछ्दै खाली गोडा रिक्साको पाइडल चलाइरहेको ...... २०३६ देखी २०४६ सालअघिसम्मको त्यो कालखन्डमा मैले भैरहवामा मन्डले राष्ट्रवादको उग्र नमुना देख्ने मौका पाएँ । तिनताक भैरहवामा मन्डलेहरुको जगजगी नै थियो । हुन त त्यसबेला मन्डलेहरुको दादागीरी आम जनतामाथि नै चलीरहेको थियो । त्यसमा पनि मधेशी दाजुभाई दिदी बहीनीमाथि उनीहरु बडा हेपाहा ब्यवहार गर्थे ।एक दिन मैले बर्मेलीटोलमा एउटा बडा नमिठो दृश्य देखें । समतलालको बुबा छोटुमाथि तिनजना पहाडीया केटाहरुले लात्ती र मुक्काप्रहार गरीरहेका थिए । छोटु भन्दैथिए, ‘माफ किजिएगा मालीक, गल्ती होइ गइला ।’छोटुको नाथ्री फुटीसकेको थियो । मुखमा पनि रातै डाम थियो । सिक्री झुन्डयाइएको जिन्स पाइन्ट र झुलजस्तो प्वालै प्वाल भएकोटिसर्ट लगाएको एउटा केटोले तिनताक मन्डलेहरुले बोक्ने नाइनचाकु (बु्रसलीको प्रभाव परेर होला) बोकेका थिए । त्यो युवाले छोटुमाथि नाइन चाकु घुमाउदै बेस्सरी बजा¥यो । छोटुको टाउकोमा लाग्यो र रगत बग्न थालीहाल्यो । उनी डाकोद छाडेर रुन थाले ।मैले एउटा पुरुष त्यसरी डाको छोडेर रोएको जिवनमै पहिलो पटक देखेको थिएँ ।भोलीपल्ट समतलाललाई सोधें, ‘तेरो बुबालाई किन पिटेको बे दादा (गुन्डा)हरुले ?’समतलालले मलाई बताए अनुसार ति तिनजना केटाहरु महापञ्च निरंजन थापाका कार्यकता रहेछन् । चौराहाबाट समतलालको बाबु छोटुकै रिक्सा चढेर बर्मेलीटोलसम्म आएका रहेछन् । छोटुको अपराध थियो–उनीहरुसँग भाडा माग्नु । बस ।‘साला धोती भाडा माग्छस् ?’, तिन दादामध्ये एउटाले त्यसो भन्दै दुई मुक्का हानेपछि समतलालको बाबुले रुँदै भनेका रहेछन्, ‘‘माफ किजिएगा मालीक, गल्ती होइ गइला ।............. मधेशी समुदायका दाजु भाईलाई ‘साला धोती’, ‘देशी’ आदि भन्दै हेपेको मैले धेरै पटक देखें । म कहिलेकाँही आमासँग आवा अफीसनजिकैको हाट बजार जान्थें । त्यहाँ कुनै मधेशीले परवर वा प्याज बेच्न राखेका हुन्थे । पहाडे मुलका अधिकांश मानिसको मुल्य सोध्ने ढंग हुन्थ्यो, ‘ए देशी, परवर कति रुपैयाँ केजी ?’ परवर बेच्न बसेका मधेशी भाई भन्थे, ‘हुजुर चार रुपैयाँ किलो ।’ अनी ग्राहक महानुभाव हेपाहा स्वर उराल्दै भन्थे, ‘दुई रुपैयाँको परवरलाई चार रुपैयाँ भन्छस् साला ठग धोती ?’मुल्य चित्त नबुझे शिष्ट भाषामा पनि बार्गेनिङ गर्न सकिन्थ्यो होला । तर गाली नै गर्नुपर्ने कुनै अपराध त उनले गरेका थिएनन् ।

मलाई अचम्म लाग्थ्यो, कालो अनुहार, पातलो शरीर, ख्याउटे अनुहार भएको मधेशी दाजु भाईलाई देख्नासाथ पहाडे मुलका तराईबासीको पारो किन चढ्छ ? उनीहरुलाई हेप्नैपर्ने किन ? त्यो खासमा पहाडे अहंकारबाद रहेछ भन्ने कुरा मैले धेरैपछि मात्रबुझें ।

.......... अरुको कुरा छोडौं । खुद ममा त्यो संस्कारले जरो गाडेछ, नजानीदो ढंगले । मेरो समुदाय, मेरो परिवेश र संस्कारले मलाई के सिकाएछ भने मधेशी भनेका भारतीय हुन्, उनीहरु नेपाली हैनन् । बर्माबाट भागेर आएका, भुटानबाट लखेटीएका, दार्जीलिङ, आसाम, सिक्कीमतीरबाट आएका नेपाली भाषी भारतीयप्रति नरम व्यवहार राखीन्थ्यो । नागरिकता समेत दिइन्थ्यो । जबकी तराईमा सदियौं बर्षदेखी बस्दै आएका मधेशी समुदायलाई भने ‘भारतीय’ भनेर गैर नेपालीकोजस्तो व्यवहार गर्ने संस्कार थियो ।त्यो संस्कारले मलाई पनि गाँजेको रहेछ ।त्यसबारेमा एउटा घटना सम्झन्छु । कुरा कक्षा ६ मा पढ्दाको हो । हामी गर्मीको विदामा कपिलवस्तुको पिपरा भन्ने गाउँमा जान्थ्यौं । राजमार्गको छेउमा हजुर बुबा, हजुर आमा र काका–काकी बस्नुहुन्थ्यो । त्यहाँ हाम्रो खेत थियो । खेतमा काम गर्नएकजना मधेशी दाई थिए, जसको वास्तविक नाम मैले कहिल्यै थाहा पाइन र सोधीन पनि । उनलाई सबैले ‘बड्का’ ‘बड्का’ भन्थे । हाम्रोखेतमा काम गरेबापत उनी केही धान पाउँथे । चाड पर्व, रुद्री, लाख बत्ती, ब्रतबन्ध आदि अनुष्ठान हुँदा बडकाकी पत्नी ‘छोटकी’लाई भाँडा माझ्न लगाइन्थ्यो । मानिसहरु मिठा मिठा परिकार खाइरहेका हुन्थे, छोटकी भने भाँडा माझीरहेकी हुन्थीन् । अझ, समयमै भाँडा नमाझेको, राम्ररी नमाझेको भन्दै उनलाई हपार्नेहरु धेरै हुन्थे ।एक दिन मैले बड्कालाई मेवा टिपीदिन आग्रह गरें । बड्काले भने, ‘नाई बाबु, आँबोई (हजुर आमा) कराइल, हमउ पर मार परल ।’आफुलाई मेवा नटिपीदिएको झोंकमा मेरो मुखबाट फुत्त निस्कीयो, ‘साला देसी, अब हामीले भनेको पनि नटेर्ने भयो ।’त्यसको धेरै वर्षपछि पिपरा जाँदा बड्का सिकिस्त विरामी भएको देखें । उनी दुब्लाएर किराले खाएको कदमको मुढोजस्तो देखिन्थे । अगाडीका दुईवटा दाँत झरीसकेका थिए । मलाई देखेर पुरानै सम्मान र आदरभाव दर्शाउँदै उनले भने, ‘कुसुम बाबु, पढलिखकर बडे आदमी बनना । हमउ त अब नाही रहल ।’पुरै जिवन अरुको हरवा चरवा भएर बुढेशकालमा राम्ररी उपचार पनि नपाई बडका मृत्यु शैयामा छटपटाइरहेको देखेर मेरो मनमा नमिठो कम्पन उत्पन्न भयो । के बड्काले भाग्यमै त्यस्तो जिवन लेखेर आएका हुन त ?........ फर्केर घर आउँदा काका तमाखु तानेर भन्दैथिए, ‘त्यो साला बड्का काम गर्नुपर्छ भनेर विरामी भएको बहाना गरीरहेको छ ।’ काकाको त्यो अभिव्यक्ति पहाडीया अहंकारले भरीएको अनी सामन्ती सोचले ओतप्रोत अभिव्यक्ति थियो, जुनकुरा म अहिले आएर मात्र बुझ्दैछु ।उमेरले चालिस टेक्दासम्म पनि मैले मधेशका आफ्नै दाजुभाईलाई चिन्न नसकेको रहेछु । आफन्ै नेपाली दाजु–भाई दिदी बहीनीलाई मैले भारतीय ठान्दै आएको रहेछु र उनीहरुलाई नागरिकता दिनुपर्छ भन्ने कुरा उठ्दा मेरो पहाडे अहंकारबाद जुर्मुराएर जाग्दोरहेछ ।न त बड्का भारतीय थियो, न त समतलाल र उसको बाबु छोटु ।

नेपाल र भारत भन्ने देश बन्नुअघि पनि उनीहरु सदियौंदेखी त्यही भुभागमा थिए । नेपाल–भारत सीमा कोरिएपछि एउटै भाषा, संस्कृती, भेष, भुषा, रहन सहन, इतिहास र परम्परा बोकेको समुदायमध्ये कोही भारततीर परे, कोही नेपालतीर ।

............. यही कारण तराईका २० जिल्लाका सीमावर्ती क्षेत्रहरुमा दुबै मुलुकवीच रोटी र बेटीको सम्बन्ध रहँदै आएको छ ।इतिहासका विविध कालखन्डमा मधेशीमाथि शोषण भएको पाइन्छ ।

मल्ल राज्यमा रहेर आफुलाई किर्तिपुरको लडाईमा पटक पटक हराइदिने तिरहुतीया फौज (मैथील सेनाहरु)लाई पछि पृथ्वीनारायण शाहले तराईतीर नै धपाइदिएका थिए । त्यसबेलादेखी सेनामा मधेशी भर्ती बन्द गरिएको इतिहास रहेछ ।

...... राणाजीहरुले तराईको जंगल फाँडेर काठ तस्करी गरेका थिए र जंगल फाँडेर बनेको भूमि आफन आइते, ब्याइते, ल्याइतेका सन्तानलाई बिर्ता दिएर पठाए । ति जमीनदारको घरमा त्यहाँका आदिबासी मधेशी, थारुहरु हरवा, चरवा बन्न बाध्य भए, उनीहरुको नाममा एक टुक्रा जमीन भएन । जमीन भएका मधेशीलाई पनि त्यो जमीन बेच्न र किन्न नागरिकता चाहिन्थ्यो, जुन उनीहरुका लागि आकाशको फल आँखा तरी मर सरह हुन्थ्यो ।तराईको जंगल फाँडेर एकातिर त्यहाँको जैविक विविधता नास गर्न थालीयो भने जंगल मासेर बचेको जमीनमा पहाडीयालाई योजनाबद्ध ढंगले पुनर्वास योजना अन्तर्गत बस्ती बसाइएको देखिन्छ । मधेशका आदिवासी धर्ती पुत्रहरुको रहन सहन, भाषा, भेषभुषा, संस्कृतीआदिलाई तुहाउने काम भयो । राजा महेन्द्रले विकासको नारा दिएर पुर्व पश्चिम राजमार्ग बनाए पनि त्यसको मारमा मधेशी समुदाय नै परेका रहेछन् । हुलाकी मार्गलाई राजमार्ग बनाएको भए मधेशी समुदाय बढी लाभान्वीत हुन्थे, अहिलेको ठाउँमा राजमार्ग बनाउँदा अनावश्यक रुपमा जंगल फडानी भयो । राजमार्ग छेउछाउ पहाडीयालाई ल्याएर बसाइयो । भूपी सैनिकका लागि मधेशमा पुनर्वास योजना नै ल्याइयो । त्यो सबै मन्डले राष्ट्रवादको नमुना थियो । २०४० सालतीर हर्क गुरुङको बसाइ सराइसम्बन्धी एक प्रतिबेदन आयो । त्यो प्रतिबेदनले तराईका मधेशीलाई ‘भारतीय’ भन्दै उनीहरुलाई देश निकाला गर्नुपर्नेसम्मको सुझाव दिएको थियो । नेपालमाजनसंख्या बढनुको कारण तिनै ‘मधेशी भारतीय’ रहेको दलील पेश गरिएपछि मधेशी समुदायमा आक्रोशको आगो सल्कीन थाल्यो । ....... भलै तराई काँग्रेसका नेता बेदानन्द झा राजाको मन्त्री खान दौरा सुरुवाल लगाएर दरबार पसेका किन नहुन्, भलै गजेन्द्र बाबु पनि पछि दौरा सुरुवाल लगाएर मन्त्री खान किन नगएका हुन्, तर मधेशमा आान्दोलन रोकिएन । चलीरह्यो । माओवादी जनयुद्धपछि मधेशी समुदायमा चेतनाको नयाँ आलोक जाग्यो । सद्भावनादेखी मधेशी फोरमसम्मले आन्दोलन चलाइरहे। यसवीचमा सत्तालोलुप नेताहरु देखा परे पनि, मधेशी शक्ति सत्ताकै लागि तेह« टुक्रामा विभाजीत भए पनि मधेशको एजेन्डा बिचलीत भएको थिएन । मधेशी समुदायको सेन्टीमेन्ट ओझेलमा परेको थिएन, एजेन्डा कमजोर थिएन । शाषकहरुले मधेशलाई राम्ररी बुझ्ननसक्नुको परिणाम हो, अहिलेको अवस्था ।हर्क गुरुङको त्यो प्रतिबेदनले मधेशीलाई गैर नेपालीको संज्ञा दिएको इतिहास जसले पढेको छैन, जसले त्यो प्रतिबेदनको खिलाफमा गजेन्द्रनारायण सिंह, बाबा रामजनम तिवारीहरुको संघर्ष र जेल जिवनको इतिहास पढेको छैन, जसले मधेशका किसानहरुको संघर्षको गाथा पढेको छैन, जसले नागरीकताका लागि भएको संघर्षको लामो सिलसिला बुझेको छैन, जसले जनयुद्धमा मधेशमा भएका संघर्षको इतिहासबुझेको छैन र जसले शान्ति प्रकृया सुरु भइसकेपछि मधेशमा पटक–पटक भएका विद्रोह र राज्य र विद्रोही पक्षवीच भएका सम्झौताकोगहिरो अध्ययन गरेको छैन, उसले राजधानीका पत्रिका पसलहरुमा उभिएर मधेशीलाई गाली गर्नुको कुनै तुक छैन ।जसले मधेशको समस्याको चुरो बुझेको छ, उ यतिबेला चिन्तीत छ । एमाओवादीभित्र डा. बाबुराम भट्टराई चिन्तीत छन् । ............ जतीसक्दो चाँडो मधेश आन्दोलनको यथोचित समाधान नखोजिए त्यसले बिखन्डन निम्त्याउने खतरा औंल्याउँदै उनी त्यसका लागि पहाडे अहंकारबादलाई नै मुल कारण बताइरहेका छन् ।नेपाली काँग्रेसका बयोबृद्ध नेता रामहरी जोशीको धारणा पनि यस्तै छ । जोशी सर्लाहीका पुराना अनी त्यागी नेता हुन । रामहरी जोशीकै कारण मधेशमा काँग्रेसको सँगठन कुनैबेलासम्म निकै मजबुत थियो । काँडाघारी टाउन प्लानीङ छाडेर अचेल ललितपुरमा बस्न थालेका नेता जोशीले अस्तीमात्र मलाई भने,

‘मधेशमा अन्याय भएकै हो । मधेशको मागको सम्बोधन भएन भने परिस्थिति हाम्रो हातबाट फुत्कीनसक्छ भनेर मैले शुसील कोइरालादेखी रामवरण यादवसम्मलाई भनीसकें । तर अचेल हाम्रो कुरै सुन्दैनन ।’

............. समस्याको गाँठो के हो भने मुलुकका ठुला दलमा केही मठाधीश नेता छन् । केपी ओलीको राष्ट्रवाद यतिबेला झापामा संकुचीत भएको छ । मानौं उनी झापाका त्यो पनि आफ्नो निर्वाचन क्षेत्रका मात्र नेता हुन् । कृष्ण सिटौला पनि त्यही झापामा खुम्चीएका छन् । भीम रावल र शेरबहादुर सुदुर पश्चिमतीर खुम्चीएका छन् । लेखराज भट्टलाई अखन्ड सुुदुर पश्चिमको ज्वरो आएको छ । एमाओवादी अध्यक्ष प्रचण्ड, शुसीलआदिलाई जसोतसो एक थान संविधान जारी गर्नुप¥या छ । जुन अपेक्षित बर्ग र समुदायको लागि संघीयता चाहिएको हो, उसलाई नै रुवाएर संविधान जारी गर्दा त्यसले थप अस्थीरता निम्त्याउनसक्छ भन्ने दुरदर्शीता यी नेताहरुमा पटक्कै देखिएन ।.......... ‘प्रदेशबाट अधिकार भएन भने देशका लागि लडने’ मानसीकताको बिजारोपण सिके राउतमा मात्र हैन, मधेशका अधिकांश नेताहरुमा भइसकेको छ । सिके राउत र जयकृष्ण गोइतबाहेकका नेताहरु सकेसम्म नेपालभित्रै तराईमा दुई प्रदेश (स्वायत्त मधेश र थरुहट) होस् भन्नेमा स्पष्ट छन् । उनीहरु मनैदेखी बिखन्डनका पक्षमा छैनन्। ......

डा. बाबुरामले यही खतरा औंल्याएका हुन् । तर उनलाई नै मधेशीलाई भड्काएकोआरोप लागीरहेको छ । मधेशलाई अधिकार दिनुपर्छ भन्नु उनीहरुलाई भडकाएको ठहरीन्छ भने भडकाएकै सही भनेर उनले पनि हाकाहाकी भनीरहकै छन् ।

...... मधेशमा बिखन्डनको बिउ मधेशी आन्दोलनकारीले भन्दा पनि केपी ओली, कृष्ण सिटौला, भीमरावल, देउवा आदिले रोप्न खोजेको मान्नुपर्ने हुन्छ । संघीयता भएमा बिखन्डन हुने हैन बरु, सँघीयता जसलाई चाहिएको हो उसले खोजे अनुसारको संघीयता भएन भने पो बिखन्डन हुने अवस्था आउनसक्छ । ...... सच्चा राष्ट्रवादी, लोकतन्त्रबादी, गणतन्त्रबादी, संघीयताबादी आदि जनताले राज्य पक्षलाई शसक्त दबाब दिनुपर्ने बेला आएको छ । र भन्नुपरेको छ, यो देश कुनै नेताको बाउको बिर्ता हैन । मधेशी, जनजाती, थारु, मुश्लीम, महिला, उपेक्षित क्षेत्र र समुदायको हित सुनीश्चीत गरेर संविधान जारी गर्ने हो भने अहिले भइरहेको संविधान निर्माण प्रकृया स्थगीत गर्नु र वार्ताको पहल थाल्नु नै निकासको प्रस्थानबिन्दु हो ।पान्डवले पाँच गाउँ माग्दा नदिनेहरुले कालान्तरमा पुरै हस्तीनापुर गुमाउनुपरेको कथा पढौं, पहाडे अहंकारबाद त्यागौं र मधेश आन्दोलनलाई सम्हाल्ने, समाधान गर्ने र मुलुक बचाउने दिशामा लागौं भनेर म मुलुकका मठाधिश नेताहरुलाई आग्रह गर्न चाहन्छु
रौतहटमा एमालेमा पहिरो, कार्यकर्ता घोषित रुपमा मोर्चाको आन्दोलनमा सरिक
नेकपा एमाले रौतहटका कार्यकर्ताहरुले संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेशी मोर्चाद्वारा घोषित आन्दोलनमा सहभागी हुने घोषणा गरेका छन् । पार्टीको निर्णय विरुद्ध एमालेका पुर्व राष्ट्रिय प्रतिनिधि परिषद् सदस्य रेवन्त झाको नेतृत्वमा रहेको दर्जनौं कार्यकर्ताहरुले अधिकार प्राप्तिका लागि भइरहेको आन्दोलनमा सहभागी हुने घोषणा गरेका हुन् ।...... २७ जना कार्यकर्ताले हस्ताक्षर गरी जारी गरिएको विज्ञप्तिमा राजा हटाउनको लागि भएको आन्दोलनमा १९ दिन बन्द हँुदा अधिकार प्राप्त भएको स्मरण गर्दै जनताले पठाएका प्रतिनिधिहरुले २९ दिनसम्म बन्द हँुदा पनि कुनै चासो नदेखाएको उल्लेख गरिएको छ । त्यसैले निरंकुश राजा भन्दा पनि बढी हामी जनताले चुनेर पठाएका प्रतिनिधिहरु तानाशाह भएको विज्ञप्तिमा ठहर गरिएको छ ।

Monday, September 07, 2015

प्रचंड को बाहुन चरित्र

प्रचंड प्रतिगामी हो



संशोधन चित्त नबुझाउने थारु सभासदलाई प्रचण्डले भने,‘ कि चित्त बुझाउ, कि पार्टी छोडेर जाउ’
संविधान निर्माणमा लागिपरेका एमाओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले संविधानसभा सचिवालयमा तीन पार्टीका तर्फबाट दर्ता गराइएको संविधान विधेयकमाथिको संयुक्त संशोधन प्रस्तावमा असहमति राख्ने आफ्ना सभासद्हरुलाई चित्त नबुझे पार्टी छोड्न चुनौती दिएका छन् । ..... कांग्रेस, एमाले, र एमाओवादीका तर्फबाट शनिवार दर्ता गराइएको संशोधन प्रस्तावले आफ्ना मुद्दा सम्बोधन नगरेको गुनासो पोख्न आइतबार बिहान

दाहाल निवास लाजिम्पाट पुगेका एमाओवादीका सातजना थारु सभासद्हरुलाई उनले भने, ‘संविधान कुनै हालतमा जारी गर्न म प्रतिबद्ध छु, तपाईहरुलाई चित्त बुझ्दैन भने पार्टी छोडेर जानुहोस् ।’